Álem • 28 Naýryz, 2020
Koronavırýstyń áserinen ozon qabatyndaǵy jyrtyq jamalýda
Ǵaryshtyq zertteýler ozon qabatynyń jyrtyǵy jamala bastaǵan jaıly habar tarataýda. Halyqaralyq ǵylymı jýrnal «Nature» basylymynyń jazýyna qaraǵanda, bul jaǵdaıǵa koronavırýstyń taralýy ásker etken.
Tanym • 27 Naýryz, 2020
Amanat arqalaǵan «fashıst» nemese Qaratorǵaı áni
О́tken ǵasyrdyń 80-jyldary. Qumdaǵy aýylda saban-topyraqty ılep soqqan bir qabat segiz jyldyq orta mektepte oqımyn. Mamyr aıy týǵan soń mektepte qyzý mereke bastalady. Áýeli, 1-mamyr Beıbitshilik kúnin atap ótemiz. Odan keıin 9-mamyr – Jeńis kúni jetedi jelpinip. Aýylda soǵysqa qatysqan bar-joǵy 7-8 aqsaqal bolýshy edi, biz oqyp júrgende 3-ýi tiri-tin. Bir qyzyǵy osy úsh ardagerdiń biri Janǵalı atamyz «Jeńis kúni» merekesine birde qatysyp, birde qatyspaı shettep qalyp júredi. Nege olaı?
Álem • 27 Naýryz, 2020
Álemde 378 492 adam koronavırýs juqtyrǵan
Dúnıe júzinde orta eseppen bir kúnde 41003 adamynan koronavırýstyń belgisi anyqtalyp jatyr. Qazirgi tańda bul san 378 492-ge jetti. Buǵan deıin ajal qushqandary sany – 16495. Álemde 101 608 adam bul dertten aıyqsa, onyń 72 703-i Qytaı eliniń úlesinde eken.
Qoǵam • 27 Naýryz, 2020
Osydan 21 jyl buryn, ıaǵnı 1999 jyldyń maýsym aıy bolatyn. Astanalyq basylym - «Aqsham» gazetinde qatardaǵy qyzmetker edik. Tóteden tapsyrma tústi. Oblystyq ólketaný jáne tarıh mýzeıinde armııa generaly, Keńes Odaǵynyń Batyry, táýelsiz Qazaqstannyń tuńǵysh Qorǵanys mınıstri Saǵadat Nurmaǵambetovpen kezdesý ótedi eken. Umytpasam, sharany uıymdastyrýshy Saryarqa aýdany ákiminiń orynbasary Orazkúl Asanǵazy.
Álem • 27 Naýryz, 2020
Koronavırýs týraly Bıll Geıtstiń paıymy
AQSh-tyń ataqty bıznesmeni Bıll Geıts koronavırýs qasireti jaıly óz paıymyn bildiripti. Onyń hatyn Naomı Kempbell óziniń Instagram jelisinde jarııalapty. Bıznesmenniń aıtýyna qaraǵanda, jamandyqtyń artynda jaqsylyq jasyrynyp turady. Bul - aqıqat. Endeshe, tyńdańyzdar!
Álem • 27 Naýryz, 2020
Baıólkelikterdiń maıdanǵa kómegi
II dúnıejúzilik soǵys bastalǵan sátte Mońǵol Halyq Respýblıkasynyń Memlekettik Kishi Quryltaıy kezekten tys sessııasyn shaqyryp, fashıstermen shaıqasyp jatqan Qyzyl Armııaǵa qarjylaı hám múliktik kómek kórsetý týraly sheshim qabyldap, halyq arasynda «Ekinshi dúnıejúzilik soǵysqa kómek» aksııasyn bastaıdy. Oǵan malshy arattar qolyndaǵy jylqysyn, sandyǵyndaǵy altyn-kúmisin, qoı terisinen jasalǵan jyly tondaryn, et-maı, qurt-irimshik, sút ónimderin usynady.
Koronavırýs • 26 Naýryz, 2020
Koronavırýs juqtyrǵan juldyzdar ne deıdi
Sońǵy málimetke qaraǵanda Covid-19 derti álemniń 196 eline tarap úlgeripti. Shamamen 410 myń adam zardap shegýde kórinedi. Bir tańdanarlyq jaǵdaı – bul vırýs adam tańdamaıdy. Tipti álem jurtty jaqsy tanıtyn, ataǵynan at úrketin, densaýlyǵynda ıneniń kózindeı kinarat joq juldyzdardyń ózi, naqtyraq aıtqanda, beldi batketbolshy, ataqty aıaqdopshylar dert juqtyryp, emdelip jatyr.
Tanym • 26 Naýryz, 2020
12 jyl bir múshelge jatady. Iаǵnı, adam 12 jasqa tolyp, 13-ke aıaq basqanda alǵashqy músheldi toltyryp, «Bozbala» nemese «Boıjetken» atanady. Ekinshi múshel – 25 jas. Naǵyz jigittik kezeń. Úshinshi múshel – 37, tórtinshi múshel – 49, besinshi múshel – 60 jas... osylaı kete beredi. Ejelgi túrkiler 5 músheldi, ıaǵnı 60 jyldy bir sıkl (jaryn) dep atap («Grıgorıan» jyl esebindegi ǵasyr sııaqty), zaman barysyn jańartyp otyrǵan.
Rýhanııat • 26 Naýryz, 2020
Jańa jarynnyń basy – Temir tyshqan
Joǵaryda atap ótkenimizdeı, bir múshelge jatatyn jyl attarynyń alǵashqysy – Tyshqan. Kóne túrki jazbalarynda «tabyǵasyn» degen atpen belgili bul janýar «jaryn» esebiniń birinshi jyly. Ejelgi túrkiler bir jarynda, ıaǵnı 60 jylda 12 jyl ataýy bes dúrkin qaıtalanatyndyqtan, qatelesip ketpes úshin olarǵa bes túrli tús jáne bes túrli materıaldyq zat ataýyn bergen.
Tanym • 22 Naýryz, 2020
Qazaqtyń ejelgi jyl sanaý esebi – baıyrǵy kóshpendiler mádenıetiniń bir úzigi. Iаǵnı, sonaý ǵun, saq dáýirinen irge tartyp, keıingi túrki qaǵanaty kezinde keń qoldanysta bolǵan, árbir jyly 12 janýardyń atymen atylyp, ýaqyt ólsheý esebi Aıdyń qozǵalys fazasyna negizdelip jasalǵan qazaq jyl sanaýy 5 múshelge (sıkl) júgindirilgen ólshem.
