Syrdyń kúrishi – syrtqy naryqta

Baǵdarlamaǵa qatysýshylardyń qata­ryn­da kúrish ónimderin óndirýmen aınalysatyn qyzylordalyq «Asyl Dán LTD» kompanııasy da bar. Kompanııanyń satý bóliminiń basshysy Aqnur Darhannyń aıtýynsha, memlekettik qol­daýsyz otan­dyq taýarlardyń shetel nary­ǵyna shyǵýy qıyn. Sondyqtan jumy­sy jolǵa qo­ıyl­ǵan kompanııalarǵa da memlekettiń qol­daýy aýadaı qajet.

– 2013 jyly táýligine 25 tonna shıtti kúrish óndiretin daıyn shaǵyn kúrish óńdeý sehyn satyp aldyq. Sodan keıin ony qaıta jóndeýden ótkizip, shıkizatty qaıta óńdeıtin jáne untaqtalǵan kúrish óndiretin jańa zaýyttyń qurylysyn bastadyq. Nátıjesinde, 10 jyl ishinde óndiris kólemin táýligine 80 tonna shıtti kúrishke deıin arttyrdyq. Qazir de damý men jetildirýdi jalǵastyryp kelemiz. «Asyl dán» brendimen ónimderimizdi syrt­qy naryqtarǵa eksporttap, Qazaq­stan­nyń shetelde tanylýyna úlesimizdi qosyp jatqan jaıymyz bar. Josparymyz – taǵy bir zaýyt ashý jáne qýattylyqty art­tyrý, – deıdi ol.

Eksportqa shyǵatyn taýardyń sapaly bolýy mańyzdy. Sondyqtan bul kompanııa da ónimniń sapasyna erekshe mán beredi. «Bizdiń uranymyz – «Aldymen sapa» jáne ár klıentke jeke kózqaras tanytamyz. О́nimder birinshi dárejeli bıologııalyq shıkizattan jasalǵan, sondyqtan ekologııalyq turǵydan taza, onyń taǵamdyq qaýipsizdigine kepildik beriledi. Sondaı-aq joǵary sapa standarttary kúrish tuqymyn óńdeıtin zamanaýı joǵary tehnologııalyq jabdyqty qoldaýǵa múmkindik beredi. Kezeńderdiń birinde shıkizat sońǵy ónimdi kúrish dániniń túsi, sapasy jáne jetilýi boıynsha baǵalaıtyn avtomatty jaryq baqylaý júıesi arqyly ótedi. Jyl saıyn bizdiń kúrishtiń jarmasy Qazaq taǵamtaný akademııasynda genetıkalyq túrlendirilgen organızmderge tekserýge jiberiledi jáne «Halal» standartyna sáıkestigin rastaıdy», deıdi kompanııa ókili.

A.Darhannyń aıtýynsha, glıýtensiz ónimderdi tutynýdyń turaqty úrdisi qalyptasyp keledi. Sonymen qatar kúrish pen kúrish ónimderin tutyný jyl sa­ıyn artyp otyr. Bul túsinikti de. Kúrish uny keıde quramynda glıýteni kóp bıdaı unyn almastyrǵysh retinde qoldanylady. Onyń ústine kúrish ónimderi dámine qaraı beıtarap jáne jaqsy saqtalady. «Naryqta bolyp jatqan ózgeristerdi muqııat qada­ǵalaımyz. Suranysty únemi zerdeleý, shyǵarylatyn ónimniń assortı­mentin keńeıtý, onyń sapasy men qaýip­siz­digin arttyrý jergilikti naryqta jáne odan tys jerlerde ónimniń básekege qabi­let­tiligin arttyrýdy qamtamasyz ete­tin strategııalyq mindet bolyp sanalady», deıdi ol.

Taýardy ózdiginen syrtqy naryqqa eksporttaý kompanııalarǵa qıyndyq týdyrady. Sondyqtan «Asyl Dán LTD» byltyr «Eksporttyq akselerasııa» mem­le­kettik baǵdarlamasyna qatysqan.

