Bıylǵy parlamenttik saılaý shyn máninde tarıhta aıryqsha tańbalanyp qalatyn aıshyqty oqıǵa boldy. Bul demokratııalyq damý jolyndaǵy bıik belesterdiń biri. Onyń nátıjesinde endi Parlament Májilisinde birden 6 partııa halyqqa qyzmet etkeli tur. Qazaqstan tarıhynda zań shyǵarýshy bılikke eshqashan osynsha kóp saıası partııa ótip kórmepti. Bul memlekettik muratty, berekeli birlikti, eldik qundylyqtardy tý etken tekti halqymyzdyń taǵylymdy tańdaýynyń arqasy.

Halyq pen bıliktiń mańyzdy mindeti
Osy ótken saılaýdy táýelsizdigimizdiń otyz bir jylynda proporsıonaldy-majorıtarly júıeniń qalpyna keltirilýimen ótken eń bir tartysty da mazmundy doda boldy dep aıtýǵa bolady. Dana babalarymyz urpaǵyna: «Pisken asqa jeýshi kóp, bitken iske synshy kóp» degen ósıet sózin qaldyrdy. О́ser eldiń órshil ulandary aıtatyn ónegeli sóz ǵana halyqtyń júregine jetedi. Árıne, kez kelgen dodany daýǵa ulastyrýǵa bolady. Biraq halyqtyń qamy, eldik jaıy «Altaý ala bolsa – aýyzdaǵy ketedi, tórteý túgel bolsa – tóbedegi keledi» degen ataly sózdi, qasıetti qazaqy qaǵıdany qazyq etken qadamdardy qajet etedi. Áıtpese, daý-damaıǵa eligip, janjalǵa jeligip, aqyry qarýly qaqtyǵystardan, qantógisterden kóz asha almaı qalǵan, órkenıet pen órleý jolynda ilgeri basa almaı, toqyraý shyńyraýyna qulap jatqan adýyndy jurttar jahanda az ba?! Alysqa barmaı-aq, qaraly Qańtar oqıǵasynyń ózi qazaq eline qanshama qasiret shektirip, júrekke jazylmas jara salǵanyn aıtsaq ta jetkilikti bolar.
Sondyqtan eń aldymen osynaý eleýli oqıǵany bastan ótkerip, ǵalamat synaqtan ótken kópultty Qazaqstan halqyn yqpaldy Parlament jasaý jolynda sátti ótkizgen alǵashqy qadamymen quttyqtap qoıǵym keledi. Sebebi Qazaqstandaǵy bul jolǵy parlamenttik alaman asa aýyr álemdik geosaıası ahýalda ótti. Muny, tipti, 1962 jyly búkil álem ıadrolyq soǵys qaýpiniń az aldynda turǵan Karıb daǵdarysynan da aýyr jaǵdaı deýge bolady. TMD keńistigin soǵys órti jaılady, ujymdyq Batys pen Reseı arasynda sanksııalyq soǵys adamzat tarıhynda teńdesi joq deńgeıge deıin ýshyqty. Halyqaralyq sarapshylar erteń osy «órkenıetter shıelenisine» Qytaı qosylsa, ǵasyr boıy túzilgen álemdik tártip pen turaqtylyqtan saý-tamtyq qalmaı, álemde álemtapyryq haos ornaıdy dep úreıli boljam jasady.
