Qazaqstan turǵyndary jyl saıyn 480 myń tonnadan astam qant tutynatynyn bilesiz be? Alaıda, ishki naryqta otandyq tátti shekerdiń úlesi az. Agroónerkásip kesheni damyǵan el úshin bul oılanatyn-aq jaǵdaı.

Sol sebepten de Jetisý jerindegi qyzylsha ósirý isi strategııalyq mańyzǵa ıe bolyp otyr. Búginde oblys dıqandary 14 myń gektarǵa tátti túbir sepken. Odan alynatyn ónim kólemin 500-520 tonnaǵa jetkizýge úmit bar. Al jınalǵan qyzylshadan 50-52 tonna taza qant alýdyń qamy jasalyp jatyr. Osy maqsatta Almaty oblysynda qant óńdeýmen eki zaýyt aınalysyp otyr. Biri Kóksý aýdanynda ornalasqan óndiris, ekinshisi Aqsý aýdanyndaǵy qant zaýyty. Eki zaýyt ta memlekettik qoldaýdyń aıasynda tehnologııalyq jańǵyrýdan ótip, az shyǵynmen mol ónim shyǵarýǵa negizdeldi.
-Kóksý, Aqsý qant zaýyttaryn modernızasııadan ótkizdik. Reseıden, Qytaıdan, Chehııadan, basqa da elderden qural-jabdyqtar jetkizilip, ornatyldy. Jalpy, qyzylshany óńdegende odan 80 prosent jom, ıaǵnı syǵyndy shyǵady. Ol - mal semirtý úshin taptyrmaıtyn azyq. Sondyqtan shyqqan jomdy mal bordaqylaý alańdarynyń jumysyna tıimdi paıdalaný úshin, osy eki zaýytqa jomdy keptirip, arnaıy qaptaıtyn qural ákelip ornatyp jatyrmyz. Qaptalǵan kúıinde ony eki jyl saqtalaýǵa bolady. Jáne, qant zaýyttary negizinde tek maýsymdyq kezeńde ǵana 3-4 aı jumys isteıdi. Al biz maýsymaralyq kezeńde de bos turmas úshin Brazılııadan shıkizat ákelip, qamys qantyn shyǵarýyna múmkindik jasamaqpyz, deıdi Almaty oblysynyń ákimi Amandyq Batalov.
Qazirgi kúni Kóksý qant zaýytynda qyzylsha óńdeý naýqany qyzyp tur. Munda negizinen Eskeldi, Qaratal, Kerbulaq, Kóksý aýdandary men Taldyqorǵan, Qapshaǵaı qalasynyń qyzylsha ósirýshileri jınaǵan ónim qabyldanady. Zaýyt qoımasynda 206 myń tonnadan astam shıkizat saqtaýly. Kásiporyn táýligine 2 myń tonna qant qyzylshasyn óńdeı alady. Maýsymdyq jumys bastalǵaly beri 10,8 myń tonnadan astam taza qant daıyndaldy.
- Memleket kómegimen jasalǵan modernızasııa zaýyttyń ekinshi tynysyn ashty deýge bolady. Buǵan deıin biz mazýt otynyn qoldanyp keldik, aýdanǵa tabıǵı gaz kelgeli otynnyń osy túrin paıdalanýǵa kóshtik. Bul óte tıimdi eken. Birinshiden, kógildir otynnyń mazýtqa qaraǵanda jylý shyǵarý qýattylyǵy joǵary bolsa, ekinshiden, tólemi de arzan, soǵan sáıkes shyǵyn azaıyp, óndiristiń tıimdiligi artyp keledi, - deıdi Kóksý qant zaýytynyń dırektory Altynbek Abatov.
Qant zaýyttarynyń turaqty jumys isteýi qyzylsha ósirýshi dıqandardyń qyzyǵýshylyǵyn arttyryp, ónim kólemin kóbeıtýge jol ashty. Tipti, sharýalar arasynda jaqsy báseke qalyptasqan. Tátti túbir sebetinderdi de tańdaýǵa múmkindik týyp otyr.
