Atyraýdaǵy ahýal alańdatarlyq

О́ıtkeni Atyraý – elimizdegi eń strategııalyq óńirdiń biri. Ásirese munaı-gaz ónerkásibi sala­synda otandyq kompanııa­larmen birge, sheteldik ınves­torlardyń da úlesi bar. Máselen, «Teńiz», «Qashaǵan» sekildi ken oryndary men gaz-hımııa kesheniniń qurylys alańynda elimizdiń ár óńirinen, tipti shetelden de jumys isteýge kelgender jeterlik. Osyndaı mańyzy bar óńirde bıylǵy qańtarda koronavırýs ınfeksııasyn juqtyrǵandar sany 33 esege ósip otyr. Bul – Den­saýlyq saqtaý mınıstriniń deregi.

Ajar Ǵınııat óńirde koronavırýs ınfeksııasyn juq­tyrý qaýpi joǵarylaǵan Aty­raý qalasy men «Teńiz» ken or­nynda sanıtarlyq-epıdemııalyq ta­laptardy kúsheıtý qajet dep esepteıdi. Tur­ǵyndar arasyn­da vaksına alý men revaksınalaý jóninde aqparattyq tú­sinik jumysyn jandandyryp, tapshy mamandardy oqytý má­selesi oń sheshilýi qajet. Bul – óńirdegi epıdemııalyq ahýal­dy jaqsartýǵa yqpal etetin shara­lar.

Oblystyq densaýlyq saqtaý basqarmasynyń basshysy Ashan Baıdýálıevtiń málimetinshe, óńir 11 qańtardan beri «qyzyl aımaqta» tur. Buǵan koronavırýs ınfeksııasyn juqtyrý dereginiń kúrt óskeni sebep bolǵan. Qazir ortasha eseppen táýligine 500-den as­tam naý­qas tirkeledi. Indetke shal­dyǵýshylar sanynyń artýyna baılanysty 13 qańtarda rezervten qosymsha 1 780 ınfeksııalyq tósektik oryn ashyldy. Qazir ınfeksııalyq tósektik orynnyń sany 2 360-ty quraıdy. Al jan­saqtaý bóliminde 106 oryn bar.

– Byltyrdan beri medı­sı­nalyq mekemelerdiń materıal­dyq-tehnıkalyq bazasy nyǵaı­tyldy. Qazir bul mekemelerde jeke qorǵa­nys quraldary men dári-dármektiń eki aılyq qory jasaqtaldy. Dárilik zattardyń 42 ataýy boıynsha turaq­tan­dyrý qory qalyptasty. Úı jaǵ­daıynda em qabyldap jatqan naýqastardy 129 mobıldi brıgada baqylaıdy. Onyń ishinde Atyraý qalasynda 54, aýdandarda 75 mobıldi brıgada jumys isteıdi. Rezervte 50 mobıldi brıgada bar, – dep málim etti A.Baıdýálıev.

Máselen, 24 qańtardaǵy má­limet­ke sáıkes, Atyraý qala­synda 567 adam COVID-19 ınfeksııasyn juqtyrǵan. Qazir Atyraý qalasy qaýipti vırýs­ty juqtyrýshylardyń negizgi osha­ǵyna aınalyp otyr. Munda bir táýlikte 376 naýqas tirkeldi. Al «Teńiz» ken ornynda 45 jumys­shynyń koronavırýsqa shal­dyqqany anyqtaldy. Jylyoı aýdanynda – 80, Qyzylqoǵada – 33, Mahambette – 14, Qurman­ǵazyda – 11, Inderde – 7,  Ma­qat aýdanynda 1 adamnan ınfek­sııanyń belgisi tabylyp otyr. Infeksııalyq stasıonarlarda 635, jansaqtaý bóliminde 20 naýqas jatyr. Onyń ishinde 4 pa­sıent ókpeni jasandy jeldetý apparatyna qosylǵan. Jyl basynan beri qaıtys bolǵandar da bar.

Sońǵy aptada úı jaǵdaıynda em-dom qabyldap jatqandar sany kóbeıip, 5 914 adamǵa jetti. Degenmen jahan elderinen tabylyp jatqan «Omıkron» shtamy tirkelgen joq. Biraq Atyraý qalasyndaǵy №4 emhananyń tájirıbeli epıdemıolog-dári­geri Tilepbergen Hamzınniń pik­irinshe, shekteý sharalaryn saqtaý artyq etpeıdi. Máselen, betperde taǵyp, adamdar kóp shoǵyr­lanatyn saýda oryndaryna barmaǵan jón. Únemi qoldy taza ustap, qonaq shaqyrmaý, qo­naq­qa barmaý sekildi qara­paıym shekteýlerdi eskerý kerek.

«Omıkron» shtamynyń tez taralatyny dúnıejúzi elderin alańdatyp otyr. «Delta» shtamymen salystyrǵanda, munyń juǵý shapshańdyǵy 5-10 esege joǵary ekeni anyqtaldy. Taǵy bir jaıt, «Omıkron» shtamynyń adam denesine enetin tikenekti aqýyzy bolady. Jańa shtamm mýtasııaǵa ushyrap, jyldam ózgeredi. Sol sebepten, vırýsty juqtyrǵan adamnyń ókpe, tynys alý joldaryn zaqymdaıdy. Qan tamyrlary, júrek, búırek aýrý­laryna, júıke júıesine keri áserin tıgizedi. О́ıtkeni ja­ńa shtamm tumaý sekildi bas­talyp, keıin adamnyń aǵza­sy­nyń qatty aýyrýyna, ter­sheń­dikke ákelip soqtyrady. Qazir jańa shtamnyń 20-39 jas ara­lyǵyndaǵy jastarǵa tez ju­ǵatyny baıqalyp otyr. Balalar bul shtamdy jeńil ótkeredi. Alaıda aýyrǵan balada 2-3 aıdan keıin kópjúıeli qabyný sındromdary paıda bolýy múmkin. Sondyqtan qaýipti indetten qorǵanýdyń eń tıimdi ári jalǵyz joly – vaksına alý, – degen pikirin bildirdi epıdemıolog-dáriger Tilepbergen Hamzın.

Vaksına demekshi, bul másele áli de jandandyrýdy qajet etip otyr. О́ıtkeni osy kezge deıin COVID-19 ınfeksııasyna qars­y vaksınalardyń birinshi kom­ponentin saldyrǵandar sany 263 373 adamǵa jetken. Vak­sı­nalardyń II komponentin 246 375 atyraýlyq ektirgen. Al Pfizer ekpesin 4 422 adam alsa, qaı­ta vaksınalaýdan 19 815 adam ótken.

Atyraý oblysy