«Jut jeti aǵaıyndy» degendeı, buǵan jańa jahandyq ekonomıkalyq daǵdarys ústemelendi. Amerıkadaı alpaýyttyń ózinde, Shveısarııadaı shalqyǵan baı elde alpaýyt bankter bankrot bolyp jatyr. Qanshama memlekettiń ekonomıkasyn alda tereń kúızelis pen kúıreý kútip turýy ǵajap emes. Osy almaǵaıyp shaqta tizgindi teń ustaý, saıası jaǵdaıdy teńgerim men tepe-teńdikke, tártip pen turaqtylyqqa keltirý, sóıtip, atamekenimizdegi júzden astam etnosty qazaqtyń aınalasynda uıystyrý, eldi ilgeri ozdyrý – halyq pen bıliktiń ómirlik mańyzdy mindetine aınalyp otyr. Bul el basqarǵan azamattardyń qolynan kelmese nemese qoǵam oǵan múmkindik bermese, memleket toz-toz bolyp toqyraýy yqtımal. Qazaq pen qazaq bılikke talasyp, ózara qyrqysqa tússe, júzden asa ult jan-jaqqa tarta jónelse, Qazaqstanymyz syrtqy kúshterge jem bolýy múmkin. Endeshe, saılaý qorytyndylaryna sýyq qarap, sulq túspeı, bura tartyp, shalt burylmaı, Ábish Kekilbaıuly aıtqandaı, «jurtymyz kútip otyrǵan birliktiń báıgetóbesine birlese at baılap, qatar júrgen azamattardyń qadirin bilip, sol arqyly óz qadirimizdi bıikke kóterip, bir úıdiń balasyndaı, bir qoldyń salasyndaı bolyp», el mereıin ósire bergen jón.
Ádilin aıtý kerek, Memleket basshysy Qasym-Jomart Kemeluly memleket ishi men el syrtyndaǵy aýmaly-tókpeli, tar jol, taıǵaq keshti ahýaldy alǵa tartyp, Qazaqstanymyzdyń saıası jańǵyrýyn keri ysyrǵan joq, soltústik kórshideı saıasat salasyn konservasııalap tastaǵan joq. Áıtpese, byltyrǵy naýryzdaǵy Joldaýynda aıtqandaı, el Prezıdentine: «Asyqpaıyq, zaman jaqsarǵanǵa deıin bul jospardy qoıa turalyq» dep aqyl qosqan sarapshylar men memlekettik qyzmetshiler de bolǵan. Olar: qazirgi ahýaldy óz múddemizge, bılikti kúsheıtýge paıdalanýǵa múmkindik týyp tursa, júıeni ózgertýdiń ne qajeti bar desken. Biraq Q.Toqaev tól demokratııalyq ustanymynda tabandap, túbegeıli reformalar qajet ekenine bek sendi. Áıtpese, toqyraý tuıyǵynan shyǵa almaǵan qanshama memleket tarıh qoınaýyna ketti. Sondyqtan bul rette Memleket basshysy sózinde turdy dep naqty aıta alamyz, ol saıası júıeni túbegeıli jańǵyrtýǵa, transformasııalaýǵa kóshti. Túrli salada aýqymdy ózgeristerdi bastady. El múddesi, bolashaq urpaqtyń ıgiligi úshin izgi ister jasaý – úlken adamgershiliktiń, dana basshylyqtyń nyshany.
Saıası básekemen ortaq múddege
Byltyr birqatar partııa men saıası birlestiktiń basyn qosyp, prezıdenttikke Memleket basshysy Qasym-Jomart Kemeluly Toqaevtyń kandıdatýrasyn qoldaý jónindegi halyqtyq koalısııanyń qurylýyna Qazaqstan Halyq partııasy muryndyq bolǵan edi. Sol sharanyń zańdy jalǵasy retinde bıyl Toqaevtyń bátýaly bastamalary arqasynda álemdegi alasapyran zamanǵa qaramastan, ádiletti parlamenttik saılaý naýqanyn ótkizýge qajetti alǵysharttar túzildi.
Birinshiden, saıası monopolııaǵa, saıası ústemdikke tosqaýyl qoıý, kez kelgen partııanyń memlekettik apparatqa kirigýine jol bermeý úshin el Prezıdenti Q.Toqaev byltyr «Amanat» partııasynyń tóraǵalyǵynan bas tartty. Sonymen birge aımaq basshylaryna da kez kelgen partııada laýazym ıelenýine tyıym saldy. Halyq referendýmda quptap, Ata Zańǵa engizilgen ózgeristerge sáıkes, budan keıingi prezıdentter de jetekshi partııanyń tizginin óz qolyna ala almaıdy. Bul prezıdenttik bastama saıası básekeni arttyryp, barlyq partııanyń damýyna birdeı jaǵdaı jasaıdy. Osylaısha, elimizdiń bolashaqtaǵy kóshbasshylaryn negizgi saıası ınstıtýttardy ózine baǵyndyryp alýǵa qumar bolýdan saqtaıdy.
