Jumysshylarǵa suranys kóp

Naryqtaǵy jaǵdaıǵa, qoǵamnyń su­ranysyna qaraı jyl saıyn belgili bir mamandyqtarǵa suranys artatyny belgili. Soǵan qaramastan bos jumys oryn­dar jármeńkesinde ańǵarǵanymyz, jumysshy mamandyqtarǵa suranys ese­lep artpasa, kemimeıdi. Buǵan qosa ju­mys berýshiler tárbıeshi, kassır, farma­sevt, slesar, esepshi, sáýletshi», ınjener-jobalaýshy, júrgizýshi, satý jónindegi menedjer, qarjy keńesshisi, bank menedjeri syndy mamandardy izdep júrgenin bildik. Jármeńkeniń taǵy bir ereksheligi, múgedektigi bar, ata-anasynyń qamqorlyǵynsyz qalǵan eresek balalarǵa jáne probasııa qyzmetiniń esebinde turǵan jáne qylmys jasap, jazasyn ótep kelgenderge de jumys usynyldy.

Astana qalasy ákimdigi Halyqty jumyspen qamtý ortalyǵynyń ju­mys berýshilermen ózara baılanys bóli­miniń basshysy Baqyt Raqysheva bos jumys oryndar jármeńkesin keń kólem­de uıymdastyrý úshin aldymen aqparat­tandyrý jumysyna basymdyq berý mańyzdy ekenin aıtty.

– Bos jumys oryndar jármeńkesi týraly biz aldyn ala BAQ quraldarynda, áleýmettik jelide, jergilikti ákimdik pen Halyqty jumyspen qamtý ortalyǵynyń resmı paraqshalarynda habarlandyrý jarııaladyq. Qalada osyǵan deıin 9 márte jármeńke uıymdastyrylyp, 480 jumyssyz azamat jumys berýshimen suhbattasýǵa barsa, 276 adam ózine qo­laı­ly turaqty jumys tapty. Árıne, osyn­daı aýqymdy is-sharadan keıin Asta­na qalasy Jumyspen qamtý ortalyǵy­nyń mamandary jumys berýshi men ju­myssyz azamattarǵa habarlasyp, jaǵ­daıdy baǵamdap otyrady. Qaı salada bolsyn óziniń isin jetik biletin, sheber, talapty mamandarǵa suranys ár kez joǵary. Degenmen qazir saýda salasynda kassır, satýshy, marketolog, sol sekildi qurylys salasynda ınjener, IT jáne tehnıkanyń tilin biletin mamandar tapshy. Tamyz aıynan beri ótken ár jármeńkege shamamen 200-den 400 adamǵa deıin keletin. Bul joly da jármeńkege keletin turǵyndardyń úlesi osyǵan jeteǵabyl bolady dep otyrmyz, – deıdi ol.

Jármeńkege «eki qolǵa bir kúrek tabylsa» degen nıetpen kelgender ár jumys berýshiniń aldyna baryp suhbattasyp, baılanys nómirin surap uzaq júrdi. Bul kúni qyz-kelinshekterdiń basym kópshiligi 160 myń teńgeden joǵary eńbekaqy usynatyn jumys izdese, er azamattar shamamen 200 myń teńge nemese odan joǵary jalaqyǵa jumys isteýge daıyn ekenin baıqatty. Osy mezette biz Astana qalasy Polısııa departamentiniń Jedel qımyldaıtyn arnaıy jasaǵyna er azamattar izdep jatqanyn bildik. Árıne, arnaıy jasaqqa ekiniń biri qabyldanbaıtyny túsinikti. Jumysqa ornalasýdy kózdegenderge qulaqqaǵys retinde aıtar bolsaq, arnaıy jasaqtyń quramyna oqý ornyn támamdaǵan, áskerı bıleti bar, boıy 1,75 santımetrden joǵary jáne densaýlyǵynda kináraty joq azamattar qabyldanady. Onda da úmitker 3 aı daıyndyq merziminen ótip, ózin jaqsy jaǵynan kórsetýge tıis. Bıyl tamyz aıynan bergi jármeńkede jedel qımyldaıtyn arnaıy jasaqtyń quramyna 6 adam qabyldanǵan.

Ár saladaǵy jumys berýshi táji­rı­beli mamandardy baıqasa, jumysqa kúni erteń kelýin ótinedi eken. Mysa­ly, buryn kommýnaldyq qyzmet salasynda jumys istegen Aınur Qaıyr­geldi «Astanaenergosbyt» JShS qyzmet­kerleri jumysqa shaqyryp otyrǵanyn aıtty.

