Qurylystaǵy kózboıaýshylyq

Bul qyp-qysqa beıne kórinistiń ǵalamtordy sharlap ketkenine de birshama ýaqyt boldy. Qabyrǵasy turǵyzylyp jatqan úıdiń ústine shyqqan er adam: «Mynaý da bos, mynaý da bos», – dep kirpishterdi birinen soń birin sýyryp alyp jatyr. Syrtqy qabaty oqtaı bolyp qalanǵan qabyrǵanyń ishki jaǵyndaǵy eki qatar kirpishi sementpen qalanbaı bos jatyr. Vıdeony kórip, jaǵańdy ustaısyń, jon arqań muzdap sala beredi...

Qudaı tileýińdi bergir, álgi baı­qampaz adam bolmasa, muny bilmeı de qalýymyz bek múmkin eken. Kúni erteń «syrty bútin, ishi tútin» álgi úı paıdalanýǵa berilip, onda adamdar tura bastaǵanda... ári qaraı oılaýdyń ózi qorqynyshty...

Sodan, vıdeony túsirip turǵan er adamnyń kúıingeni sondaı, kirpish­terdi sýyryp jatyp: «Mynaý ne sum­dyq? Mynany salyp jatqan haıýan, myna jerde qanshama adam turady ǵoı erteń», dep kúńi­­renedi.

Osy beıne kórinisti qarap otyryp, eske «Besoba» tústi. On jyl ótse de, bul «Besobańyz» Qaraǵandydaǵy qurylys bitkenniń betine shirkeý bolyp keledi. Eske taǵy bir salyp ótsek, 2012 jyly kenshiler astanasyndaǵy  «Besoba» turǵyn úı kesheninde bes qabatty úı irgetasy durys quıylmaǵandyqtan, aıdyń-kúnniń amanynda jalp etip qulap túsken bolatyn. Áıteýir, kisi ólimi bolmaı, qudaı saqtap qalǵan-dy...

Joǵarydaǵy beıne kórinispen tanysyp shyqqannan keıin, bul jaǵdaıatqa qatysy bar-aý degen mekemelerge habar­las­tyq: jaı-japsaryn, sebep-saldaryn surastyrdyq. Aldymen izdegen adamymyz Jańaarqa aýdanynyń ákimi Iýrjan Bekqojın boldy. Túpki maǵynasy «Bul ne degen sumdyq?» degenge saıatyn birneshe suraǵymyzǵa ákim myrza bergen jaýap qysqa da nusqa boldy. «GASK (memlekettik sáýlet-qurylys baqylaý – Q.Á.) tekserdi. Vıdeodaǵy erteńgi kúnge daıyndap qoıǵan kirpishter bolyp shyqty. Smetadan eshqandaı aýytqý joq. Qurylys jumystary jalǵasýda. Vıdeo túsirgen adam ádeıi jasaǵanǵa uqsaıdy...», degen mátindegi jazba keldi ákimniń whatsapp messendjerinen.

Aýdan ákimin de túsinýge bolady: qabyrǵany sementsiz qalańdar degen ol emes qoı. Endi kelip, qudaıyn umytqan aıdaladaǵy qurylysshylardy aqtap álek. Aqtamaı qaıtsin, taıaqtyń bir ushy ózine kelip tıetinin bilip tur-aý...

Qosh, odan keıin habar alǵan adamymyz Qaraǵandy oblystyq memle­kettik sáýlet-qurylys baqylaý bas­qar­masynyń basshysy Qaırat Qam­zın boldy. Laýazymdy tulǵaǵa naqty myna­daı úsh suraq qoıyldy: «1. Jańa­arqa­da kirpishteri sementsiz qalanǵan kóp­qabatty úı qurylysyn teksergen komıssııa qandaı sheshimge keldi? Bul komıssııanyń quramynda kimder bar? Oblystan resmı ókilder kirdi me? 2. Jaýapsyz merdiger kompanııany qandaı jaza kútip tur? Onyń ataýy qandaı? 3. Jergilikti atqarýshy bı­lik­tiń bul keleńsiz oqıǵaǵa qatysty jaýap­kershiligi qandaı bolmaq?».

