Ál-Farabı mereıtoıy IýNESKO aıasynda toılanady

Álem • 03 Jeltoqsan, 2019

Ál-Farabı mereıtoıy IýNESKO aıasynda toılanady

2019 jylǵy 12-27 qarasha aralyǵynda Fransııa astanasynda ótken IýNESKO-nyń 40-shy Bas konferensııasy ortaǵasyrlyq Shyǵystyń ǵulama oıshyly ári ǵalymy Ábý Nasyr ál-Farabıdiń 1150 jyldyǵyn jáne Shymkent qalasynyń negizi qalanýynyń 2200 jyldyǵyn kelesi jyly atap ótiletin halyqaralyq mereıtoılar tizimine engizý jóninde arnaıy qarar qabyldady.

Egemen Qazaqstan

Uıymǵa múshe 193 memlekettiń ortaq sheshimine sáıkes IýNESKO Hatshylyǵyna atalǵan mereıtoılar aıasynda ótkiziletin is-sharalarǵa qatysý tapsyryldy.

Bas konferensııanyń plenarlyq jınalysynda Qazaqstannyń Fransııadaǵy elshisi ári IýNESKO janyndaǵy Turaqty ókili Jan Ǵalıev múshe memleketterge elimizdiń usynystaryn qoldaǵandary úshin alǵys bildirip, olardy atalǵan mereıtoılarǵa jáne qazaqtyń uly aqyny ári oıshyly Abaı Qunanbaıulynyń 175 jyldyǵyna oraı elimizde jáne shetelde ótkizý josparlanyp otyrǵan is-sharalarǵa qatysýǵa shaqyrdy.

40-shy Bas konferensııa bekitken tizimge 53 múshe memlekettiń usynysy endi, solardyń arasynda – kóne túrki jazýynyń asa mańyzdy úlgilerin qamtıtyn Bilge qaǵan men Tońyquq (Tońykók) eskertkishteri ornatylýynyń 1300 jyldyǵyna arnalǵan is-sharalarǵa IýNESKO-nyń qatysýy jóninde túrkitildes elder men Mońǵolııanyń birlesken usynysy da bar.

Bas konferensııanyń jalpy saıası debattarynda sóılegen sózinde elshi J. Ǵalıev alqaly jıyndy elimizde bilim, ǵylym jáne mádenıet salalarynyń keshendi damýyn qamtamasyz etý boıynsha memlekettik saıasat jáne Memleket basshysynyń «Syndarly qoǵamdyq dıalog – Qazaqstannyń turaqtylyǵy men órkendeýiniń negizi» Joldaýyndaǵy tıisti qaǵıdalar jóninde habardar etti.

Otandyq dıplomat atap ótkendeı, Jibek joly qalyptasyp, Altyn Orda órkendegen zamandardan beri elimiz órkenıetter men mádenıetter únqatysýynyń jahandyq dárejede mańyzǵa ıe ortalyqtarynyń birine aınaldy.

Osy oraıda Qazaqstan Birikken Ulttar Uıymy aıasynda Mádenıetter jaqyndasýynyń halyqaralyq onjyldyǵyn (2013-2022 jj.) ótkizýdi usynǵany zańdy qubylys. Elbasynyń bastamasymen Almatyda IýNESKO qamqorshylyǵymen Mádenıetter jaqyndasýynyń halyqaralyq ortalyǵy quryldy jáne 2019 jyly maýsym aıynda Uıym hatshylyǵy men Qazaqstan Úkimeti onyń qyzmetiniń erejeleri týraly kelisimge qol qoıdy.

Elshiniń aıtýynsha, Qazaqstan bilim, ǵylym, mádenıet, telekommýnıkasııalardyń damýy, genderlik teńdik salalaryndaǵy halyqaralyq yntymaqtastyqqa belsendi qatysyp turady. Osy oraıda ol IýNESKO Bas konferensııasyn sońǵy on jylda Qazaqstannyń joǵary jáne kásiptik bilim oryndarynda Aýǵanstannyń shamamen 1000 daryndy jastaryna, sonyń ishinde júzdegen qyzdar men kelinshekterge, beıbit ómirde qajetti mamandyqtar boıynsha tegin bilim berilgeni jóninde habardar etti.

Bas konferensııa aıasynda Qazaqstan Jibek joly boıynda ornalasqan elderdiń mádenı-gýmanıtarlyq yntymaqtastyǵyn yntalandyrý jónindegi IýNESKO jobasyna jáne osy ǵylymnyń damýyna ál-Farabı aıtýly úles qosqanyn eskere otyra 14 qańtardy Álemdik logıka kúni retinde belgileý jóninde qararlardy qoldady.

Sonymen birge alqaly jıyn sheńberinde 120-dan astam múshe memleket ókilderiniń, sonyń ishinde Qazaqstannyń Mádenıet jáne sport mınıstri Aqtoty Raıymqulovanyń qatysýymen mádenıet mınıstrleriniń dúnıejúzilik forýmy ótti.

Bas konferensııa aıasynda, sondaı-aq joǵary bilimde biliktilikterdi moıyndaý jónindegi Jahandyq konvensııa qabyldandy. Álemniń derbes óńirleri arasynda akademııalyq mobıldilik úshin halyqaralyq-quqyqtyq negizderdi nyǵaıtatyn qujattyń ázirlenýine Qazaqstannyń Bilim jáne ǵylym mınıstrliginiń mamandary da ózderiniń mazmundy úlesin qosty, dep habarlady Syrtqy ister mınıstrliginiń baspasóz qyzmeti.