
О́ner • 21 Qyrkúıek, 2021
Arqa óńiri qashannan ónerge baı, saz qonǵan, sóz daryǵan ardaqty meken. Uly dalanyń san ǵasyr tarıhyn qobyz ben dombyranyń qý shanaǵynda sarnatqan nebir talant osynaý ólkeden ónerge at qosty. Árıne, saıyn Saryarqadan esken uly saryndar týraly aıtqanda bizdiń qulaǵymyzǵa ultymyzdyń tól aspaptarynan tógilgen qoıý saz birinshi bolyp jetetini ras. Alaıda biz orkestrlerdiń ishindegi eń joǵary dárejelisi – sımfonııalyq orkestr týraly da umytpaýymyz kerek. О́nerdiń kúrdeli bul salasy da Arqa dalasynan asqaq qaraıdy. Aıtalyq, Q.Baıjanov atyndaǵy Qaraǵandy konserttik birlestiginiń Erkeǵalı Rahmadıev atyndaǵy sımfonııalyq orkestri óziniń shırek ǵasyrdan astam tarıhynda talaı belesterdi baǵyndyrǵan irgeli ujym.
Tarıh • 13 Qyrkúıek, 2021
Egemendik eńselegen eskertkishter
Uly dalanyń baı shejiresin aqtarǵanda qazaq balasy ańsaǵan egemendiktiń bastaýynda sonaý ǵun men saq dáýirinen bastap, tipti odan da arǵy kári tarıh kádege jaraıdy. Alash azattyǵynyń anyq basynda túbi bir túrki álemine aty máshhúr alyptar shoǵyry turǵany anyq. Eńseli eldiń egemen rýhy onyń topyraǵynda dúnıege kelip, taǵdyr aıdaýymen qıyr ketken, sóıte júrip álemdi ózine baı ǵylymymen, jaýyngerlik has sheberligimen qarata bilgen kesek kemeldermen tamyrlas. Tarıhty taýandy tulǵalar jasaıdy desek, qazaq júrip ótken san taraý joldyń túp bastaýynda uly saharada dúnıege kelgen ańyz alyptarymyzdyń turǵanyn kóremiz. Biz búgin sondaı, súıegi jat topyraqta qalsa da, súbeli sózi qazaq enshisine jazylǵan jaqsylarymyzdy eske alyp jadymyzdy jańǵyrtqymyz keledi.
О́ner • 12 Qyrkúıek, 2021
Qazaq kınosy – qazaqtyń ótken ǵasyrdan bergi san taraý tarıhyn altyn qorymyzǵa túgel taspalap, jas urpaqty jasampaz rýhta tárbıelep kele jatqan el rýhanııatynyń eń úlken tiregi. Jalpy, kıno salasy, onyń túrli tarmaqtary kez kelgen memlekettiń ıdeologııalyq basty quraly ekeni shyndyq. Erteńgi urpaq tárbıesi ekranǵa tikeleı baılanysty. Sol rette qazaq kınosy Alash balasy júrip ótken ónegeli joldy keleshek jas býynǵa túrli janrda oń nasıhattap keledi.
Kıno • 25 Tamyz, 2021
Obektıv syrtyndaǵy «О́kil áke»
Álem nazaryn áli kúnge ózinen aýdarmaı kele jatqan kınokartınalar bar. Solardyń qatarynda biz álbette Frensıs Ford Koppolanyń «О́kil ákesin» aıtar edik. О́zektiligin áli kúnge deıin esh joımaǵan shedevrdi qaı jaǵynan áńgimeleseńiz de qyzyq.
Álem • 19 Tamyz, 2021
«Joıylsyn jalǵyz sóz – soǵys degen...». Osy bir ǵana óleń joly búkil adamzattyń bar arman-tilegin arqalaǵan ańsarly tirkes desek, esh qatelespegen bolar edik. Shirkin, jer álem birer sátke bolsyn beıbitshiliktiń besiginde beıqam terbelip turar ma edi?
