Tulǵa taǵylymy

Sáken Seıfýllın mýzeıiniń dırektory, aqyn, Memlekettik syılyqtyń laýreaty Nesipbek Aıtulynyń moderatorlyǵymen bolǵan dóńgelek ústel jumysyna Memleket tarıhy ınstıtýtynyń ǵylymı qyzmetkerleri Seıitqalı Dúısen, Qundyzaı Erimbetova, Jabaı Qalıev, Qanat Eńsenov, Baýyrjan Ydyrysov jáne ózge de qoǵam belsendileri, sáken­tanýshy ǵalymdar men jastar qatysty.

– Qaımaǵy buzylmaǵan qa­sıetti ortada ósken, besiginen ónege kórgen, ónerdiń ýyzyn emgen sulý Sáken, syrly Sá­ken, syrbaz Sáken, suńqar Sáken, aqyn ári kompozıtor Sáken qanquıly zamanda san qıly taǵdyr keshe júrip, týǵan halqyna, óz qolymen qurysqan Keńes ókimetine jan-tánimen adal qyzmet etti. Sákenniń dúnıe esigin ashqanyna bıyl – 125 jyl. Osy oraıda ardaqty tulǵanyń el úshin istegen eleýli eńbekterin qaıta jańǵyrtyp, aýqymdy is-sharalar uıymdastyrylyp jatyr. Ádebıet pen ónerde ól­sheýsiz is tyndyrǵan taý tulǵa­nyń taǵylymy búgingi jastarǵa ónege bolýy tıis, – dedi Nesipbek Aıtuly.

HH ǵasyr basyn­daǵy Qazaq­stan­daǵy ult-azattyq ıdeıasynyń kórnekti ókili jóninde baıandama jasaǵan Memleket tarıhy ınstıtýty Derektaný, tarıhnama jáne Otan tarıhy bóliminiń basshysy, tarıh ǵylymdarynyń doktory Ǵanı Qarasaev «Alash­orda» qaıratkerleri men bolshevıkter jaǵynda memleket isine ara­lasqan azamattardyń is-áreke­tine qatysty synı oı-pikirlerdiń birjaqty bolmaýy tıis ekenin aıtty.

– Sáken zamanynda Qudaı bergen talantymen jarqyraı kórinip, ózi armandaǵan qazaqty qalaı bıikke shyǵaramyn degen maqsatty jalaý etti. Mádenı revolıýsııaǵa belsene aralasty, saýatsyzdyq mektebinde dáris berdi. Aqyn shyǵarmalarynyń ıdeıalyq nysanasy jańa dáýirdiń, keńestik zamannyń kókeıkesti máselelerimen tyǵyz ushtasyp jatady. Ol – búgingi jańa ómirdiń jalyndy jarshysy bolǵan tarıhı máńgi qubylys, – dedi ǵalym.

Sondaı-aq qazaq-keńes áde­bıe­tiniń negizin salǵan, ıdeıa­lyq jaǵynan berik qalyptasýyna eńbek sińirgen qaıratker, aqyn Sákenniń ómir joly, qoǵamdyq qyzmetteri týrasynda tereń áńgime qozǵaldy. Qazaq halqynyń keleshegi jolyndaǵy kúreske toly kúrdeli kezeńde kúsh-ji­gerin, bar ómirin arnaǵan qaı­rat­kerlerdiń biri – Sáken Seı­fýl­lınniń esimi qaıta jań­ǵy­ryp, ǵylymı zertteýlerdiń ny­sanyna aınaldy. Tulǵanyń memlekettik-saıası qyzmeti men ózi ómir súrgen qoǵamnyń talaby birtutas qarastyrylyp, qaıratkerdiń ómir jolyndaǵy tarıhı qubylystarǵa baǵa berildi. Ardaqty aqynnyń dúbirli mereıtoıy aıasynda Sáken, Ilııas, Beıimbet syndy alyptarǵa ar­nalǵan «Úsh arys» buryshy ashy­lyp, aıaýly tulǵalardyń far­fordan jasalǵan músinderi qo­ıyldy. Odan bólek, mýzeı qyz­metkerleriniń saltanatty me­reıtoıǵa arnaıy daıyndaǵan «Úsh báıterek» kitaby qalyń kóp­shilik nazaryna usynylyp otyr.