Bul suraqtarǵa Q.Qamzın myrza bylaısha jaýap berdi: «1. Oblys deńgeıin­de komıssııa qurylǵan joq. Qaraǵandy oblysy boıynsha Memlekettik sáý­let-qurylys baqylaý basqarmasy­nyń memlekettik qurylys ınspektorlary áleý­mettik jelilerde jáne BAQ-ta ja­rııa­lanǵan habarlamalar negizinde atalǵan obektige bardy. Merdiger kompanııa jáne tehnıkalyq qadaǵalaý jónindegi sarapshy ákimshilik jaýapqa tartyldy. 2. Merdiger kompanııa – «Agropromremstroı» JShS sapasyz jumys úshin Qazaqstan Respýblıkasynyń Ákimshilik quqyq buzýshylyq týraly kodeksiniń 312-baby, 1-tarmaǵy bo­ıynsha ákimshilik jaýapqa tartyldy.  3. Bul oqıǵaǵa qatysty Jańaarqa aýdanynyń qurylys bólimine ári qaraı qurylys jumystaryna baqylaýdy kúsheıtýge jáne salynyp jatqan úıdiń konstrýksııalarynyń senimdiligi men ornyqtylyǵyn anyqtaıtyn saraptama júrgizýge usynym joldandy».

Al ókinishke qaraı, oblystyq qu­rylys, sáýlet jáne qala qurylysy bas­qar­masynyń basshysy Abzal Jaıly­baevtan osy jaǵdaıǵa baılanysty túsinik berýin ótinip suraǵan eki-úsh saýalymyz jaýapsyz qaldy...

 Búginde «Nurly jer» memleket­tik baǵdarlamasy boıynsha bıýdjet qarjysyna salynyp jatqan bul atyshýly úıdiń qurylysy, keıbir derekterge qaraǵanda, ýaqytsha toqtap tur eken. Apyl-ǵupyl qurylǵan komıssııa quramyna Jańaarqa aýdany ákiminiń orynbasary Aıqyn Eleýsizov, qurylys bóliminiń bastyǵy Toqsan Babasov, aýdan prokýrorynyń orynbasary Maqsat Baltashev, qoǵamdyq keńestiń múshesi Rabanı Nurkeev jáne aýdandyq máslıhattyń depýtaty О́mirzaq Ýálıev enipti. Mine, osy tekserý komıssııasy aq-qarany aıyryp, mán-jaıdy anyq­taǵannan keıin baryp, qurylys jumys­tary jalǵasady degen málimet bar.

Álbette, Jańaarqadaǵy osy bir joıdasyz oqıǵanyń búginde ár-ár jerde salynyp jatqan qurylystyń sapasyna degen el seniminiń álsireýine az yqpalyn tıgizbesi anyq. Joǵaryda biz aıtqan beıne kórinisti bıýdjettiń qarajatyna turǵyzylyp jatqan bar­lyq úıdiń basyndaǵy jaǵdaıdyń aına-qatesiz kóshirmesi deýge bolady. Al «qoly – qurysh, keýdesi – qýy­s» qurylysshylardyń biz kórmegen, bil­megen  haltýrasy qanshama deseńizshi?! Túp­tep kelgende, osynyń zardabyn tartatyn ıpotekanyń súıretpesin ıyǵyna ilgen sormańdaı halyq qoı...

Al endi, osy túıtkildi máseleniń jarııa bolýyna túrtki bolǵan vıdeoǵa keleıik. Muny túsirgen Jańaarqada turatyn Almas Qaıranbekov esimdi azamat eken. Avtordy taýyp alyp, áńgimege tartqanymyzda mynadaı jaıtqa qanyq boldyq: Almas jeke kásipker eken, Jańaarqa kentinde dúken ustaıtyn kórinedi. Tórt balanyń ákesi, ata-anasy bári bir shańyraqtyń astynda turady. «Men atymdy shyǵarǵym kelip júrgen adam emespin, blogerligim de joq. Tek, osyndaı elge zııanyn tıgizetin  kem­shi­likterdi kórsem, úndemeı otyra almaı­myn. Qashanda el jaǵynda bolyp, shyn­dyqty aıtamyn», deıdi A.Qaıranbekov.

Avtordyń áleýmettik jelidegi atalǵan vıdeosynyń astyna jazylǵan kommentarıılerden kóz súrinedi. Eldiń ókpe-renishinde shek joq. Myna bireýi – «Lısenzııasyn tartyp alyp, ózderine jaqsylap aıyppul salyp, túrmege jiberý kerek. Múlde basqa shyǵyp barady adamdar. Aqshadan ólgen nemeler!!!», degen pikirdiń ózi qaptaǵan kommentterdiń ashý-yzaǵa qanshalyqty toly ekeninen habar bergendeı.

Al bizdiń qulaǵymyzdan qoǵamdaǵy keleńsizdikke beı-jaı qaramaǵan azamat Almas Qaıranbekovtiń: «Áı, mynany salǵan haıýan-aı, bul jerde adamdar turady ǵoı!», degen nala men muńǵa toly toryqqan daýysy keter emes...

Ulytaý oblysy,

Jańaarqa aýdany