Almaty álemdik ekonomıkanyń 60 paıyzyn quraıtyn 600 megapolıske kiredi

Aımaqtar • 23 Qarasha, 2019

Almaty álemdik ekonomıkanyń 60 paıyzyn quraıtyn 600 megapolıske kiredi

Almaty ákimi Baqytjan Saǵyntaev óziniń Instagram paraqshasynda «Almaty-2050» damý strategııasyn qala turǵyndarynyń talqysyna usyndy.

Gúlbarshyn AITJANBAIQYZY

Sóz basynda qala ákimi Elbasy tapsyrmasyna sáıkes ázirlengen asa mańyzdy qujattyń elimizdegi eń iri megapolıs – Almatynyń jan-jaqty damý baǵdaryn aıqyndaıtynyn tilge tıek etti.

«О́zderińizge belgili, qala basshylyǵyna taǵaıyndalǵaly beri Sizdermen birge ekologııa, qaýipsizdik, sýmen qamtamasyz etý jáne taǵy da basqa sol sekildi kezek kúttirmeıtin ózekti máselelerdi kún tártibinde qarastyryp kelemiz. Qalamyzdyń shet aımaqtaryn damytýǵa baǵyttalǵan «Jańa Almaty» jobasy ázirlendi. «Úlken Almatyny» qurý men aglomerasııalardy damytý josparyn naqtylaı tústik. Kúni keshe bul jobalar jóninde Memleket basshysyna baıandadym. Sondaı-aq aldaǵy ýaqytta da qala turǵyndaryn buqaralyq aqparat quraldary arqyly keńirek aqparattandyrýǵa tyrysamyn», dep jazdy qala ákimi.

Aıta ketý kerek, bul – aldaǵy 3-5 jylǵa deıingi jumys josparlaryn qamtıtyn uzaq merzimdi strategııalyq qujat.

Osy rette Baqytjan Saǵyntaev bul qujat jobasynyń kásibı mamandarmen, sarapshylarmen birlese otyryp ázirlenip, Iskerlik qoǵam komıtetteriniń, Qoǵamdyq keńes músheleri men qala belsendileriniń qatysýymen jan-jaqty talqylanǵanyn jetkizdi.

Almaty – búginde ómir súrý deńgeıi joǵary qala. Buǵan shahardyń tarıhı róli men ekonomıkalyq jetistikteri sebep. Alyp shahar óńirlik deńgeıge ıe bola otyryp, tez ósýde. 10 jyl ishinde qalanyń aýmaǵy 2 esege ulǵaıǵan. Al turǵyndar sany úshten birge ulǵaıyp, 1,9 mıllıon adamǵa taban tiregen, dep habarlady Almaty qalasy ákimdigi baspasóz qyzmeti.

Almaty – bıznes júrgizý úshin eń qolaıly óńir. Bul turǵyda alyp megapolıs respýblıka boıynsha kósh bastap tur. El ekonomıkasynyń 20 paıyzǵa jýyǵy, bıýdjetke quıylatyn túsimderdiń 23 paıyzdan astamy alyp shaharǵa tıesili. Dúnıejúzilik Banktiń Doing Business jahandyq reıtıngisinde Qazaqstannyń orny Almaty boıynsha anyqtalady jáne 10 jyl ishinde bizdiń elimiz 190 memlekettiń arasynda 63-ten 25-orynǵa biraq kóterilgen. Halyqaralyq deńgeıde Almaty álemdik ekonomıkanyń 60 paıyzyn quraıtyn 600 megapolıske kiredi.

«Barlyq iskerlik jáne ekonomıkalyq bólik qalanyń ortalyǵynda shoǵyrlanǵan. Qala ákiminiń tujyrymdamasy boıynsha Almaty shetsiz qalaǵa aınalýy tıis. Turǵyndar úshin barlyq qolaıly jaǵdaı jasalady. Mádenıette de, bızneste de», dedi Almaty qalasy qoǵamdyq keńesi bıýdjettik komıssııasynyń tóraǵasy Ahmetjan Shardınov.

Elimizdiń kóliktik-logıstıka salasyna serpin berip otyrǵan qala – Almaty. Bul temirjol, áýe qatynasy, kólik dálizi arqyly júzege asýda. Aımaq boıynsha júk aǵyny Úlken Almaty aınalmaly avtomobıl jolyn jáne Jetigen – Qazybek bı aınalma temir jolyn salýmen ósýi tıis. Bul saýda aınalymyn arttyrýǵa, taýarlardy jetkizýge, qaıta óńdeýge, saqtaýǵa jáne satýǵa baılanysty bıznes túrlerin damytýǵa jańa múmkindikter ashady. Megapolıstiń sulýlyǵyn tamashalaýǵa kelgen týrıster sany byltyrǵymen salystyrǵanda 15 paıyzǵa kóbeıgen. Bıyl Almatyǵa 400 myńdaı saıahatshy kelgen. Qalanyń keremet tabıǵaty men taý shańǵy kýrorttary, sırek kezdesetin florasy men faýnasy bar tabıǵı saıabaqtar, tarıhı ǵımarattar men sáýlet eskertkishteri sheteldikterdiń qyzyǵýshylyǵyn týdyrady.

«Qıyn-qystaý zaman ótti. Biz damyp kele jatyrmyz deımiz. Týrızmdi damytý kerek. Almatyǵa keletin qonaqtar kóp. Solarǵa ne kórsetemiz, osyǵan baılanysty qazir iri-iri jobalar qabyldanýda. Birinshi kezekte qalanyń sheti degen uǵym bolmaýy kerek», dedi Almaty qalasy qoǵamdyq keńesiniń tóraǵasy Rahman Alshanov.

Almaty respýblıka boıynsha óńirlik ónim boıynsha ekinshi orynda. 2018 jyly bul kórsetkish 12,1 trıllıon teńgeden asyp túsken. Dese de, adam kapıtaly – Almatynyń basty aktıvi. Ol bolashaq jetistikterdiń kepili bolýy tıis. Qala turǵyndarynyń ómir súrý uzaqtyǵy 10 jyl ishinde 4 jylǵa uzaryp, 75,5 jasqa jetti. Bul kórsetkish boıynsha Almaty tek Nur-Sultan qalasyna ǵana jol beredi. Bala ólimi 10 jylda 2 esege, ana ólimi 3,5 esege tómendegen.