Ekinshiden, Q.Toqaevtyń partııalardyń Májilis pen máslıhatqa ótý shegin burynǵy 7%-dan 5%-ǵa tómendetý bastamasy da eldegi saıasatty jandandyrdy. Bıylǵy saılaý nátıjesinde 6,80% nemese 432 920 adamnyń daýysyn jınaǵan bizdiń Qazaqstan Halyq partııasy qaıtadan Parlamentke endi. 5,20% nemese 331 058 adamnyń daýysyn jınaǵan Jalpyulttyq sosıal-demokratııalyq partııasy da tuńǵysh ret parlamenttik partııalar qatarynyn tabyldy. Osynyń ózi eldegi saıası jańǵyrýlar barlyq partııaǵa zor múmkindik jol ashqanyn kórsetti. Desek te, Halyq partııasynyń tabandy isterimen óz basymdyǵyn dáleldep, aldyńǵy saptan kórinetin ýaqyty alda dep senemin.
Úshinshiden, Ádiletti Qazaqstandy qurý isi adal ári erkin saıası báseke bolýyn qamtamasyz etýden bastaý alady. Partııalyq júıeni damytý múmkindikterin keńeıtý maqsatynda el Prezıdentiniń tapsyrmasymen, partııalardy tirkeý rásimi edáýir jeńildedi. Endi jańa partııa qurý úshin burynǵydan 4 ese az, 20 myń emes, nebári 5 myń múshe jınasa jetkilikti. О́ńirlerdegi fılıaldarynyń ókil sany 600-den 200 adamǵa azaıdy. Partııa qurý úshin azamattardyń bastamashyl tobynyń eń tómengi sany úshten birge, ıaǵnı 1000-nan 700 adamǵa kemidi.
Osynyń arqasynda saılaýshylarynyń qordalanǵan problemalaryn saýatty jetkizip, tıimdi sheshýge úles qosa alatyn jańa partııalar paıda bolýda. «Baıtaq» jasyldar partııasy men «Respublica» kásipkerler partııasy quryla sala, birden parlamenttik alamanǵa tústi, baǵy men babyn qatar synady. Saılaý qorytyndysynda «Baıtaq» 2,30% nemese 146 431 adamnyń daýysyn jınap, artynda qaraqurym halyq turǵanyn pash etti. Al saılaý quqyǵy bar 547 154 adam nemese 8,59%-y jaqtaǵan «Respublica» partııasy saılaýshylarynyń úmit júgin arqalap, Parlamentke ótti. Kelesi parlamenttik dodalarǵa budan da kóp jańa partııa úmitkerlerin saılap qosady degen úmit bar.
«Elimizdi damytý úshin saıası júıeni ǵana jańǵyrtý jetkiliksiz. Reformalar, eń aldymen, qoǵamda jańa saıası mádenıet qalyptastyrýy kerek. Sonymen birge jańa qundylyqtardy ornyqtyrýy qajet» degen edi Memleket basshysy taıaýda ǵana. Iаǵnı 19 naýryzda ótken Parlamentke proporsıonaldy saılaýy nátıjesinde Qazaqstan burynǵy «bir kindikti», bir saıası kúshtiń monopolııasyna qurylǵan júıeden bas tartyp, kóppolıýsti partııalyq júıe qalyptastyrýǵa berik qadam basty. Demek, qazir Qazaqstanda Prezıdent kózdep otyrǵan jańa saıası mádenıet qalyptasa bastady.
Syrt kóz ne deıdi?
Qazaqstandaǵy saılaý demokratııalyq erejelerge saı, zań aıasynda ótti. Saılaý quqyǵy bar ár qazaqstandyqtyń óz yqtııaryn erikti bildirýine, sheteldik baıqaýshylardyń erkin jumys isteýine barlyq jaǵdaı jasaldy. Sheteldik baıqaýshylar osyndaı ortaq pikirge keldi. О́ıtkeni álemde saılaýdy kezengen qarý, kúsheıgen qysym aıasynda kózboıaý qylyp ótkizip júrgen memleket jeterlik.
