
Rýhanııat • 24 Mamyr, 2022
Atam qazaq: «Altaý ala bolsa – aýyzdaǵy ketedi, Tórteý túgel bolsa – tóbedegi keledi» degen emes pe? Al altaýdy ala boldyratyn ne? Árıne, alaýyzdyq. Osy qasirettiń zardabyn kóp tartqan halyqtyń biri – qazaq. Onyń bul osaldyǵyn jaýlary jaqsy paıdalana bildi. Abaı atamyz Úshinshi qarasózinde: «Qazaqtyń biriniń birine qaskúnem bolmaǵynyń, biriniń tileýin biri tilespeıtuǵynynyń, ras sózi az bolatuǵynynyń, qyzmetke talasqysh bolatuǵynynyń sebebi ne?» dep nalıtyny bar da, ári qaraı ózine-ózi «mundaı kúıge qalaı tústik?» dep kóldeneń saýal tastaıdy da, oǵan «Etinen ótken, súıegine jetken, atadan mıras alǵan, ananyń sútimenen bitken nadandyq áldeqashan adamshylyqtan ketirdi» dep (41-qarasóz) jaýap beredi.
Qazaqstan • 17 Mamyr, 2022
Ult tarıhyna qatysty irgeli mádenı oshaqtyń biri – elorda tórinde ornalasqan Áskerı-tarıhı mýzeıi. Bul mekeme Qorǵanys mınıstrliginiń bastamasymen 2015 jyldyń 1 jeltoqsanynda qurylǵan bolatyn. Qazirgi tańda atalǵan mýzeı taqyryptyq turǵydan birneshe zalǵa jiktelip, ondaǵy kolleksııalar sany 20 myńnan astam jádigerdi qurap otyr.
Rýhanııat • 17 Mamyr, 2022
Dana halqymyz «Birinshi baılyq – densaýlyq» nemese «Densaýlyq – tereń baılyq» degen eken. Bul danalyq sózder ómirdiń ózinen alynǵany anyq. Bir qyzyǵy, «Densaýlyq degenimiz ne?» degen suraqqa maman dárigerler, atalǵan salanyń nebir ǵulamalary áli kúnge deıin tolymdy, tushymdy, dál anyqtama bere almaı keledi. Desek te DDU negizdegen anyqtamalyqta: «Densaýlyq – jan, tán jáne adamnyń áleýmettik jaǵdaıynyń qońdylyǵy» degen pátýa aıtylypty.
Ádebıet • 15 Mamyr, 2022
Jýyqta «Sosıalıstik Qazaqstan» gazetiniń soǵys jyldary jaryq kórgen sandaryn sholyp otyryp, basylymnyń 1944 jylǵy 28 qarasha kúngi sanynan maıdanger – jazýshy Ázilhan Nurshaıyqovtyń Keńes Odaǵynyń Batyry Mánshúk Mámetovanyń qazasyna qatysty jazǵan «Jan qurby» atty jyryn jolyqtyrdyq. Bıyl qos maıdangerdiń de týǵanyna 100 jyl tolǵan mereıli datasy. Biri – maıdan dalasynda erlikpen kóz jumsa, ekinshisi aman-esen elge oralyp, uzaq jyl qazaq rýhanııaty úshin ter tókti.
Tarıh • 11 Mamyr, 2022
Qazaq ǵalymy Shoqan Ýálıhanov: «Abylaı zamany – qazaq batyrlarynyń dáýiri» degen eken. О́ıtkeni bul ýaqyt oırattar men qazaqtardyń surapyl shaıqastaryna toly kezeń boldy. Osy bir almaǵaıyp tusta, nebir el qorǵany batyrlar týdy. Sonyń biri – Mashan batyr Aryqbaıuly. Bul batyrdyń atategi – Orta júz – kereı, sonyń ishinde Abaq taıpasynan. Qoldaǵy shejire – derekke júginsek, Mashan batyr Abaq odaǵyna birikken on eki atanyń biri – molqy rýynyń uranyna aınalǵan tulǵa.
Ádebıet • 11 Mamyr, 2022
Maıdanda jazylǵan joryq jyrlary
Qazaq rýhanııatynda «Jyraýlyq poezııa» degen arnaıy taqyryp bar. Buny aýyzeki tilde «joryq jyrlary» dep te aıtady.
Tarıh • 08 Mamyr, 2022
Jýyqta elorda tórinde ornalasqan Qazaqstan Qarýly Kúshteriniń Áskerı-tarıhı mýzeıine jýrnalıstik tapsyrmamen barǵan saparymyzda kórme zalynan qazaqtan shyqqan tankishi qyzdar týraly jádigerdi kórip qaldyq.
Tarıh • 06 Mamyr, 2022
Qazaq mergenderi 78 jyldan soń «Halyq qaharmany» atandy
Uly Otan soǵysy bastalǵanyna úsh jyl tolý mejesine oraı «Sosıalıstik Qazaqstan» gazetiniń 1944 jylǵy 18 maýsym kúngi sanyna Qazaqstan K(b)P Ortalyq Komıtetiniń sekretary Jumabaı Shaıahmetovtiń «Qazaq halqynyń jaýyngerlik dástúri» atty maqalasy jarııalanypty. Bul jazbada respýblıka basshysy qan maıdanda erlik kórsetken qazaq ulandary T.Toqtarov, M.Ǵabdýllın, S.Baımaǵanbetov, M.Baısov qatarly Keńes Odaǵy Batyrlarynyń erlikterine toqtalyp, sonymen qatar maıdanda mergendigimen tanylǵan qazaq jaýyngerleri Tóleýǵalı Ábdibekov pen Ybyraıym Súleımenov týraly da atap ótipti.
Tanym • 28 Sáýir, 2022
Beıbitshilikke qorǵan bolǵan bitimgerler
О́tken ǵasyrdyń aıaǵynda Keńes Odaǵy ydyrap, onyń quramynda bolǵan odaqtas respýblıkalar táýelsizdikke umtylǵan eleń-alań jyldary álem nazaryn aýdarǵan otty oqıǵa – tájik-aýǵan shekarasyndaǵy qaqtyǵys edi. Bıyl bul oqıǵaǵa 30 jyl tolyp otyr. Osyǵan baılanysty jaqynda elorda tórinde ornalasqan Áskerı-tarıhı mýzeıde «Erlikke jetelegen jol» atty kórme ashylyp, myńǵa tarta ártúrli jádiger kópshilik nazaryna usynyldy.
Pikir • 27 Sáýir, 2022
Burynǵy ótken babalarymyzdan bizge jetken: «Erte turǵan jigittiń yrysy artyq, erte turǵan áıeldiń bir isi artyq» deıtin ósıet bar. Iаǵnı kóneden kele jetken bul támsildi tápsirler bolsaq, atqan tańmen talasyp erte turǵan jigittiń otbasylyq