Qalalar arasyndaǵy áriptestik jáne baýyrlastyq qarym-qatynastyń qalyptasqanyna 25 jyl tolǵanyna oraı Almatyda Máskeýdiń mádenı kúnderi bolyp ótti. Mádenı kúnderdiń eń mańyzdy oqıǵasy – Máskeý Úkimetiniń ekonomıkalyq konferensııasy boldy. Munda Almaty qalasy ákimdigi men Máskeý Úkimetiniń arasyndaǵy baılanys týraly 2020-2023 jyldarǵa arnalǵan memorandýmǵa qol qoıyldy.

Mádenı kúnderdiń aıasy keń ári baǵdarlamalary tyǵyz boldy. Almatyǵa kelgen máskeýlik ujymdardyń konserti men spektaklderin tamashalaǵysy kelgen kórermen óner ordalaryna aǵylyp jatty. Jastar quramalary arasynda boks týrnıri ótti, qala ortalyǵynda qos megapolıstiń dostyǵyna arnalǵan art-nysandar ashyldy, al Abaı atyndaǵy opera jáne balet teatrynda Máskeý men Almaty qarym-qatynasynyń qalyptasý tarıhyn kórsetken aýqymdy fotokórme uıymdastyryldy.
Mádenı kúnderdiń resmı bólimi 28-gvardııalyq panfılovshylar saıabaǵyndaǵy Dańq memorıalyna saltanatty túrde gúl qoıý rásimimen bastaldy. Delegasııany Máskeý Úkimetiniń mınıstri, syrtqy ekonomıka jáne halyqaralyq baılanystar departamentiniń jetekshisi Sergeı Cheremın bastap keldi. Budan keıin Máskeý men Almatynyń ekonomıkalyq, ınvestısııalyq, iskerlik baılanys máseleleri boıynsha plenarlyq sessııa otyrysy bastaldy. Sergeı Cheremınniń aıtýynsha, Máskeý – álemdegi eń qarqyndy damyp kele jatqan megapolısterdiń biri. Renovasııanyń aýqymdy jobalary, ónerkásiptiń turalap qalǵan nysandaryn qalpyna keltirý, IT salasyndaǵy kólik-ınfraqurylym jobalary men ınnovasııalar, turǵyndarǵa memlekettik qyzmet kórsetý salasyndaǵy aldyńǵy qatarly bastamalar men bilim berýdegi ınnovasııalar qalanyń sátti júzege asyrylǵan jobalarynyń bir bóligi ǵana bolyp sanalady.
Memlekettik qyzmet kórsetý, bilim, densaýlyq saqtaý, kólikti, jalpy shahardy basqarýdyń máskeýlik tıimdi ádisi halyqaralyq turǵydan da moıyndalǵan – 2019 jyly Máskeý Shyǵys Eýropanyń Foreign Direct Investment Intelligence (FDI) saýaldamasy boıynsha «Bolashaqtyń qalasy» reıtınginde kósh bastady. Ekonomıkalyq konferensııaǵa qatysýshylarǵa qalanyń damý strategııasyn, ony júzege asyrýdyń mysaldaryn, Máskeý men Almatynyń arasyndaǵy ekonomıkalyq, ınvestısııalyq orta qalyptastyrýdyń áleýeti, qala salýdyń saıasaty, aqyldy qala qurýdyń joldary men mádenıetke baılanysty qala bıliginiń sońǵy bastamalary usynyldy.
Máskeý de, Almaty da qala ınfraqurylymyn basqarýdyń zamanaýı tásilderin meńgerýdi qolǵa alǵan. Máskeýde bul kólik, energetıka, turǵyn úı-kommýnaldyq sharýashylyq, kommýnıkasııa, áleýmettik salalardaǵy bir-birimen baılanysty aýqymdy bastamalardy biriktirse, al Almatyda «Adamdarǵa arnalǵan qala» tujyrymynda kórinis tabady. Eki megapolıs te qalalyq sharýashylyqty jańǵyrtýda mol tájirıbe jınaqtaǵan, endi budan da zor tıimdilikke qol jetkizý úshin óz úlgilerin bir-birimen bólisýge ázir. Sondyqtan bul sessııada ýrbanıstıka máselesiniń mamandary ǵana emes, qalalyq damý strategııasyn júzege asyrýǵa tikeleı qatysy bar kompanııalardyń jetekshileri de óz bilgenderin ortaǵa saldy.
