Koronavırýs: Álemdegi ahýal

Alaıda elde vırýs juqtyrý statıstı­kasy birqalypty. Qaıta biraz baıaý­la­ǵany baıqalady. Demalysta 25 063 naý­qas tirkelgen. Olardyń 1 541-i bala, 398-i me­dısına qyzmetkeri. Jumada 26 488 adam vı­rýs juqtyrsa, 4 qarashada 27 377 aza­mat indetke shaldyqqan.

Ýkraınada koronavırýs juqtyrǵan­dardyń jalpy sany 3,06 mln-ǵa jet­ken. Vaksınalaý naýqany jarııalan­ǵannan beri 11 296 341 adam ekpe sal­dyrǵan. 7 858 507 azamat tolyq eki komponent saldyrdy.

Ýkraına Syrtqy ister mınıstrliginiń málimdeýinshe, Eýropalyq odaq Ýkraına­da koronavırýs jaǵdaılarynyń artýyna jáne jalpy Eýropada Covid-19-ǵa qatysty ahýaldyń nasharlap ketýine baılanysty eldi «jasyl tizimnen» shyǵardy. Eýropalyq odaq sheshimi kelesi aptadan bastap kúshine enedi.

Ýkraına 15 shildeden beri «jasyl tizimde» edi. Osy tizimdegi elderdiń azamattary Eýropaǵa eshbir shekteýsiz kire alatyn. Ár eki apta saıyn elderdegi ahýal­dar saralanyp, tizim qaıta qaralyp otyrady.

Reseıde de COVID-19 vırýsyn juq­tyrý boıynsha rekord jańardy. О́t­ken senbide eldegi 85 aımaqtan barlyǵy 41 335 adam indetke shaldyqqan. О́lim sany shamamen 1 200-ge jetken.

Vırýs juqtyrǵandardyń eń kóbi – Máskeý turǵyndary. El astanasyn­da senbide 6 880 derek tirkelgen. Odan keıin 3 138 naýqas Sankt-Peter­býrg­te, Máskeý oblysynda 3 085 adam koro­na­vırýsqa shaldyqqan. Jalpy pandemııa bastalǵaly Reseıde 8 755 930 adam vırýs juqtyrǵan.

Al ólim-jitimniń órship turǵanyna eki apta boldy. 1 kún boıy kúnine myń­nan astam adam vırýs saldarynan kóz jumǵan. Demalys kúnderi qaıtys bol­ǵan­dar sany 1 188-ge jetti. Pandemııa bas­talǵaly beri vırýstan 245 635 azamat qaıtys bolǵan.

Naýqastar kóbeıgen aımaqtar qa­tary­na joǵaryda atalǵandardan bólek Belgorod, Saratov, Túmen, Chelıabi, Iаro­slav, Magadan oblystary men Kras­noıar, Tatarstan, Tyva men Chývashııa aımaq­tary kiredi.

Indettiń órshýiniń saldarynan el prezıdenti Vladımır Pýtın jalaqysy saqtalatyn dema­lys kúnderin jarııalady. Reseılik­ter ótken aptada, ıaǵnı 30 qazan men 7 qa­rasha aralyǵynda jumysqa barmasa da, jalaqysyn tolyq aldy. Keı aımaqtar bul rejimdi uzartýdy josparlap otyr.

Eýropada koronavırýsqa qatysty ahýal nasharlaǵan taǵy bir el – Germanııa. Keshe Robert Koh ınstıtýty pandemııa tarıhyndaǵy antırekord týraly habar­lady. Germanııada koronavırýs juqtyrǵandardyń táýliktik maksımýmy tirkeldi. Bir kúnde 33 949 adam aýrýǵa shaldyǵyp, 165 naýqas qaıtys boldy.

Bir apta buryn koronavırýs juqtyrý kórsetkishi táýligine 28 037 jaǵdaıdy quraǵan-dy. Koronavırýs osyndaı qar­qynmen taralsa, jaqynda juqpaly aýrýhanalarda oryn bolmaıdy deıdi dárigerler.

Búgingi tańda COVID-19-ǵa qarsy vaksınany Germanııanyń 12 jasqa tolǵan turǵyndarynyń 66,8%-y saldyrǵan.

Ulybrıtanııada da koronavırýstyń taralý qarqyny artyp keledi. Zertteý materıaldaryna sáıkes, 2020 jyl­dyń mamyr aıynan bastap eń joǵary kórsetkish keshe tirkeldi. О́tken táýlik­te SARS-CoV-2 indetine dýshar bolǵan 41 299 azamat anyqtaldy.

El Úkimetiniń málimeti boıynsha, vırýs juqtyrǵan naýqastardyń jalpy sany 9 171 660-qa jetti. Al sońǵy 24 saǵat ishinde 214 naýqas qaıtys boldy.