-Alǵashynda biz sharýa qojalyqtaryn qant qyzylshasyn ósirýge jappaı tartyp, barlyǵyn birdeı yntalandyrdyq. Qyzylsha ósirýshilerge jyl saıyn sýbsıdııa beriledi, janar-jaǵarmaı jeńildikpen beriledi, sońǵy jyldary tek qana qant qyzylshasyn ósirýge baǵyttalǵan 120 zamanaýı tehnıka satyp alyndy, Fransııa, Germanııa, Danııadan tuqym satyp alyp berdik. Osyndaı múmkindikterge qaramastan keıbir qojalyqtar áli kúnge qyzylshanyń shyǵymyn 200 sentnerden asyra almaı otyr. Qant qyzylshasy tynbaı eńbektenýdi, úzdiksiz baptaýdy qajet etetin eńbek. Sondyqtan endigi jerde kimniń eńbek ónimdiligi joǵary, kim jaqsy jumys isteıdi, solarǵa qoldaý kórsetiledi. Iаǵnı, tabıǵı suryptaý jasaýymyz kerek, deıdi taqyrypqa oraı oıyn aıtqan aımaq basshysy Amandyq Batalov.
Aıtpaqshy, osy zaýyt ornalasqan Kóksý aýdanynyń dıqandary 2100 gektarǵa qant qyzylshasyn egipti. Ortasha ónimdiligi 370-380 sentrnerden aınalypty. Keıbir sharýalardyń kórsetkishi gektaryna 700 sentnerge deıin jetip otyr.
Túrkistan: Polısııa bóliminiń bastyǵy «ájethana kúzetpegen» ustazdan keshirim surady
Qoǵam • Búgin, 19:49
Dımash Qudaıbergen tyńdarmandaryna alǵys aıtty
Rýhanııat • Búgin, 19:21
Roman Sklıar «KamAZ» zaýytynyń 50 jyldyǵyna arnalǵan is-sharaǵa qatysty
Úkimet • Búgin, 19:12
Batysqazaqstandyqtar memlekettik marapatqa ıe boldy
Aımaqtar • Búgin, 19:04
Almaty oblysyndaǵy aýylda dárigerlik ambýlatorııa ashyldy
Aımaqtar • Búgin, 16:56
Almaty oblysynda aýyl turǵynynan marıhýana tárkilendi
Aımaqtar • Búgin, 16:39
Zamanýı oqý zaly Ortalyq memlekettik arhıvte ashyldy
Aımaqtar • Búgin, 16:08
Iýlııa Galysheva álem kýbogynda kúmis medal jeńip aldy
• Búgin, 15:50
Almatyda «Taǵylym men taǵzym» taqyrybynda áserli kezdesýler legi ótti
Rýhanııat • Búgin, 15:42
Sankt-Peterbýrgte UQShU Áskerı komıtetiniń otyrysy ótti
Qoǵam • Búgin, 15:12
Almatydaǵy «Ana tili» arýy» – «Jigit sultany» baıqaýynda tanysqan jastar úılenedi
Qoǵam • Búgin, 15:02
Memleket basshysynyń atyna Táýelsizdik kúnine oraı joldanǵan jedelhattar kelip túsip jatyr
Prezıdent • Búgin, 14:47
Almaty jastaryna qala ákimi páter kiltterin tabys etti
Aımaqtar • Búgin, 14:44
Ǵalymdar: Adam qysta az jumys isteýi kerek
Qoǵam • Búgin, 14:35
Golovkın rıngke oralar sátin taǵatsyzdana kútip júrgenin aıtty
Boks • Búgin, 14:24
Neımar «Barselonany» taǵy da sotqa berdi
Fýtbol • Búgin, 14:18
Qyzyljar polıseıleri Táýelsizdik kúnin ónerlerimen qarsy aldy
Aımaqtar • Búgin, 14:07
Qazaq halqynyń ult-azattyq kóterilisi týraly monografııanyń tanystyrylymy ótti
Rýhanııat • Búgin, 14:00