Rýhanııat • 11 Shilde, 2021
Bizdiń kóbimiz – ómir boıy eń ǵajap, eń uly armandarymyzdy kúndelikti kúıbeń tirshiliktiń shańyna kómip, tunshyqtyryp, aqyr sońynda sol bosqa óter bekershiliktiń qolyna berip óltirýshilermiz. Eń qorqynyshtysy – sol áýreshilik bara-bara adamzattyń negizgi ómir mánine aınalyp bara jatqan. Biz tipti ózimizdiń ómirge kelgendegi uly murattarymyzdy birjola umytyp, sol bekerge óter bos ǵumyrdyń tutastaı qurbanyna aınalamyz. Árıne, ár adam – ındıvıd. Bireýdiń ómirin qur bekershilik dep qurdymǵa ysyra salýdan, jalpy jer betindegi barlyq adam bes kún jalǵandy beker súrip jatyr deýden aýlaqpyz. О́ziniń sanaly ǵumyryn ǵıbratty keship ótken ǵulamalar, danyshpandar kóp. Degenmen biz aıtyp otyrǵan kúıreýik kúıdiń tuzaǵyna tutqyndalǵandar úlesi báribir kóp.
Ádebıet • 11 Shilde, 2021
Aleksıevıch aıtqan sóz nemese ıntellekt pen ınstınkt soǵysy
Qazaq jazýshylary Nobel syılyǵyn qashan alady degen saýal osy kúni jaýyr bolýǵa aınaldy... Ágárákı bul týrasynda áńgime aıtyla qalǵan kúnniń ózinde samarqaý ǵana Ámirhan Balqybektiń «Shamarhanǵa hatyn» oqyǵan bolarsyńnan ári aspaımyz. Iа bolmasa osy kúni syılyqta sán qaldy ma, mán qaldy ma dep saýaldyń sońyn saıasılandyryp, enjar esinep, tipti bir basqa dúnıelerdi áńgimelep ketýimiz ǵajap emes. Árıne, bul saýaldyń jaýaby búgin-erteń tabyla qoıýy ekitalaı. Jalpy, aıtpaǵymyz basqa. Osy taqyryp oıymyzǵa nege túskendigin aıtý úshin de qazaq qalamgerlerin qajap ketip otyrǵan joqpyz ba?
Rýhanııat • 30 Maýsym, 2021
Qylqalam sheberleriniń qyzyqtary
О́ner jalpy kez kelgen adamnyń bólshegi, tutas tabıǵattyń negizgi tiregi desek qate aıtpaǵan bolar edik. Biz keıde ózimizdi qorshaǵan aınalamyzdy klassıkalarsyz esh elestete almaıtynymyz qyzyq. Onyń ózindik sebepteri de bar.
О́ner • 16 Maýsym, 2021
Uly dalany myńdaǵan jyl meken etken qazaq ulysy óziniń tarıh jolyn saıyn sahara tósindegi tas bitikterge ǵana tańbalaǵan joq, eski jyr-dastandar men kúı shejirelerge de ańyz astarlap, ult rýhyn buzbaı búginge jetkizdi. Solardyń ishinde kún túbine jortqan kóshpeli jurttyń baǵa jetpes baılyǵy – kóne kúıleri bizdiń sarqylmas qazynamyz desek bolady.
О́ner • 31 Mamyr, 2021
Ajaldy tik turyp qarsy alǵan orkestr
Bir adamnyń ólimi – qasiret, mıllıonnyń ólimi – statıstıka degen aýyr sózdiń biz keıde salmaǵyn shyn sezinbeı ersili-qarsyly qoldana beretindeı kórinemiz. Tarıh betterin aqtarsaq janymdy aldymen ókinishke qaraı, qısapsyz qyrylǵan jazyqsyz adamdardyń qasiretteri mazalar edi. Adam tragedııasy ultqa ne násilge bólinbese kerek. Eger Germanııadaǵy bir evreıdiń tisi aýyrsa, Amerıkadaǵy búkil evreıdiń basy aýyrady degen sózdiń astary áldeqaıda tereń dep oılaımyz. Bul sózdiń naqylyn násil aınalasynda shektep qaraýǵa kelmes. Aıtalyq Afrıkada ashtyqtan qyrylǵan beıkúná sábılerdiń opaty bizdiń de qabyrǵamyzdy qaıystyrýy kerek.