Qazirgi ýaqytta vırýsqa qarsy ekpeniń birinshi komponentin 50 071 683 adam alǵan. Bul jalpy halyqtyń 73,8%-y. Al 45 752 487 brıtandyq, ıaǵnı halyqtyń 67,4%-y tolyq vaksınalaý kýrsynan ótti.

Dúnıejúzilik densaýlyq saqtaý uıymy ólim-jitimniń joǵarylaýyna jáne koronavırýs ınfeksııasynyń taralýyna alańdaýshylyq bildiredi. Uıym basshysy Tedros Gebreıesýs koronavırýstan qaıtys bolý derekteriniń 50-den astam elde kúrt óskenin málimdedi.

«О́tken aptada 56 el COVID-19 saldarynan ólim-jitimniń 10%-dan asqanyn habarlady», dedi T.Gebreıesýs. DDU basshysynyń aıtýynsha, apta saıyn vırýstan qaıtys bolǵandardyń sany 50 myńnan astam adamdy quraıdy. Osyǵan baılanysty Gebreıesýs damyǵan elder men vaksına óndirýshilerin COVAX halyqaralyq baǵdarlamasyna belsendi qatysýǵa jáne vaksınalardy satyp alý úshin afrıkalyq jumys tobyna dári-dármekterdi jiberýge shaqyrdy. Osy rette Ulybrıtanııa AQSh-tyń Merck jáne Ridgeback Biotherapeutics farma­konserni ázirlegen COVID-19 Lagevrio (Molnupiravir) dárisin qoldaný­dy maquldaǵan álemdegi alǵashqy elge aınalyp otyr. Medısınalyq ónimniń vırýstyń taralýy men ólimniń aldyn alý úshin tıimdi ári qaýipsiz ekeni dálel­dengen. Bul týraly beısenbide brıtan­dyq dári-dármekter men medısına­lyq maq­sattaǵy buıymdardy baqylaý agenttigi habarlady.

О́z kezeginde Ulybrıtanııanyń Den­saýlyq saqtaý mınıstri Sadjıd Djavıd Birikken Koroldik úıde qol­danýǵa bolatyn COVID-19-ǵa qarsy preparatty maquldaǵan álemdegi alǵashqy el ekenin aıtty. Ol Londondaǵy bılik pasıentterge sertıfıkattalǵan dári-dármek berý úshin jumysqa kirisip ket­kenin habarlady.

Molnupiravir dárisin koronavırýs testi oń nátıje kórsetken boıda birden qabyldaý kerek.

Merck & Co kompanııasy Ridgeback Biotherapeutics kompanııasymen birge koronavırýs ınfeksııasyn emdeý maqsatynda daıyndaǵan Molnupiravir pre­paratynyń áreket etý prınsıpi vırýs­tyń óz DNQ-syn kóbeıtý úshin qajet belgili bir fermentti bloktaý arqyly júzege asady.

Tabletka túrinde qoljetimdi bolyp otyr­ǵan dári-dármekti múmkindiginshe vı­rýs juqtyrǵan boıda birden qabyldaý kerek, vırýs belgileri bilingen ýaqyttan bes kún ishinde ishý tıimdi bolmaq. Osy jyl­dyń sońyna deıin Merck prepa­rat­tyń on mıllıon dozasyn, 2022 jyly taǵy 20 mıllıon dozasyn shyǵarýdy josparlap otyr.

Kosta-Rıka álemde birinshi bolyp 5-11 jas aralyǵyndaǵy balalarǵa koro­na­vırýsqa qarsy ekpeni mindetteýde.

«Ulttyq vaksınalaý jáne epıdemıologııa komıssııasy uldardyń, qyzdardyń jáne jasóspirimderdiń múddesin qorǵaý maqsatynda COVID-19-ǵa qarsy ımmýndaýdy barlyq balaǵa mindetti etýdi sheshti», dedi Kosta-Rıka Densaýlyq saq­taý mınıstrliginde.

Mınıstrlik kovıdke qarsy vaksınany osy jyldyń naýryz aıynda halyq úshin mindetti ekpeler tizimine engizgen edi, endi bul ereje balalarǵa da qatysty bolmaq. Kostarıkalyq balalarǵa ekpe egý kelesi jyldyń naýryzynda bastalady. Memleket amerıkalyq Pfizer kompanııasymen 3,5 mln doza vaksına aldyrý týraly kelisim jasady. Onyń ishinde 1,5 mln dozasyn balalar úshin arnaıy aldyrtady. Qalǵan eki mıllıon vaksınany eresekterge úshinshi ret egedi.