Máskeý men Almaty 1994 jyldyń qazanynda qabyldanǵan «Baýyrlastyq kelisimi» aıasynda dostyq pen baılanystyń dástúrin jalǵastyryp keledi. Biraq kez kelgen kelisim men hattamasyz-aq bul qalalar turǵyndarynyń qarym-qatynasy burynnan keń ári tyǵyz baılanysqan. Máskeý men Almatynyń bilim, mádenıet jáne jastar saıasaty salalarynyń damý keleshegi týraly áńgime taǵy bir sessııanyń – «Almaty – Máskeý: dostyqqa 25 jyl» atty aýqymdy jıynnyń taqyrybyna aınaldy. Qos qalanyń arasyndaǵy aıshyqty jáne mańyzdy sátteri osy attas fotokórmeden de kórinis tapty. Kórme ekspozısııasyna Máskeýdiń Bas arhıv basqarmasynyń tarıhı qujattary men sýretteri paıdalanylǵan.
2019 jyldyń mańyzdy oqıǵalarynyń biri Máskeýdegi halyq sharýashylyǵy jetistikteri kórmesinde ornalasqan «Qazaqstan» pavılonynyń kúrdeli jóndeýden ótip, qaıta paıdalanýǵa berilgeni boldy. TMD elderimen jumys jáne «HShJK» AQ syrtqy baılanys boıynsha basqarma bastyǵy Irına Iаremenkonyń aıtýynsha, kúrdeli jóndeýden keıin Qazaqstannyń pavılony kórmeniń jaýharyna aınalyp shyǵa kelgen. Arhıtektorlar biregeı ǵımarattyń 1960 jyldary mınımalızm men ındýstrıalızasııa kezeńinde ózgertilgen tarıhı turpatyn qaıta qalpyna keltirdi. Pavılon burynǵy áınekten jasalǵan kúmbezimen, qabyrǵalarynda jańartylǵan barelefiniń ásemdigimen, shyǵystyq órnekteriniń sulýlyǵymen kóz tartady.
Qazaqstan ekonomıkasy men mádenıetiniń qalyptasýy men gúldenýi kezeńiniń sımvoly bolǵan ataqty agronom Shyǵanaq Bersıev pen áıgili aqyn Jambyl Jabaevtyń músinderi óz ornyna qaıta oraldy. Pavılon qaıta qalpyna keltirilgennen keıin burynǵy tartymdylyǵy men ertegidegideı sıqyryn taýyp qana qoıǵan joq, sonymen birge onyń qabyrǵasynda bıik deńgeıdegi mádenı jáne iskerlik sharalardy ótkizýge múmkindik beretin zamanaýı ınteraktıvti tehnologııamen tolyqtyryla tústi.
«О́ziniń 80 jyldyǵynda HShJK zamanaýı landshaftty alańǵa jáne joǵary tehnologııalardy tańdaǵan damý jolyna tústi. Munda tek jetistikterdiń kórmesi ǵana shoǵyrlanbaǵan, sondaı-aq ulttyq ekonomıkalyq forýmdar men konferensııalar ótkiziletin, kelissózder júrgiziletin jáne mámilelerge qol qoıylatyn mańyzdy alańǵa aınaldy», dep túıindedi sózin Irına Iаremenko.
Mádenı kúnderdiń eń jarqyn sáti dep «SOPRANO Týreskogo» atty áıelderden quralǵan án tobynyń óner kórsetkenin atap ótýge bolady. Bul ánshi áıelderden quralǵan óner ujymy – Máskeý mádenıetiniń maqtanyshy, Reseıdiń ulttyq sporttyq jáne qoǵamdyq sharalarynyń bet-beınesi. Áıel daýsynyń biregeı úılesimi ári áralýandylyǵy jaǵynan álemde oǵan teńeser án ujymy neken-saıaq. Reseıdiń halyq ártisi Mıhaıl Týreskıı sopranonyń barlyq dıapazonyn «SOPRANO Týreskogo» atty bir art-topqa jınaǵan. Munda eń bıik koloratýradan bastap eń tómengi dramalyq daýysqa deıin toptasyp, kez kelgen kúrdeli mýzykalyq shyǵarmany oryndaýǵa mashyqtanǵan. Abaı atyndaǵy opera jáne balet teatrynda ótken konsertte de sheksiz dıapazony shyńdalǵan máskeýlik opera daýystary sheberlikterimen almatylyq kórermendi tánti etti.