– Bos jumys oryndar jármeńkesi týraly habarlandyrýdy áleýmettik jeliden oqyp bilip keldim. Buryn «Astana sý arnasy» seriktestiginde maman­dyǵym boıynsha 10 jyl jumys istedim. Esepshi mamandyǵyn oqyǵan soń, búgin «Astanaenergosbyt» JShS jáne ekinshi deńgeıli bankke keńesshi bolsam dep ótinish qaldyrdym. Esep-qısappen burynnan aınalysqan soń, erteń «Astanaenergosbyt» mekemesine 10.00-de baratyn bolyp kelistik. Jalaqysy 160 myń teńge eken. О́zim áýelden beskúndik jumys bolsa eken dep edim, seriktestik ókilderi meniń ótinishime kelisip otyr, – deıdi Aınur.

Jármeńkede «Astana Halal Food» ashana jelisine de birneshe maman qajet ekenin bildik. Qazirde ashananyń Astana qalasy boıynsha 5 núktesi bar bolsa, endi jeltoqsanda 6-shy ashana ashylady eken. Seriktestik qyzmetkerleri, jumystyń tıimdi, jalaqysy kóńilge qonymdy ekenin aıtýda. Sondaı-aq jármeńkede qonaqúı isine de jumysshylar qajet ekenin bildik. Izinshe jármeńkege Astana qalasy ákimdiginiń Halyqty jumyspen qamtý ortalyǵynyń dırektory Azamat Baıtasov kelgen soń, qala turǵyndaryn jumyspen qamtýdyń belsendi sharalaryna tartý jóninde birneshe suraqtyń jaýabyn anyqtaýǵa tyrystyq.

– Qala turǵyndaryn jumyspen qamtýǵa arnalǵan birneshe baǵdarlama bar. Jyl basynan ortalyqqa 26 myńnan asa azamat júginse, 23 myń turǵyn jumyspen qamtýdyń belsendi sharalaryna joldandy. Onyń ishinde 7 400 adam turaqty jumysqa ornalassa, jas­tar tájirıbesine – 900, qoǵamdyq jumystarǵa 2 600 azamat joldama aldy. Buǵan qosa bıyl kásiptik baǵdar berý baǵdarlamasy sheńberinde 9 500 mektep oqýshysy kásiptik baǵdar boıynsha qyzmet alady. Iаǵnı osy arqyly oqýshylar qandaı mamandyqqa beıim ekenin biledi. Enbek.kz elektrondy eńbek bırjasynyń da tıimdiligi mol. Onda jumys berýshi men jumysshylar tikeleı baılanys ornatyp otyr. Jumys berýshi men jumysshy eńbek bırjasyna tirkelip, jumyspen qamtý ortalyǵyna qaıyrylmaı-aq kezdese beredi. Osyn­daı eseli eńbektiń nátıjesinde turǵyn­dardyń sıfrlyq saýattylyǵy artyp keledi, – deıdi ortalyq dırektory.

Árıne, bos jumys oryndar jár­meń­kesine birneshe márte baryp, ózine qolaıly jumys tappaı júrgen tur­ǵyndar da joq emes. Mysaly, jár­meńkege ekinshi ret kelgen qala turǵyny Manzýra Qoshymbek óziniń oń jambasyna keletin birneshe jumysqa túıindeme qaldyrypty.

– Jármeńkege birer apta buryn kelgenmin. О́ıtkeni áýelden maman­dyǵyma saı esepshiniń kómekshisi bolyp jumysqa ornalasýdy kózdegen edim. Qazir sýpermarket, ashanalarǵa kassır qajet ekenin bildim. Mysaly, sýpermarkette 15 kún jumys istep, 15 kún demalsam, 140 myń teńge jalaqy alady ekenmin. Qazposhta mamandaryna da 40 jastan asqanymdy aıttym. Olar jasyńyzǵa qaramaı baılanys operatory qyzmetine jumysqa alamyz dep otyr. Al ekinshi deńgeıli bankterdiń tirshiligi qaýyrt bolǵan soń, olar ádette jastardy jumysqa alady, – deıdi qala turǵyny.

Bul kúni Enbek.kz platformasyna jumyssyz retinde tirkelgen turǵyndar da jármeńkege shaqyryldy. Nege desek, platformada Astana qalasy bo­ıynsha 1 153 jumys berýshi 4 573 jumys ornyn tirkegen. Onyń arasynda erekshe qabiletti jandarǵa, eńbekaqysyn kúndelikti alýdy oılaǵan jáne egde jastaǵylarǵa qolaıly jumystar usynylǵan. Sondyqtan jármeńkede Halyqty jumyspen qamtý ortalyǵynyń mamandary jumys izdep júrgen qala turǵyndaryna barynsha keńes berdi. Sebebi ortalyqqa júgingen turǵyndarǵa mamandar únemi habarlasyp, jumys usynyp otyrady. Bir sózben aıtqanda, ortalyq qyzmetkerleri 18 jastan asqan, tipti zeınet jasyna taıaǵan turǵyndarǵa jumys taýyp berýge qoldan kelgenshe járdemdesedi.