Atyraý oblysy Táýelsizdik kúnin atap ótti
Aımaqtar • Búgin, 13:53
Almaty qalasynda birinshi Tomosıntez ortalyǵy ashyldy
Aımaqtar • Búgin, 13:50
Almatyda jeltoqsanshy qyzdardyń qurmetine shyǵarmashylyq kesh ótti
Aımaqtar • Búgin, 13:47
Mańǵystaýda «Jyl adamy - 2019» anyqtaldy
Aımaqtar • Búgin, 12:03
Almatynyń barlyq aýdanynda Táýelsizdik merekesi toılandy
Aımaqtar • Búgin, 11:47
Ýnıversıtette jemqorlyqqa qarsy semınar ótti
Qoǵam • Búgin, 11:40
Aqtaýda turǵyn úı paıdalanýǵa berildi
Aımaqtar • Búgin, 11:35
«Almaty-2050» damý strategııasy resmı túrde qabyldandy
Aımaqtar • Búgin, 11:28
Almatylyqtarǵa memlekettik marapat tapsyryldy
Aımaqtar • Búgin, 11:24
Elbasy qazaqstandyqtardy Táýelsizdik kúnimen quttyqtady
Qazaqstan • Keshe
Prezıdent Sultan Sartaevtyń otbasyna kóńil aıtty
Prezıdent • Keshe
Demalys jáne mereke kúnderi aýa raıy qandaı bolady
Qazaqstan • Keshe
Asqar Mamın memlekettik jáne partııa marapattaryn tabystady
Úkimet • Keshe
Tarıhı-mádenı murany saqtaý – ulttyń sáıkestendirý kody
Rýhanııat • Keshe
«Oral: Qazaqstannyń Batys qaqpasy» atty kórme ashyldy
Aımaqtar • Keshe
Atyraýlyqtar taǵy da úzdikter qatarynda
Aımaqtar • Keshe
Almatydaǵydaı «Táýelsizdik monýmenti» ár qalada bola ma?
Aımaqtar • Keshe
Atyraýda halyq jazýshysy Hamıt Erǵalıevke eskertkish ornatyldy
Rýhanııat • Keshe
Aımaqtar • Keshe
Arhıv ǵımaratyna eskertkish taqta ornatyldy
Rýhanııat • Keshe
«Ustaz mártebesi - ult mereıi» baıqaýy óz máresine jetti
Aımaqtar • Keshe
Túrkistanda turǵyn úılerge tabıǵı gaz berildi
Aımaqtar • Keshe
Almaty oblysynda 89 myń kásipker salyq raqymshylyǵyn aldy
Aımaqtar • Keshe
Aımaqtar • Keshe
Almatyda Serke Qojamqulov týraly derekti fılmniń tusaýy kesildi
Rýhanııat • Keshe
Táýelsizdik kúnine oraı kúı tartylyp, jyr marjany tógildi
Aımaqtar • Keshe
Konfederasııa kýbogynda Almaty qalasy aldyna jan salmady
Sport • Keshe
Egemendikterge memlekettik nagradalar tapsyryldy
Qoǵam • Keshe
Almatynyń karateshileri qarsylas shydatpady
Sport • Keshe
Basylym basshylary - Halel ESENBAEV (07.1919 - 02.1920)
Rýhanııat • Keshe
Oralhan Bókeıdiń «Qar qyzy» 50 jyldan soń qaıta sahnalandy
Rýhanııat • Keshe
«Egemen Qazaqstan» ujymy marapattaldy
100 • Keshe
Memleket basshysy Qazaqstannyń halyq ártisi Roza Rymbaevany qabyldady
Prezıdent • Keshe
Rýhanııat • Keshe
Memleket basshysy qazaqstandyqtardy Táýelsizdik kúnimen quttyqtady
Prezıdent • Keshe
Donald Tramp Qazaqstan halqyn Táýelsizdik merekesimen quttyqtady
Prezıdent • Keshe
Bir top jýrnalıst Elbasynyń Alǵys hatymen marapattaldy
Qoǵam • Keshe
Uqsas jańalyqtar