Ulttyq ekonomıka mınıstri Álibek Qýantyrov esepti kezeńde negizgi kapıtalǵa salynǵan ınvestısııalardyń jalpy kólemi 9,6 trln teńgeni quraǵanyn, bul ótken jyldyń qańtar-tamyz aılaryna qaraǵanda 12,2%-ǵa artyq ekenin baıandady. Onyń aıtýynsha, qarajattyń kóp bóligi taý-ken ónerkásibine, jyljymaıtyn múlik sektoryna, kólik jáne qoımalaýǵa, óńdeý ónerkásibine tartylǵan. 20 óńirdiń 13-i mejeli mindetti asyra oryndady, onyń ishinde Mańǵystaý, Aqmola, Qyzylorda, Túrkistan, Qaraǵandy oblystary, Shymkent qalasy basqa da óńirler bar.
Premer-mınıstr jyl sońyna deıin negizgi kapıtalǵa eń kemi 18,5 trln teńge ınvestısııa tartý qajettigin atap ótti. Alaıda, 8 aıdyń qorytyndysyna sáıkes jyldyq jospar nebári 52%-ǵa oryndalǵan. Osyǵan baılanysty, jospardy oryndaý úshin keıbir óńirler men memlekettik organdar ótken aılarǵa qaraǵanda óte aýqymdy kólemde ınvestısııa tartýy qajet. Álıhan Smaıylov negizgi kapıtalǵa salynǵan ınvestısııalar boıynsha eń tómen kórsetkish tirkelgen, ıaǵnı esepti kezeńde belgilengen jospardyń nebári 54%-yn oryndaǵan Ulytaý oblysyn mysal retinde keltirdi.
«Bizge jospardyń kelesi jyly emes, bıyl oryndalǵany qajet. Eger ınvestısııalar bıyl tartylatyn bolsa, onda biz nátıjesin kelesi jyly kóremiz. Al, másele keler jyly sheshilse, joba tek 2 jyldan keıin ǵana nátıje beredi. Ony kútip otyratyn ýaqyt joq. Nátıjeni halyq qazir kórýi tıis. Jumys oryndary qazir kerek», dep synǵa aldy Úkimet basshysy.
Ol keıbir ınfraqurylymdyq máseleniń sheshilmeýine baılanysty, jalpy quny 11 mlrd teńge bolatyn qara mys konsentrattaryn gıdrometallýrgııalyq óńdeý zaýytynyń iske qosylýy keshigip jatqanyn aıtty. Bul óz kezeginde aımaqtyń ekonomıkalyq damýyna kedergi keltirip otyr.
«Bul másele osydan 2-3 jyl buryn belgili boldy. Berik Ábdiǵalıuly (Ulytaý oblysynyń ákimi), bul basqa memlekettik organdardyń quzyretine jatsa da, sizdiń tarapyńyzdan tıisti úılestirý jumystary júrgizilýi kerek edi. Investısııalyq shtabtyń árbir otyrysynda ınvestısııalar tartý jumystaryn kúsheıtý týraly aıtyp kelemiz. Alaıda, jumys qarqyny óte baıaý. Josparlanǵan jobalardy iske asyrý boıynsha naqty nátıje joq. Sizdiń tarapyńyzdan belsendi is-qımyl kórinbeıdi. Jumysqa degen kózqarasyńyzdy durystańyz, adamdardy naqty problemalardy sheshýge uıymdastyryńyz», dedi Premer-mınıstr.
Onyń aıtýynsha, Almaty qalasynda da birqatar ınvestısııalyq jobalardy júzege asyrý toqtap qalǵan. Jalpy, bıyl jospar oryndalmaı, qalanyń naqty ekonomıkasyna 200 mlrd teńgeden astam qarjy salynbaǵan.
Atalǵan másele boıynsha qala ákiminiń orynbasary Álisher Ábdiqadyrov baıandama jasady, alaıda usynylǵan aqparat Úkimet basshysyn qanaǵattandyrmady.
«Siz máseleniń tigisin jatqyzyp, ádemi baıandaıdy ekensiz» biraq faktiler men sandar basqasha «sóılep» tur. Sizdiń málimdeýińizshe ınvestısııalar boıynsha naqty kólem ındeksi 100,1%-dy quraıdy, al, is júzinde ótken jyldyń deńgeıinde tur. Bul áli kúnge alǵa jyljý joqtyǵyn bildiredi, ıaǵnı ótken jylmen salystyrǵanda ósim joq. Jumysty kúsheıtińiz. Sizderde birqatar ınvestısııalyq jobalar toqtap tur. Olardy iske asyrýdy jedeldetip, paıdalanýǵa berińizder. Kelesi jyldy kútpeı, bıyl nátıje kórsetýimiz kerek», dedi Álıhan Smaıylov.
Budan ári Investısııalyq shtab otyrysynda birqatar iri ınvestısııalyq jobalardyń iske asyrylý barysy qaraldy, olardyń ishinde Almaty oblysyndaǵy tamaq ónimderin shyǵaratyn zaýyt, Astanadaǵy 4 myń oryndyq halyqaralyq mektep jáne bıotehnologııalyq preparattar shyǵaratyn kásiporyn bar.
Premer-mınıstr osy mańyzdy jobalardyń árqaısysy boıynsha kelisý rásimderi men basqa da ózekti máselelerdi sheshý keshiktirilip jatqanyn atap ótti. Onyń aıtýynsha, mınıstrlikter men ákimdikterdiń sheteldik ınvestorlardyń máselelerin sheshýge jetkilikti kóńil bólmeı otyr.
«Jańa jumys oryndaryn ashýǵa jáne azamattarymyzdyń ál-aýqatyn jaqsartýǵa qatysty ınvestısııalyq jobalardy júzege asyrý máselesin retke keltirý kerek», dedi ol.
Jıyn sońynda Úkimet basshysy SIM-niń Qazaqstanǵa iri ınvestorlardy tartýdaǵy úılestirýshi rólin kúsheıtýdi, Kazakh Invest ulttyq kompanııasy men respýblıkanyń sheteldegi mekemeleriniń jumysyn jandandyrýdy, sondaı-aq mınıstrlikter men ákimdikter deńgeıinde qajetti sheshimderdi jedel qabyldaýdy talap etti.
