Bizge – saqtyq, saqtandyrýshyǵa – aqsha

Pandemııanyń paıdasy

Úsh toqsanda azamattarǵa 90,75 mlrd teńge tólengen. Bul 2020 jyldyń úsh toqsanyndaǵy tólemnen 22,08 paıyzǵa az. Ulttyq banktiń dereginshe, tólem tek qana táýekeldi saqtandyrý segmentin­de ǵana tómendegen, al ómirdi saqtandyrý segmentinde kerisinshe tólem kólemi 14 paıyzǵa ósken. «Halyk-Life» ómirdi saqtandyrý kompanııasynyń basqarma tór­aǵasy Janar Jubanııazova pandemııa saqtandyrý salasynda sıfr­ly tehnologııalardy damytýǵa serpin bergenin aıtady.

«Sektorda saqtandyrý ónim­deri onlaınǵa kóshirilip, mobıl­di qosymshalar paıda boldy. Qu­jat aınalymynyń keıbir bó­ligi qashyqtan basqarý rejimine aýys­ty. Klıentke aqparatty tez jetkizý úshin chat-bottar engizildi. Kompanııalar áleýmettik jelini keń kólemde paıdalana basta­dy. Osynyń bári klıent pen kom­pa­nııa arasyndaǵy offlaın qa­tynasty azaıtty, sol arqyly klıent­terdiń ýaqyty únemdeldi. Qazir qarapaıym ónimderdi kom­panııa saıty arqyly 5 mınýt­ta satyp alýǵa bolady. Se­rik­­tes­termen, memlekettik baza­men ınteg­rasııa jasaý arqyly qyz­met­terdi tutyný birshama jeńildedi» deıdi J.Jubanııazova.

Marketpleıs, mobıldi qo­sym­sha saıt sekildi satylym­nyń jańa kanaldarynyń damýy; jekelegen saqtandyrý ónimde­ri boıynsha deldal qyzmeti­nen bas tartý; klıentterge qyzmet kórsetýdiń jedeldeýi – bıznestiń jańa modelin qalyptastyryp, tyń trendke aınaldy.

«Big-data tehnologııalaryn paıdalaný málimetterdiń qo­symsha kólemin taldaýǵa jáne paıdalanýǵa, sodan keıin olardyń negizinde táýekelderdi baǵalaý, baǵa belgileý, naryqty segmentteý, marketıng salasynda modelder men sheshimderdi jáne jańa ónimderdi ázirleýge múmkindik be­redi. Saqtandyrý bıznesin sıfr­landyrý nátıjesinde ónimder túsinikti ári arzan bola túsedi» deı­di «Halyk-Life» tóraǵasy.

«Kommesk-О́mir» saqtandy­rý kompanııasynyń basqarma tór­aǵasy Oleg Hanın sektordyń keleshegi InsureTech-ke baılanys­ty ekeni tolyq aıqyndalǵanyn jetkizdi.

«Ony qarapaıym mysaldan da túsinýge bolady. Kez kelgen adam úshin densaýlyq, úı jáne kólik mańyzdy. Jaqyn keleshekte osy baǵyttar úshin jańa saqtandyrý ónimderi jasalady. Mysaly, KASKO-daǵy telematıka (júrgizýshini baqylaý júıesi – red). Bul júıe kólik apatyn azaıtady. Qazir álemde júrgizýshisiz kólikter synaqtan ótkizilip jatyr. Eger ol qoldanysqa engiziler bolsa, avtokasko boıynsha barlyq saqtandyrý ónimderi ózgeriske ushyraıdy», deıdi Oleg Hanın.

Mysaly, Smart Health Insu­rance óz densaýlyǵyńdy basqa­rýǵa arnalǵan quraldarmen ın­teg­rasııalansa, keleshekte aqyl­dy úıler qojaıynyn oıatady, avto­kólikti qyzdyrady, kofe da­ıyndaıdy. Hanınniń sózine qa­raǵanda, bolashaqta osyndaı jaı­ly jaǵdaıǵa ıe, densaýlyǵyn kútetin jáne zııandy ádetten aýlaq azamattar saqtandyrý qu­nyn azyraq tóleıdi.

