Indet irgemizde tur – Shyǵys Eýropa jáne Ortalyq Azııada 1,7 mıllıonǵa jýyq adam AITV-ahýaldy ekeni anyqtaldy

Medısına • 25 Qarasha, 2019

Indet irgemizde tur – Shyǵys Eýropa jáne Ortalyq Azııada 1,7 mıllıonǵa jýyq adam AITV-ahýaldy ekeni anyqtaldy

Almatyǵa AITV, týberkýlez jáne gepatıt máseleleri jónindegi álemniń jetekshi ǵalymdary jınaldy. Elimizde Densaýlyq saqtaý mınıstrliginiń qoldaýymen 18-19 qarasha kúnderi Shyǵys Eýropa jáne Ortalyq Azııa (ShEOA) aımaǵyndaǵy AITV, týberkýlez ben gepatıtti aýyzdyqtaýǵa baǵyttalǵan ShEOA INTERACT-2019 birinshi ǵylymı semınary ótti. Osy salanyń mamandary kópten kútken bul sharanyń mańyzy joǵary. О́ıtkeni Shyǵys Eýropa jáne Ortalyq Azııa – AITV indeti áli de ósý qarqynyn toqtatpaǵan, álemdi alańdatyp otyrǵan jalǵyz aımaq.

Aınash ESALI

Atalǵan aýmaqta alǵash ret ótip otyrǵan halyqaralyq oqytý is-sharasyn Amsterdam jahandyq densaýlyq saqtaý jáne damý ınstıtýty (AIGHD), Qazaq dermatologııa jáne ınfeksııalyq aýrýlar ǵylymı ortalyǵy, AFEW Kazakhstan jáne AFEW International kommersııalyq emes uıymdary ótkizdi.

«Semınar ótkizýge qosylyp otyrǵan AFEW International kommersııalyq emes uıymy Shyǵys Eýropa jáne Ortalyq Azııa aımaǵynda 20 jylǵa jýyq jumys isteıdi jáne aımaqtaǵy AITV, týberkýlezge jáne gepatıtke qatysty derekterdiń úlken jetispeýshiligin únemi bastan keshirip keledi. Bul derekter aýrýlarǵa qarsy kúres strategııasyn qurýda óte mańyzdy. Semınardyń maqsaty – aımaqtaǵy zertteýlerdi damytýdy yntalandyra otyryp, ártúrli elderdiń jetekshi ǵalymdary men bolashaqta aımaqtaǵy densaýlyq saqtaý jáne zertteý máselelerinde kóshbasshylyq tanyta alatyndar arasyndaǵy yntymaqtastyq qurýǵa járdemdesý», deıdi INTERACT-2019 semınarynyń halyqaralyq uıymdastyrý komıtetiniń múshesi jáne AFEW International atqarýshy dırektory Anke van Dam.

Joǵaryda atap ótkendeı, Shyǵys Eýropa jáne Ortalyq Azııa – AITV indeti áli de jyldam qarqynmen taralyp kele jatqan álemdegi jalǵyz aımaq. IýNEIDS-tiń baǵalaýynsha, 2018 jylǵy jaǵdaı boıynsha Shyǵys Eýropa jáne Ortalyq Azııa aımaǵynda 1,7 mıllıonǵa jýyq adam AITV-ahýaldy ekendigi anyqtalǵan. 2018 jyly shamamen 38 myń adam JITS-ten qaıtys bolǵan.

Eki kúndik semınar ShEOA aımaǵyna, onyń ishinde Qazaqstanǵa tikeleı qatysy bar taqyryptarǵa, atap aıtqanda, AITV indetine qarsy turýdyń jańa tabystary men mol tájirıbesine arnaldy.

Almaty qalasyndaǵy eki kúndik semınarǵa Qazaqstan, Reseı, Ýkraına, Belarýs, О́zbekstan, Qyrǵyzstan, Tájikstan, Grýzııa jáne basqa da elderden belgili zertteýshiler jınaldy. Semınarǵa qatysýshylar ǵylymı bazany kúsheıtý jáne aımaqtaǵy jaǵdaıdy jaqsartý maqsatynda AITV, týberkýlez (TB), gepatıtterdi emdeý jónindegi sońǵy ǵylymı zertteýlermen bólisip, tájirıbe almasty.

«ShEOA INTERACT ǵylymı pikirtalasta, tájirıbe almasýda týyndaǵan máselelerdi talqylaýda tıimdi forým boldy degen oıdamyn. Aldaǵy jáne uzaq merzimdi keleshekke qajetti tustardy anyqtap, osy máselelerde jańa ádistermen, zertteýlermen, tyń tásildermen tanysýǵa múmkindik berdi. Taraptardyń jumystary laıyqty baǵalanyp, keri baılanystar jolǵa qoıylady. Ǵylymı orta men odan ári yntymaqtastyq pen ınvestısııalaý geografııasy keńeıtiledi. Bul jumys IýNEIDS 90-90-90 maqsattaryna qol jetkizý úshin qajet», deıdi ShEOA INTERACT-2019 semınarynyń jergilikti komıtetiniń basshysy, Qazaq dermatologııa jáne ınfeksııalyq aýrýlar ǵylymı ortalyǵynyń dırektory Baýyrjan Baıserkın.

Asa mańyzdy halyqaralyq sharaǵa Shyǵys Eýropa men Ortalyq Azııadaǵy AITV/JITS jónindegi BUU Bas hatshysynyń arnaıy elshisi Mıshel Kazachkın (Fransııa), Amsterdam ýnıversıtetiniń Jahandyq densaýlyq saqtaý kafedrasynyń dosenti (Nıderland) jáne Kanadadaǵy Makgıll ýnıversıtetiniń professory Ketrın Henkıns, Mınskidegi «Psıhıatrııa-narkologııa» oblystyq klınıkalyq ortalyǵynyń bas dárigeri Alekseı Aleksandrov (Belarýs), AFEW International atqarýshy dırektory Anke van Dam (Nıderland) syndy yqpaldy tulǵalar qatysty.

Halyqaralyq uıymdastyrý komıteti ShEOA INTERACT-2019 semınaryna daıyndyq barysynda ınnovasııalyq tásilderdi paıdalanyp, oqytý baǵdarlamasy álemniń túrli elderinen AITV, TB jáne gepatıt salasyndaǵy belgili sarapshylardy qamtydy.

Aldaǵy ýaqytta barlyq elderdiń ǵalymdaryna óz jańalyqtaryn kórsetýge múmkindik berý úshin ShEOA INTERACT jyl saıyn ótkiziletin is-sharaǵa aınalyp, ShEOA aımaǵynyń túrli memleketterinde ótetin bolady.

ALMATY