Petısııa jazyp jatyrmyz...

Shyntýaıtynda, bul rette «arbamyz atymyzdyń aldyna shyǵyp ketkenge» uqsaıdy. Sebebi elimizde onlaın-petısııa týraly zań áli qabyldanǵan joq. Demek, myńdaǵan adam qol qoıyp, quptap jatqan usynystar jazylǵan petısııa belgili dárejede qoǵamdyq pikir týǵyzyp, «Halyq únine qulaq asatyn memleket» qaǵıdatyn ustanyp otyrǵan bılik basyndaǵylardyń nazaryn aýdartqanymen, resmı qaraýǵa jatatyn qujat bolyp sanalmaıdy. Al Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev 2020 jylǵy 1 qyrkúıekte jarııalaǵan «Jańa jaǵdaıdaǵy Qazaqstan: is-qımyl kezeńi» Joldaýynda: «Azamattarymyz refor­malarǵa bastamashy bolyp, usynystar berý úshin onlaın-petısııalardyń biryń­ǵaı zańdy ınstıtýtyn qurý qajet. Mun­daı qurylym qandaı da bir burmalaý áreket­terinen tolyq qorǵalýǵa tıis. Úkimet aza­mattyq qoǵammen birlesip, osy mańyzdy jobanyń normatıvtik-quqyqtyq bazasyn ázirleýge jáne onyń barlyq tehnıkalyq máselelerin sheshýge tıis», degen bolatyn. Sodan keıin Úkimetimiz bir jyldan astam ýaqyt boıy «júz oılanyp, myń tolǵanyp» degendeı, aqyry 2021jylǵy qarashanyń 12-sinde Parlament Májilisiniń qaraýyna «Qazaqstan Respýblıkasynyń keıbir zańnamalyq aktilerine qoǵamdyq baqylaý máseleleri boıynsha ózgerister men tolyqtyrýlar engizý týraly» zańnyń jobasyn usyndy. Osy qujat arqyly Qazaqstan Res­pýblıkasynyń Ákimshilik rásimdik-pro­sestik kodeksine petısııalar týraly tolyqtyrý engizilgeli otyr.

Atalǵan zań jobasy boıynsha petısııa – memlekettik organǵa, jergilikti ókildi jáne atqarýshy organǵa elektrondyq nysanda jiberilgen ujymdyq habar, ún qosý nemese usynys degen uǵymdy bildiredi. Ol ýákiletti memlekettik organ aıqyndaıtyn ınternet-resýrs arqyly joldanatyn bolady. Úkimettiń, jergilikti ókildi jáne atqarýshy organdardyń quzyretine jatatyn máseleler boıynsha petısııalar joldaý úshin olardyń árqaısysyna ártúrli mólsherde qol jınaý kózdelgen. Petısııany tıisti memlekettik organ, jergilikti ókildi jáne atqarýshy organ qaraıdy dep belgilengen. Taǵy bir aıta keterligi, zań jobasynda adam quqyqtary men bostandyqtarynyń buzylýyna ákep soǵýy, qoǵamdyq ımandy­lyq­qa nuqsan keltirýi múmkin jaıttar, sondaı-aq Qazaqstan Respýblıkasynyń bir­tutastyǵy men aýmaqtyq tutastyǵy, ony basqarý nysany, elimizdiń ákimshilik-aýmaq­tyq qurylysy men shekarasy, sot tóre­ligi, prokýratýra organdarynyń joǵary qadaǵalaýy, qylmystyq jáne ákimshilik quqyq buzýshylyq týraly zańnama, qor­ǵanys, ulttyq qaýipsizdik jáne qoǵamdyq tártipti saqtaý, halyqaralyq sharttardan týyndaıtyn mindettemelerdi oryndaý, memlekettik rámizder, memlekettik tildiń mártebesi sııaqty birqatar másele petısııaǵa arqaý bola almaıdy dep kórsetilgen. Árıne, bul zań jobasyna Parlament depýtattary óz túzetýlerin engizip, ony jetildire túsýi ábden múmkin.

Búginderi áleýmettik jelide qoǵam men buqaralyq aqparat quraldarynda kópten beri kóterilip júrgen Petropavl men Pavlodar qalalarynyń jáne Almaty oblysyndaǵy Uıǵyr aýdanynyń ataýlaryn ózgertý, Almaty qalasynyń áýejaıyna Dinmuhamed Qonaev esimin berý týraly petısııalarǵa pikir bildirip, qol jınaý naýqany qyzý júrip jatyr. Saıyp kelgende, olardyń bári – eń aldymen, jergilikti atqarýshy jáne ókildi organdar qoldanystaǵy zańnamaǵa sáıkes turǵyndardyń pikirlerin eskere otyryp qaraıtyn máseleler. О́kinishke qaraı, qazir áleýmettik jelidegi joǵaryda atalǵan qos qala men aýdan ataýlaryn ózgertý tóńiregindegi pikirlerden keıbireýlerdiń ult pen ulystyń arasyna syna qaǵý pıǵyly da baıqalyp qalady. Ondaılardyń aldy ákimshilik jaýapqa tartylyp ta jatyr. Osy oraıda, el birligi men qoǵamdyq kelisimdi saqtaý mindeti júktelgen Qazaqstan halqy Assambleıasy men onyń óńirlik bólimsheleri áleýmettik jelidegi ushqynnan ot shyǵyp ketpeýi úshin barynsha qyraǵylyq tanytyp, belsendi is-áreket jasaǵany jón dep oılaımyz.