Sondaı-aq Máskeýdiń Qýyrshaq teatry ákelip qoıǵan álemge áıgili «Sarevna-lıagýshka» spektaklin de almatylyq kórermen zor yqylaspen tamashalady. Sahna sheberligin meńgergen akterlermen birge shyqqan úlken qýyrshaqtardyń ónerine kishkentaı kórermender aıamaı qol soqty. «Balalar kitaby teatry» atalǵan Máskeý Qýyrshaq teatry 1934 jyly birinshi ret Vıktor Shvembergtiń «Kirpi jáne átesh» spektaklin Qazaqstan kórermenimen tanystyrǵany búginde tarıhqa aınalyp otyr. «Biz Almatyǵa qaıta oralǵanymyzǵa qýanyshtymyz. Máskeýlikter súıispenshilikpen tamashalaıtyn baqa týraly ertegimizdi Almaty kórermeni de óte jyly qabyldady. Reseı men Qazaqstan barlyq baǵyttar boıynsha tyǵyz baılanysta jumys istep keledi, mádenı salada da ortaq baılanysymyz nyǵaıa berýi qajet», deıdi teatr dırektory Lıýdmıla Redko.
Almaty men Máskeý arasyndaǵy dostyqqa qaǵaz júzinde ǵana 25 jyl tolyp otyrǵanymen, tamyrynyń tereńnen tartatynyn, tarıhynyń bite qaınasqanyn mádenı kúnderdiń osyndaı aıshyqty sátteri dáleldeı tústi.
ALMATY
Ájethana kúzetken muǵalimniń bedeli qalaı artady?
Qoǵam • Búgin, 12:04
Basylym basshylary - Támımdar SAFIEV (1892-?)
Basylym basshylary • Búgin, 11:28
Almatyda О́ńirlik keńestiń saılaý qorytyndysy jarııalandy
Qoǵam • Búgin, 11:19
Elordada Úsh arysqa eskertkish ornatyldy
Rýhanııat • Búgin, 11:14
Almaty oblysynyń eki aýylynda medısına nysany ashyldy
Qoǵam • Búgin, 11:06
Almaty oblysynda alqa jutqan sábı aman qaldy
Aımaqtar • Búgin, 11:02
Almaty álemdik qalalar qataryna qosylady
Aımaqtar • Búgin, 10:57
Dımash Qudaıbergen tyńdarmandaryna alǵys aıtty
Rýhanııat • Keshe
Batysqazaqstandyqtar memlekettik marapatqa ıe boldy
Aımaqtar • Keshe
Almaty oblysyndaǵy aýylda dárigerlik ambýlatorııa ashyldy
Aımaqtar • Keshe
Almaty oblysynda aýyl turǵynynan marıhýana tárkilendi
Aımaqtar • Keshe
Zamanýı oqý zaly Ortalyq memlekettik arhıvte ashyldy
Aımaqtar • Keshe
Almatyda «Taǵylym men taǵzym» taqyrybynda áserli kezdesýler legi ótti
Rýhanııat • Keshe
Sankt-Peterbýrgte UQShU Áskerı komıtetiniń otyrysy ótti
Qoǵam • Keshe
Almaty jastaryna qala ákimi páter kiltterin tabys etti
Aımaqtar • Keshe
Ǵalymdar: Adam qysta az jumys isteýi kerek
Qoǵam • Keshe
Neımar «Barselonany» taǵy da sotqa berdi
Fýtbol • Keshe
Qyzyljar polıseıleri Táýelsizdik kúnin ónerlerimen qarsy aldy
Aımaqtar • Keshe
Atyraý oblysy Táýelsizdik kúnin atap ótti
Aımaqtar • Keshe
Almaty qalasynda birinshi Tomosıntez ortalyǵy ashyldy
Aımaqtar • Keshe
Almatyda jeltoqsanshy qyzdardyń qurmetine shyǵarmashylyq kesh ótti
Aımaqtar • Keshe
Mańǵystaýda «Jyl adamy - 2019» anyqtaldy
Aımaqtar • Keshe
Almatynyń barlyq aýdanynda Táýelsizdik merekesi toılandy
Aımaqtar • Keshe
Ýnıversıtette jemqorlyqqa qarsy semınar ótti
Qoǵam • Keshe
Aqtaýda turǵyn úı paıdalanýǵa berildi
Aımaqtar • Keshe
«Almaty-2050» damý strategııasy resmı túrde qabyldandy
Aımaqtar • Keshe
Almatylyqtarǵa memlekettik marapat tapsyryldy
Aımaqtar • Keshe
Elbasy qazaqstandyqtardy Táýelsizdik kúnimen quttyqtady
