Prezıdent aýyssa da, Táýelsizdik máńgilik!

Bárimiz biletindeı, Nursultan Nazarbaev 2019 jyly naýryzda Memleket basshysy qyzmetinen, ótken aıda Nur Otan partııasynyń Tóraǵalyǵynan óz erkimen bas tartyp, bul mindetti qazirgi Prezıdent Qasym-Jomart Toqaevqa tapsyrdy. Bul týraly ózi bylaı deıdi: «Dıirmenniń tasyndaı dóńgelengen dúnıe» bir ornynda turmaıtyny belgili. Prezıdent aýysady, biraq Táýelsizdik máńgilik bolýy kerek. Ár qazaqstandyq aldaǵy ýaqytta onyń tuǵyryn nyqtap, eńsesin tiktep, abyroıyn asyrýǵa qyzmet etýge tıis. «Máńgilik El» ıdeıasynyń túpki maqsaty osynda. Eń bastysy – elimiz aman, urpaǵymyz azat. Biz alaqanǵa salyp ósirgen sol azat urpaq endigi jerde «Men Qazaqstanyma ne beremin?» degendi oılaýy kerek».

Áli de jas sanalatyn Qazaqstan – búginde álemniń eń damyǵan 40 eliniń biri jáne buǵan qol jetkizý úshin elin súıý mańyzdy.

N.Nazar­baev bul maqalada qazaq halqy túrki áleminiń bir bóligi degen oıyn kelesi sózderimen bekite túsedi: «Arǵy­da saq, ǵun babalarymyz, beride qahar­man túrik atalarymyz alasapy­ran zamandardaǵy alaquıyn daýyl­darǵa tótep berip, Uly dalada ulyq ulys qurdy. Talaı jurt alapat soǵys­tar men arpalysqan aıqastarda úde­re kóship, bordaı tozyp, tastaı úgi­lip, qumdaı shaıylyp ketken zamandarda qazaqtar túrik jurtynyń ata qonysyn, qara shańyraǵyn saqtap qaldy», dedi N.Nazarbaev.

Elbasy maqalasynda KSRO-daǵy ekonomıkalyq daǵdarysty kelesideı mysal­men keltiredi: «KSRO-da bol­ǵan alǵashqy demokratııalyq saılaý­dyń nátıjesinde iriktelgen halyq de­pý­tattarynyń I sezi 1989 jyldyń mamyr-maýsym aılarynda ótti. Bul kezde men Respýblıka Mınıstrler Keńesi tóraǵasy bolatynmyn. Alyp odaq ekonomıkasynda oryn alǵan múshkil jaǵdaıdy ashyq aıtýǵa týra keldi. Kremldiń Sezder saraıynyń trıbýnasynan mamyrda sóılegen sózimdi qaz-qalpynda keltirer bolsaq, onda bylaı degen ekem: «...Qyzmettik mindetim boıynsha praktıkalyq ekonomıka máselelerimen aınalysyp júrgen meniń aıtarym: biz búginde el ekonomıkasyndaǵy shynaıy jaǵdaıdy naqty bilmeımiz. О́zderińiz oılap kórińizder: KSRO Memlekettik statıstıka komıteti derekteri boıynsha, eldegi azyq-túlik óndirisi artqan, biraq sóreler bos. Josparlar oryndalýda, al ekonomıka ahýaly nasharlap barady. Nege? Mundaı «negeler» tym kóbeıip ketti. Túptiń túbinde ekonomıkadaǵy daǵdarystyń qanshalyqty tereńdep ketkenin anyqtap, ony eńserýdiń aıqyn jolyn tabýymyz kerek-aq», degen málimdemesin eske túsiredi.

Shynynda da dana!

О́z zamanynyń Bilge qaǵany Nursultan Nazarbaev qazaq halqyna óziniń tájirıbesi, estelikteri, ózi bılik etken jyldary ne istegenin jáne ke­ri­sinshe ne qolynan kelmegeni týra­ly óte jaǵymdy tilde áńgimelep berdi:

«Táýelsizdigimizdi jarııalaǵanda bizdiń óz valıýtamyz da joq edi. Álemdik qarjy naryǵyn muqııat zertteı kelip, ulttyq teńgemizdi de der kezinde aınalymǵa engizdik. «Qamdanǵan qapy qalmaıdy» deıdi halqymyz. Erteńin oılaǵan el ǵana ozady. Bolashaq urpaǵymyz eshteńeden tarylmaýy úshin Ulttyq qor men altyn-valıýta qoryn jasaqtap, oǵan mol qarjy jınaqtadyq. Dál osy mol qarajat pandemııa kezinde bizge kómek boldy. Egemendiktiń eleń-alańynda-aq men Qazaqstanǵa ekonomıkalyq jańǵyrý, ınfraqurylymdy jańartý jáne shıkizatqa táýeldilikten qutylý qajet ekenin túsindim. Biraq tek úshinshi onjyldyqtyń basyna qaraı, resýrs pen tájirıbe jınaqtaǵan soń ǵana biz bul qıyn isti júzege asyra aldyq. Biz ındýstrııalandyrýǵa jáne óz ónerkásip bazamyzdy damytýǵa ıek arttyq. Sol maqsatpen Indýs­trııa­lyq-ınnovasııalyq damý­dyń úsh baǵdarlamasy qabyldandy, 9 trıllıon teńge somasyndaǵy 1500 joba engizildi. Qazaqstan buryn óndirilmegen ónimder – elektrovoz, avtobýs, avtomobıl, temirjol vagondary, transformatorlar jáne basqa da 500-den astam ónim túrin shyǵara bastady», deıdi N.Nazarbaev.

Meniń oıymsha, Elbasynyń manıfest retinde qabyldaýǵa bolatyn maqalasyn mindetti túrde oqý kerek!

Merıem Aıbıke SINAN,

«Túrkııa» gazetiniń kolýmnısi, túrkolog