TúrkPA-nyń ataýy ózgeredi

Aldymen uıymǵa múshe elder Qazaqstan, Ázerbaıjan, Qyrǵyzstan jáne Túrkııa Parlamenti jetekshileri TúrkPAnyń Keńesi otyrysynda bas qosty. Taraptar túrki áleminiń bolashaǵyna qatysty ózekti máselelerdi talqylady.

Erlan Qoshanov qyrǵyz áriptesterine qonaqjaılylyǵy men is-sharany joǵary deńgeıde uıymdastyrǵany úshin rızashylyǵyn bildirip, jıynnyń túrki memleketteri arasynda dıplomatııalyq qatynastardyń ornaǵanyna 30 jyl tolýymen tuspa-tus kelgenine nazar aýdardy.

Sonymen birge elimizdiń osy uıymǵa tóraǵalyǵy aıasynda atqarǵan jumysyn qorytyndylap, 2022 jylǵa arnalǵan is-sharalar josparynyń tolyq oryndalǵanyn atap ótti.

«Túrki áleminiń rýhanı astanasy – Túrkistandaǵy basqosýdan beri bir jyldaı ýaqyt ótti. Qazaqstannyń tóraǵalyǵy kezeńinde taraptardyń atsalysýymen Assambleıamyzdyń jumysy júıeli jáne qarqyndy túrde jalǵasyn tapty. Qazaqstan Prezıdenti Qasym-Jomart Toqaevtyń túrki memleketterimen qarym-qatynasty damytýǵa erekshe  kóńil  bólýde», dedi Erlan Qoshanov.

Májilis Spıkeri tóraǵalyq kezeńde atqarylǵan jumys túrki elderiniń birligin bekemdep, TúrkPA-nyń bedelin arttyrýǵa, yqpalyn kúsheıtýge baǵyttalǵanyn aıtty.

Sonymen qatar basqosýda Palata Spıkeri Qazaqstanda ótken referendým kezindegi TúrkPA-nyń baqylaý mıssııasynyń belsendi qatysqany jáne naýqanǵa shynaıy baǵa bergenderi úshin rızashylyǵyn bildirdi.

TúrkPA mıssııasynyń jetekshisi referendým barlyq ozyq halyqaralyq demokratııalyq standarttarǵa tolyq sáıkes ótkenin atap ótti.

Jıynda uıymda tóraǵalyq etý mártebesi Qazaqstan Parlamentiniń Tóraǵasynan Qyrǵyz Parlamenti basshysyna saltanatty túrde tapsyryldy.

Sonan soń TúrkPA-ǵa múshe elder Parlamentteriniń jetekshileri birlestiktiń HI plenarlyq otyrysynda bas qosty. Oǵan qonaq retinde kelgen О́zbekstan men Túrkimenstan Parlament basshylary men baqylaýshy mártebesine ıe Majarstan Parlamentiniń delegasııasy da qatysty.

Otyrysta sóz sóılegen Erlan Qoshanov túrki memleketteri arasyndaǵy ıntegrasııalyq úderister joǵary  deńgeıde damyp kele jatqanyn, sonymen birge parlamentaralyq yntymaqtastyqty tereńdetýdiń máni zor ekenin atap ótti.

«Biz, parlamentarııler, memleket basshylarymyzdyń bastamasyna sáıkes TúrkPA-nyń da ataýyn «Túrki memleketteriniń Parlamenttik Assambleıasy» – dep ózgertkeli otyrmyz. Bul rebrendıng, bul jańarý bizdiń Assambleıanyń  jańa formatta jan-jaqty damýyna yqpal eteri sózsiz. Bizdiń múddemiz ortaq. Basty maqsatymyz Eýrazııa keńistiginde turaqtylyq pen qaýipsizdikti saqtaı otyryp, myzǵymas berik baılanystardy damytý. Parlamenttik dıplomatııanyń halyqaralyq saıasattaǵy orny erekshe. Búginde onyń múmkindikterin túrli halyqaralyq platformalarda ortaq múddelerimizdi ilgeriletý jáne túrki áleminiń birligi men yntymaǵyn arttyrý úshin paıdalaný óte mańyzdy», dedi Májilis Spıkeri.

Erlan Qoshanov Májilis depýtattary parlamenttik dıplomatııa arqyly túrki halyqtarynyń birligin nyǵaıtý jolynda birlesip eńbek etýge daıyn ekenin aıtty.

Plenarlyq otyrysta Túrki yntymaqtastyǵyn damytýǵa baǵyttalǵan birqatar qujatqa qol qoıylyp, uıymnyń 2028 jylǵa deıingi strategııalyq jospary maquldandy. Birlestikke múshe elderdiń ulttyq zańnamalaryn jaqyndastyrýǵa baǵyttalǵan áleýmettik kásipkerlikti damytý boıynsha modeldik zań qabyldandy. Ol Qazaqstan Parlamentiniń bastamasymen ázirlendi.

Sonymen qatar quryltaıshy parlamentter basshylary Assambleıanyń atyn «Túrki memleketteriniń Parlamenttik Assambleıasy» dep ózgertý jóninde qujatqa qol qoıyldy.

Jıyn sońynda Cholpon-Ata deklarasııasy qabyldandy. TúrkPA-nyń kelesi HII plenarlyq otyrysy 2023 jyly Túrkııada ótedi.

Otyrys aıasynda delegasııa basshylary Qyrǵyz Respýblıkasynyń Prezıdenti Sadyr Japarovpen kezdesti. Onda Májilis Spıkeri Erlan Qoshanov uıymnyń qyzmeti jaıly málimet berip, Qazaqstan Prezıdenti Qasym-Jomart Toqaevtyń jyly lebizin jetkizdi.

Sondaı-aq uıymǵa múshe elder arasynda saıası, ekonomıkalyq, mádenı-gýmanıtarlyq baılanys nyǵaıyp kele jatqanyn atap ótti.

Budan bólek, Erlan Qoshanov Qyrǵyz Respýblıkasy Jogorký Keneshiniń Tóraǵasy Talant Mamytovpen jáne Ázerbaıjan Mıllı Medjlısiniń Tóraıymy Sagıba Gafarovamen jeke dara kezdesti.

Onda parlamentaralyq dıalogty nyǵaıtý  máseleleri talqylandy.