«Qazaqstandaǵy Májilis saılaýynyń qorytyndylary bul eldiń zań shyǵarýshy organy teńdesi joq kóppartııaly bolatynyn pash etti: buryn Parlamentte bolmaǵan partııalar da kirip otyr. Osy saılaýdan keıin elde saıasattyń jandanýyn kútýge bolady. Bul Qazaqstan úshin jańa shynaıylyq. Ony qazaqtar bir jyldan az ýaqyt ishinde jasap shyǵa aldy», – dep reseılik jetekshi «Kommersant» basylymy tamsana, tánti bola jazdy. Budan kórshi el sarapshylarynyń qazaq eline qyzyǵa, qyzǵana qaraıtynyn baıqaýǵa bolady.
300-den astam baıqaýshydan turatyn EQYU mıssııasy bul doda Qazaqstandaǵy saıası ómirdiń júzine qan júgirtkenin málimdedi.
– Biz jańa kandıdattardyń saıası arenaǵa shyǵyp, saılaýaldy úgit jumystaryn belsendi júrgizgenine kýá boldyq. Saılaýdy ótkizýge jaýapty organdar jaqsy daıyndyqpen keldi. Árıne, biz belgili bir oń ózgerister baryna kóz jetkizdik. Degenmen, alda jasalýǵa tıis is áli de kóp. Bul qatyp qalǵan qasań dúnıe emes, údemeli damı beretin úderis. Mundaı mańyzdy reformalar tez arada, bir kúnde júzege asa almaıdy. Onyń ústine bul tek bılik tarapynan ǵana emes, sondaı-aq azamattar tarapynan da shynaıy kúsh salýdy talap etedi, – dedi EQYU-nyń saılaýdy baqylaý jónindegi qysqa merzimdi mıssııasynyń basshysy jáne arnaıy úılestirýshisi Iren Charalambıdes.
Ol saıası jańǵyrýlar aıasynda partııalardyń ótý tabaldyryǵynyń tómendegenin, Májilis depýtattarynyń bir bóligin halyqtyń tikeleı saılaýyna jol ashylǵanyn, ózin-ózi usynýshy kandıdattarǵa jarysqa túsýge múmkindik berilgenin jetistik retinde atap ótti. I.Charalambıdestiń aıtýynsha, jalpy alǵanda, saılaý Qazaqstannyń saıası ómirin jandandyrdy, saıası básekeniń artýyna septesti.
«Tórteý túgel bolsa...» degennen shyǵady, Parlament saılaýyna qatysty túbimiz bir, tórkindes túrki elderiniń de toqtamy bir arnada toǵysty. Túrkitildes elderdiń Parlamenttik Assambleıasynyń (TúrkPA) baıqaýshylary mıssııasynyń basshysy saılaýǵa joǵary baǵa berdi, bul naýqan tártip aıasynda, erejelerge saı ótkenin rastady.
– Bizdiń mıssııa saılaý úderisine daıyndyq deńgeıine qanaǵattandy jáne bul saılaýdy joǵary baǵalaıdy. Buǵan qosa bizdiń mıssııa parlamenttik saılaýdy uıymdastyrý baǵytynda qabyldanǵan barlyq sharaǵa ońdy baǵasyn beredi. TúrkPA baıqaýshylar mıssııasynyń baılamynsha, Qazaqstandaǵy Parlament saılaý transparenttilik, ashyqtyq, ádildik qaǵıdalaryna sáıkes ótkizildi. Biz saılaý ýchaskelerinde daýys berý barlyq erejege saı ótkenin, ol erejelerdi qatysýshylardyń biletinin anyqtadyq, – dedi TúrkPA baqylaýshylar mıssııasynyń basshysy Redjep Sheker.
Jalpy alǵanda, búkil úderisti 700-den astam baıqaýshy qadaǵalaǵan. Onyń 662-sin – halyqaralyq uıymdar, qalǵanyn – 41 shet memeleket jibergen. Sheteldik baıqaýshylardyń qatysýy dodanyń ashyqtyǵyna, aıqyn bolýyna, ádil ótýine biraz yqpal etti. Jatjurttyq mártebeli meımandar jekelegen kem-ketikti baıqaǵanyn, biraq tutastaı alǵanda salmaqty buzýshylyqtardy tirkemegenderin, al daýys berý ýchaskelerinde zań normalary saqtalǵanyn atap ótti.