Qazaqstan • 13 Jeltoqsan, 2019
Prezıdent Sultan Sartaevtyń otbasyna kóńil aıtty
Prezıdent • 13 Jeltoqsan, 2019
Memleket basshysy «Paryz», «Altyn sapa» syılyqtarynyń jeńimpazdaryn marapattaý rásimine qatysty
Prezıdent • 13 Jeltoqsan, 2019
Demalys jáne mereke kúnderi aýa raıy qandaı bolady
Qazaqstan • 13 Jeltoqsan, 2019
Asqar Mamın memlekettik jáne partııa marapattaryn tabystady
Úkimet • 13 Jeltoqsan, 2019
Tarıhı-mádenı murany saqtaý – ulttyń sáıkestendirý kody
Rýhanııat • 13 Jeltoqsan, 2019
«Oral: Qazaqstannyń Batys qaqpasy» atty kórme ashyldy
Aımaqtar • 13 Jeltoqsan, 2019
Prezıdent pen Elbasy Táýelsizdik kúnine arnalǵan saltanatty konsertke bardy
Prezıdent • 13 Jeltoqsan, 2019
Atyraýlyqtar taǵy da úzdikter qatarynda
Aımaqtar • 13 Jeltoqsan, 2019
Almatyda «Jeltoqsan oqıǵasyna» ult-azattyq kóterilisi mártebesin berý máselesi kóterildi
Qoǵam • 13 Jeltoqsan, 2019
Táýelsizdik kúni qarsańynda Almatydaǵy balalar dárigerleri marapattaldy
Qoǵam • 13 Jeltoqsan, 2019
Almatydaǵydaı «Táýelsizdik monýmenti» ár qalada bola ma?
Aımaqtar • 13 Jeltoqsan, 2019
Atyraýda halyq jazýshysy Hamıt Erǵalıevke eskertkish ornatyldy
Rýhanııat • 13 Jeltoqsan, 2019
Almatyda «Táýelsizdik: tarıh taǵylymy» atty ǵylymı-tájirıbelik jıyn ótti
Aımaqtar • 13 Jeltoqsan, 2019
Táýelsizdik jemisi: Ordabasy aýdanynda 31 mektep, 42 balabaqsha salynǵan
Aımaqtar • 13 Jeltoqsan, 2019
Aımaqtar • 13 Jeltoqsan, 2019
Arhıv ǵımaratyna eskertkish taqta ornatyldy
Rýhanııat • 13 Jeltoqsan, 2019
«Uly dala túrki halyqtarynyń ortaq mekeni» taqyrybynda halyqaralyq ǵylymı konferensııa ótti
Rýhanııat • 13 Jeltoqsan, 2019
Shymkentte T.Rysqulovtyń 125 jyldyǵyna arnalǵan halyqaralyq konferensııa ótti
Rýhanııat • 13 Jeltoqsan, 2019
«Ustaz mártebesi - ult mereıi» baıqaýy óz máresine jetti
Aımaqtar • 13 Jeltoqsan, 2019
Atyraý oblysynda «496 razezd» stansasynyń 150 turǵyny jańa baspanaǵa ıe boldy
Aımaqtar • 13 Jeltoqsan, 2019
Bank sektory aktıvteriniń sapasyn baǵalaý (Asset Quality Review) aıaqtalýǵa jaqyn
Qarjy • 13 Jeltoqsan, 2019
Túrkistanda turǵyn úılerge tabıǵı gaz berildi
Aımaqtar • 13 Jeltoqsan, 2019
Almaty oblysynda 89 myń kásipker salyq raqymshylyǵyn aldy
Aımaqtar • 13 Jeltoqsan, 2019
Qazaq etnografııalyq mektebi taqyrybynda I halyqaralyq konferensııasy ótti
Qoǵam • 13 Jeltoqsan, 2019
Fýtbol: Eýropa lıgasynyń pleı-off dodasyna shyqqandar anyqtaldy
Fýtbol • 13 Jeltoqsan, 2019
Aımaqtar • 13 Jeltoqsan, 2019
Almatyda Serke Qojamqulov týraly derekti fılmniń tusaýy kesildi
Rýhanııat • 13 Jeltoqsan, 2019
Táýelsizdik kúnine oraı kúı tartylyp, jyr marjany tógildi
Aımaqtar • 13 Jeltoqsan, 2019
Konfederasııa kýbogynda Almaty qalasy aldyna jan salmady
Sport • 13 Jeltoqsan, 2019
Egemendikterge memlekettik nagradalar tapsyryldy
Qoǵam • 13 Jeltoqsan, 2019
Almatynyń karateshileri qarsylas shydatpady
Sport • 13 Jeltoqsan, 2019
Basylym basshylary - Halel ESENBAEV (07.1919 - 02.1920)
Rýhanııat • 13 Jeltoqsan, 2019
Uqsas jańalyqtar