Problema da bar

Árıne, saqtandyrý qyzmetin tutyný úshin halyqtyń ál-aýqa­ty da joǵary bolýǵa tıis. Ja­qynda ótken qarjygerlerdiń IX kongresinde mamandar batysta saqtandyrý qyzmetimen halyqtyń 90-95 paıyzy qam­tylsa, bizde 37 paıyz tóńireginde ekenin jáne halyq tabysynyń azdyǵy da sektor aıasyn taryl­typ turǵa­nyn málimdedi. Saqtandyrý mádenıetin arttyrý úshin ne isteý kerek?

«Halyqtyń qarjylyq sa­ýattylyǵyn, qarjylyq aqpa­rat­tarǵa qoljetimdiligin arttyrý kerek. Kóp klıent arajigin ajyratyp jatpaı túrli ónimder­di satyp ala salady. Negizinen min­detti sanalatyn avtokólik, kepildi múlik nemese qaryz alý­shyny saqtandyrý sııaqty qyz­metter ǵana suranysqa ıe. Kóbi tutynýshynyń qandaı quqy­ǵy bar ekenin, ol buzylsa ne isteý keregin bile bermeıdi. Ol úshin halyqtyń qarjylyq saýat­ty­ly­ǵyn arttyrýǵa kúsh sa­lyp, saq­tan­dyrý ónimderiniń máni men mańy­zyn túsindirý qa­jet», deıdi J.Jubanııazova.

– Osyǵan qaramastan sektor­da pozıtıv tendensııalar bar, – deıdi Qarjy naryǵyn retteý jáne damytý agenttiginiń tór-
­­aǵasy Mádına Ábilqasymova. – Soń­ǵy úsh jylda naryq aktıv­teri 64 paıyzǵa ósip, 1,7 trln teńgeni quraǵan. Mindetti saqtan­dyrýdyń barlyq túri elektrondy formatqa kóshirilgen.

«Saqtandyrý uıymdary­nyń ınvestısııalyq múmkindikte­ri keńeıtildi jáne 2020 jyly Unit-linked-tiń ınvestısııalarǵa qatysýymen alǵashqy saqtandy­rý sharttary jasaldy. Jınaq­taý­­shy saqtandyrýda 2021 jyl­­­ǵy qańtardan bastap uzaqmer­­­zim­­­­di saqtandyrý ónimderi bo­ıyn­­­­sha salyq jeńildikteri engi­zil­di. Zeı­­netaqy annýıtetteri­niń qol­­jetimdiligin arttyrý úshin onyń eń tómengi quny 40%-ǵa de­ıin tómendetildi jáne ke­ıin­ge qaldyrylǵan annýıtet en­gi­zildi. Nátıjesinde, saqtan­dy­rý syı­lyqaqylarynyń jal­py kó­le­minde erikti jeke saq­tan­dy­rý­dyń úlesi 43%-ǵa deıin ul­ǵaı­­dy. Osylaısha, biz jı­naq qu­raly retinde ómirdi jınaq­taý­shy saqtandyrýdyń ósýin baıqaı­myz» deıdi agenttik tóraǵasy.

Qazir bizde 27 saqtandyrý uıy­my jumys istese, sonyń 9-y ómirdi saqtandyrýmen aınalysady. Saqtandyrý mádenıeti qa­lyptaspasa olardyń tolaıym tabystan qaǵylǵany qaǵylǵan. Endi oǵan sıfrlandyrý úrdisi kelip qosylyp, sektor jumysyn tipti qym-qıǵash etip jiberdi. McKinsey sarapshylarynyń bol­­jaýynsha, 2025 jylǵa taman korporatıvti tabystyń 30 paıyzyn sıfrly bıznes-ekojúıeler beretin bolady. Mine, osyǵan qarap «alaǵan qolym beregen» deıtin kompanııalardyń jan shyrylyn túsinemiz. Bizge – saq­tyq, al saqtandyrýshyǵa aqsha kerek.