Qımyldamaǵan adamnyń ózi qatelesedi. Bas prokýratýra olqylyqtyń bolmaı qalmaǵanyna nazar aýdartyp, úgit jumystary barysynda saılaý zańnamasyn óreskel buzýdyń 40 faktisin tirkep, adal emes básekelestikke jol berilgendigin anyqtady. Bul týraly qadaǵalaý organynyń ókili Azamat Sarǵazın resmı málimdedi. Qoǵam endi olar boıynsha zań aıasynda qatań sharalar qabyldanǵanyn kútedi.
Buǵan qosa, jekelegen kandıdattardyń óz qarsylastaryn konstrýktıvti synaý ornyna, ar-namysy men qadir-qasıetin kemsitýge, tipti ishki jáne syrtqy turaqtylyqty shaıqaltýǵa árekettengendigi ońdy bolmady. Bul demokratııaǵa jat, órkenıetti elge jaramsyz tirlik qana emes, el qaýipsizdigine qater tóndiretin jaǵdaıǵa alyp kelýi de múmkin edi. Bul rette Memleket basshysynyń sózin taǵy da alǵa tartar edik. «Geosaıası ahýal ýshyqqan kezde memlekettiń jáne azamattardyń jaýapkershilik júgi artady. Ańdamaı aıtylǵan biraýyz sóz, oılanbaı qabyldanǵan bir sheshim elge zardabyn tıgizýi múmkin. Árıne, memleket sóz bostandyǵyna kepildik beredi. Árkimniń qalaýynsha qareket jasaýyna múmkindik bar. Biraq bul bassyzdyqqa jol berý degen sóz emes. Árbir azamat eldiń tynyshtyǵyn jáne onyń aýmaqtyq tutastyǵyn saqtaýǵa qatysty zań talaptaryn múltiksiz oryndaýǵa mindetti. Zań men tártip bar jerde turaqtylyq bolady. Bul qaǵıda – barlyǵyna ortaq», – degen bolatyn Prezıdent.
Elektorat tańdaýy – barshaǵa mindet
Qazaqstandy ozyq demokratııaly elge aınaldyrar berekeli jolda memleketimizdiń jańa mejege shyǵa alǵanyn bildiretin mańyzdy bir jaıt bar. Mysaly, 2007 jylǵy konstıtýsııalyq reformaǵa sáıkes, Ortalyq Azııada tuńǵysh ret Qazaqstanda Parlament proporsıonaldy júıe negizinde saılandy. Sol 2007 jylǵy 18 tamyzdaǵy parlamenttik dodaǵa 7 partııa qatysty, alaıda 7 paıyzdyq kedergiden tek «Nur Otan» halyqtyq-demokratııalyq partııasy óte aldy. Sonyń depýtattary Májilistegi partııalarǵa bólingen barlyq depýtattyq kreslony 100% jaılady.
2012 jylǵy qańtardaǵy saılaý qorytyndysynda «Nur Otan» 80,99% daýys pen mandatty ıelendi. 2016 jylǵy 20 naýryzdaǵy saılaý nátıjesinde «Nur Otannyń» kórsetkishi 82,20%-ǵa ósti. Q.Toqaevtyń saıası reformalarynyń bastalýy arqasynda 2021 jylǵy 10 qańtardaǵy parlamenttik saılaýda «Nur Otan» partııasy 71,09% mandatty ǵana qanjyǵalady.
Bul rette aıtarym, uzaq ýaqyttan beri saılaýdyń ádildiginen kóńili qalǵan elimizdegi 12 mıllıonnan astam saılaýshy elektorattyń bıylǵy naýqanǵa teń jartysyna jýyǵy qatyspaǵandyǵy kóńil qynjyltqany ras. Shynyn aıtqanda biz, Qazaqstan Halyq partııasy, bıylǵy parlamenttik saılaýda saılaýshylar qarasy basym bolady dep kútkenbiz. Solaı bola tura, 2023 jylǵy 19 naýryzdaǵy saılaýdyń progressıvti qyryn anyq ańǵardyq. Iаǵnı saıası monopolııamen kúres sharalarynyń jemis pen jetistik bere bastaǵany aıqyndaldy.