– Bul otandyq shaǵyn jáne orta bıznes kásiporyndaryna ónimdi sheteldik naryqqa shyǵarý úshin daıyndalýǵa ári taýarlar men qyzmetterdi eksporttaýdy bastaýǵa kómektesetin baǵdarlama. Osylaısha, bastapqy eksporttaýshynyń barlyq máselesi men qıyndyǵy «QazTrade» arqyly sheshiledi. Sarapshylar eksport úshin eń tıimdi baǵytty tańdap, bizge jetekshi sheteldik bólshek saýda jelileriniń ókilderimen bıznes-kezdesýler uıymdastyrdy. Suranysymyz bo­ıynsha jeke eksporttyq beıin men katalog, sondaı-aq eksporttyq strategııa jáne basqa qujattar ázirlendi. Sonymen qatar biz eksporttyq taqyryp boıynsha birneshe semınar-vorkshoptardan óttik. Baǵdarlamaǵa qatysý nátıjesinde, sheteldik bólshek saýda kompanııalarymen birneshe eksporttyq kelisimshart jasadyq. Bul jalpy kólemniń shamamen 35 paıyzyn quraıdy. Bul tek bastamasy ǵana, – deıdi Aqnur Darhan.

О́nimdi eksporttaý úderisinde taýar óndirýshiler túrli syn-qaterlerge tap bolady. 

– Bizdiń ónim eksportynyń negizgi naryǵy – Reseı Federasııasy, al Ázerbaı­jandy qosymsha naryq retinde tańdadyq. «QazTrade» bizge «brendti taný» dep atalatyn kedergini joıýǵa, sondaı-aq ónimdi eksporttaý úshin qajetti qujattardy daıyndaýǵa kómektesti. 2022 jyldyń jazynda kompanııany Qazaqstannyń Ázerbaıjandaǵy saýda-ekonomıkalyq mıssııasy Baký qalasyna shaqyrdy. Onda Qazaqstannyń taýar óndirýshileri tanystyryldy. Bakýdegi bólshek saýda jelileriniń ókilderimen birneshe kezdesý ótkizdik. Nátıjesinde, eksporttyq kelisimshart jasaldy. Qazir bizdiń ónim­derimizdi Ázerbaıjanǵa jetkizý sharasy kútilip otyr. Sondaı-aq bizdiń beıinge sáıkes keletin reseılik satyp alýshy seriktesterdi tańdaýǵa kómek kórsetildi jáne olarmen onlaın V2V kezdesýler uıymdastyryldy. Ná­tı­jesinde, Qyzylorda kúrishin Reseı Federasııasyna eksporttaý týraly ke­lisimshartqa qol qoıyldy, – deıdi satý bóliminiń basshysy.

Otandyq kompanııa ókili Qazaqstannyń óndirýshilerine «Eksporttyq akselerasııa» baǵdarlamasyna qatysýǵa keńes berdi. «Bilýimizshe, bıyl da eksportqa baǵdarlanǵan kompanııalardan ótinim qabyldanady. Bul baǵdarlama bıznestiń kókjıegin keńeıtýge járdemdese otyryp, shaǵyn jáne orta bıznes kásiporyn­da­rynyń eksporttyq áleýetin ashýǵa kómektesedi. Bızneske memleket tarapynan osyndaı tıimdi qoldaý qajet», deıdi ol.

«QazTrade» 2020 jyldan beri KPMG kompanııasymen birlesip «Eksporttyq akselerasııa» baǵdar­lamasyn iske asyryp keledi. Oǵan osy kúnge deıin 326 otandyq kompanııa qatysqan: 2020 jyly – 35 kompanııa, 2021 jyly – 101 kompanııa, 2022 jyly – 190 kompanııa. 2023 jyldyń qańtarynda sheteldik naryqtarǵa shyǵýǵa daıyn qatysýshylardan ótinim qabyldaý bas­taldy.