Osydan úsh jyl buryn Memleket basshysy Ulttyq qoǵamdyq senim keńesiniń otyrysynda Qazaqstanda parlamenttik oppozısııa ınstıtýty qajet ekendigin aıtqanda onyń bul usynysyna kúmánmen qaraǵandar qatary kóp bolǵan. Alaıda bul bastama da júzege asa bastady. Bul rette jańa, VIII shaqyrylymdaǵy Parlamentke halyq qalap otyrǵan oppozısııalyq partııa men jekelegen shynaıy oppozısııa ókilderi de enip otyr. Bul Parlamenttegi pikir alýandyǵyna orasan áser etetindigi sózsiz.
Endi Parlamentke ótken partııalarǵa toqtalsam. Halyq aıtsa, qalt aıtpaıdy. Qazaqstandyqtardyń qalaýy qısyndy, ári zańdy. Mysaly, dodada basymdyq tanytyp, aldyna qara salmaı, 53,90% daýyspen Parlament mandatynyń basym sanyna ıe bolǵan «Amanat» partııasy qazaqstandyq saıasattyń alyby sanalady. Bul kórkem tilmen aıtqanda, saıasattyń súıegin shaǵyp maıyn ishken maıtalman mamandardy toptastyra alǵan tıimdi saıası qurylym. Ol qolynda qýatty resýrstar shoǵyrlanǵan, elimizdiń barlyq óńirinde tamyrdaı tarmaqtalǵan fılıaldyq jelisi, sondaı-aq iri kásiporyndarda bastaýysh uıymdary bar iri saıası kúsh.
«Aýyl» halyqtyq-demokratııalyq partııasynyń saılaýshylardyń 10,90% daýysyn jıyp, ekinshi tuǵyrǵa kóterilýi de biraz jaıttan habar beredi. Bul ultymyzdyń altyn besigi, myqty temirqazyǵy, eldiń asyraýshysy sanalatyn aýyl taqyrybynyń kún tártibinde turǵan ózekti másele ekenin pash etti. Aýyl, Atajurt, Týǵan jer, Atameken, Altyn besik sııaqty ultymyz úshin qasıetti uǵymdardy halqymyzdyń ári qaraı ardaq tutatynyn kórsetti. Onyń ústine «Aýyl» partııasy 2021 jylǵy parlamenttik saılaýda 5,29% jınap, jeńis tuǵyryna taıap kelgen. Bul joly óz qoldaýshylaryn barynsha jumyldyra alǵany ańǵarylady.
8,59% daýys kórsetkishimen úshtikti tuıyqtaǵan «Respublica» partııasy Parlamentke jańa lep ákeledi, onyń jumysyna sony serpin beredi dep kútilýde. Sebebi ol ózin kásipkerlerdiń, iskerlerdiń, jastardyń partııasy dep dáripteıdi. «Respublica»-nyń ǵalamat jeńisine onyń úgit jumystaryna zamanaýı aqparattyq tehnologııalardy pármendi paıdalana alýy da yqpal etti.
«Aq jol» parlamenttik partııasy saılaýshylarynyń 8,41%-ynyń qurmet-qoshemetine bólendi. Sońǵy jyldary partııanyń óz qataryna ultjandy, patrıot azamattardy tartýǵa, ult quraýshy qazaq halqynyń múddelerine basymdyq berýge kúsh salýy óz jemisin berdi.
Bizdiń Qazaqstan Halyq partııasy bul jolǵy saılaýda 6,80% kórsetkishke jetti. Bul rette aıryqsha atap óterligi – Halyq partııasynyń saılaýaldy baǵdarlamasyndaǵy maqsattary Prezıdent Toqaevtyń áleýmettik jaýapty memleket qurý jónindegi ustanyp otyrǵan baǵytymen tolyǵymen sáıkes keledi. Úgit-nasıhat jumystary kezinde ótkizilgen kóptegen kezdesý men pikir almasý halyqtyń áleýmettik ádildikke zárý bolyp otyrǵandyǵyn jáne Memleket basshysynyń ustanǵan baǵytynyń durystyǵyn kórsetti.
Saılaýshylardyń 5,20%-y tańdaǵan Jalpyulttyq sosıal-demokratııalyq partııa – saıasat sahnasyndaǵy arpalystar men taıtalastardyń ardageri sanalady. Prezıdenttik saıası jańǵyrý arqasynda ol tuńǵysh ret zań shyǵarýshy bılikke kirýge qol jetkizip otyr. Iаǵnı Qazaqstanda oppozısııalyq qozǵalys qaıta órleı bastaǵandyǵy kórinedi.
Sonymen birge sosıalıstik ıdeologııa men solshyl-ortalyq ıdeıalardy ustanatyn Qazaqstan Halyq partııasy baǵdarlamasyndaǵy áleýmettik-demokratııalyq baǵyttardan JSDP-men uqsastyqtardy tabýǵa bolady. Bul aldaǵy ýaqytta Parlamentte qos partııanyń depýtattyq top quryp, birlese jumys júrgizip, ıgi jobalardy birlese júzege asyrý múmkindigi bar ekendigin kórsetedi.
Saılaýda jeńiske jetken barlyq partııany shyn júrekten quttyqtap, aldaǵy atqaratyn jumystaryna tabys tileı otyryp, halyq ıgiligi jolynda kúsh biriktiretinimizge, el talabynyń údesinen shyǵatyndyǵymyzǵa senim bildiremin. О́ıtkeni saılaýdyń da basty maqsaty – saıası maqsatta básekelese otyryp, eldik múddede yntymaqtasý.
Qoryta aıtqanda, halyq óz tańdaýyn jasady, barshasy, sonyń ishinde bılik te soǵan moıynsunady. Saılaý eldiń yntymaǵyn aıshyqtap, birligin bútindedi. Endi jańa Parlament memleket pen halyqtyń turmys-tirligin túgendeýge tıis. Bul jolda endigi kezekte yqpaldy Parlamentte Halyqtyq Koalısııa qura otyryp, esep beretin Úkimetke oń yqpal jasap, ortaq maqsatqa birlese qol jetkizýdiń mańyzy zor dep esepteımin. О́ıtkeni zań men tártip ústemdik etken elde turaqtylyq ta, baqýatty ómir de bolady. Sondyqtan birlese tize qosa otyryp, joqtyqtyń qanjyǵasyna baılanbaı, bardy baǵalap, qazaqy uǵymǵa salǵanda, tóbe bı atanǵan el tulǵalarynyń halyqqa qyzmet etýine múmkindik bergen, sol arqyly memleketimizdiń órkendeýine, halyqtyń ál-aýqatynyń joǵarylaýyna jol salǵan, keler kúnderge kemel qadam jasaǵan oryndy. Ulttyq múdde men ortaq paryz barshamyzdan osyny talap etedi.
Jańa Parlament abyroı men alǵysqa bólený úshin ultqa qaltqysyz eńbek etýge, elge qajetti, tıimdi zańdardy qabyldaýǵa, bılik pen halyq arasynda batyl dánekerlik rólin adal atqarýǵa mindetti. Mine, sonda ǵana Prezıdentimiz jarııalaǵan «Kúshti Prezıdent – yqpaldy Parlament – esep beretin Úkimet» qurylyp, elimizdi bıik muratqa bastaıdy.
Naıl SAIFÝLLIN,
Qazaqstan Halyq partııasy tóraǵasynyń orynbasary
Qazaqstannyń úsh óńirinde bes ońaltý ortalyǵy ashyldy
Medısına • Búgin, 20:30
Elordalyq saıabaqta búldirshinderge arnalǵan merekelik is-shara ótti
Elorda • Búgin, 20:00
«Ustazy jaqsynyń ustamy jaqsy»
Bilim • Búgin, 19:47
Memleket basshysy Rejep Taııp Erdoǵandy ulyqtaý rásimine qatysady
Prezıdent • Búgin, 19:13
Vladımır Kım men Edýard Ogaı «Elbasy qorynyń» aksııasyn satyp aldy
Qoǵam • Búgin, 18:50
Prezıdent «Kerýen-Medicus» klınıkasynyń jańa korpýsyn aralap kórdi
Prezıdent • Búgin, 18:36
Uqsas jańalyqtar