Nur-Sultan qalasynda «Halyq demografııasy» qoǵamdyq birlestiginiń uıymdastyrýymen Qazaq bilimpazdar seziniń 95 jyldyǵyna arnalǵan «Ahmet Baıtursynuly murasy jáne Qazaq bilimpazdarynyń tuńǵysh sezi» atty halyqaralyq ǵylymı-teorııalyq konferensııa ótti.

Jıynǵa atalǵan qoǵamdyq birlestiktiń jetekshisi, fılosofııa ǵylymdarynyń doktory Jumataı Álıev, tarıh ǵylymdarynyń doktory Mámbet Qoıgeldıev, Ázerbaıjannyń Qazaqstandaǵy elshiliginiń birinshi hatshysy Mammad Enver-ogly Bagırov, Sh.Ýálıhanov atyndaǵy Tarıh jáne etnologııa ınstıtýtynyń dırektory Zııabek Qabyldınov, sosıologııa ǵylymdarynyń kandıdaty Petr Tokor (Ýkraına), «Alash» mádenıet jáne rýhanı damý ınstıtýtynyń dırektory Sultanhan Júsip jáne ózge de qaıratker ǵalymdar qatysty.
XX ǵasyrdyń alǵashqy shıregindegi qazaq zııalylarynyń qoǵamdyq-saıası qyzmetin uzaq jyldan beri zerttep kele jatqan alashtanýshy ǵalym Mámbet Qoıgeldıev «Qazaq bilimpazdarynyń tuńǵysh seziniń» qazaq halqynyń mádenıetin, ónerin jańǵyrtýda eleýli jıyn bolǵanyn aıtady.
«1924 jyly bilimpazdardyń tuńǵysh sezi Orynborda ótken soń, araǵa eki jyl salyp Bakýde birinshi túrkologtar sezi uıymdastyryldy. Ekeýiniń de ortaq tusy til máselesine arnalǵan. Osy sezdiń kún tártibinde qaralǵan máselelerdiń biri túrki tilderiniń termınologııasynyń júıesine qatysty bolǵan edi. Al sol basqosýda termınologııa máselesine qatysty Qazaqstan tarapynan Ahmet Baıtursynuly negizgi baıandama jasaǵan bolatyn. Al osy jerdegi Ahańnyń ustanymy tańǵalarlyq nárse. «Shyǵys» baspasynyń qazaq redaksııasy «23 joqtaýdy» daıarlap, shyǵardy. Kitaptyń kirispesinde qunarly qazaq tiliniń baılyǵyn kórsetý maqsatynda shyǵaryp otyrmyz delingen. Shyn máninde, bul jeńilis tapqan Alash qozǵalysyna, azattyq qozǵalysyna arnalǵan joqtaý bolatyn», degen ǵalym Alash zııalylarynyń ult úshin kúresi til máselesinen bastalǵanyn aıtady.
Konferensııa barysynda Ázerbaıjannyń Qazaqstandaǵy elshiliginiń birinshi hatshysy Mammad Enverogly Bagırov myrza Ázerbaıjan men Qazaqstannyń saıası kóshbasshylary men zııalylarynyń róli, sondaı-aq ult-azattyq ıdeologııanyń ortaq tustary týraly sóz qozǵady. «Qazaqstannyń ǵylym men ǵylymı-zertteýlerge úlken nazar aýdaryp otyrǵany qýantady. Ahmetteı zııaly qaýym ókilderiniń taısalmaı qarsy turýynyń arqasynda, ultymyzdyń mádenıeti men tilin, dilin saqtap qaldyq. Túrkologtar bas qosqan Baký sezinde Ahmet Baıtursynuly uıymdastyrýshylar komıteti quramynda bolyp, belsene aralasty. О́kinishke qaraı, sezd qatysýshylary saıası repressııanyń jazyqsyz qurbandary bolyp kete bardy», deıdi ol. Al sosıologııa ǵylymdarynyń kandıdaty, professor Petr Tokor aýyl sharýashylyǵyn ujymdastyrý jyldaryndaǵy eń kóp zardap shekken Ýkraına men Qazaqstannyń ortaq tustary týraly, repressııa jyldaryn zertteý barysyndaǵy jekelegen tájirıbe turǵysynan mysaldar keltirdi.
Jıynǵa qatysqan ózge de ǵalymdar XX ǵasyr basyndaǵy rýhanı jańǵyrý, Alash murasy, Ahmet Baıtursynulynyń ǵumyrnamasy, Ombydaǵy kezeńi týraly baıandamalar jasalyp, qazaq til bilimindegi ınnovasııalyq baǵyttardyń A.Baıtursynuly eńbekterimen sabaqtastyǵy sóz boldy.
EQYU Bas hatshysy Qazaqstanǵa keledi
Parlament • Búgin, 09:31
Elordada jaldamaly páter ıeleriniń tizimi jarııalandy
Elorda • Búgin, 09:23
Brent markaly munaı baǵasy arzandady
Qarjy • Búgin, 09:10
Beısenbige arnalǵan aýa raıy boljamy
Aýa raıy • Búgin, 09:00
Qaltasynan esirtki tabylǵan boıjetken 3 jylǵa sottaldy
Qoǵam • Keshe
Teńiz ken ornyndaǵy jarylys neden bolǵany anyqtaldy
Oqıǵa • Keshe
Nursultan Nazarbaevtyń atyna merekelik hattar kelip túsýde
Elbasy • Keshe
Astanada «Elorda báıgesi» respýblıkalyq týrnıri ótti
Elorda • Keshe
Pedagogıkalyq ǵylymdarǵa 11 myńǵa jýyq grant bólindi
Bilim • Keshe
Elordada Alash tas joly boıyndaǵy kópir ashyldy
Elorda • Keshe
Qazaqstannyń birneshe óńirinde burshaq jaýady
Aýa raıy • Keshe
Teńiz ken ornynda zardap shekkenderge materıaldyq kómek kórsetiledi
Aımaqtar • Keshe
Astanada 3 jasar bala 13-qabattan qulady
Qoǵam • Keshe
Almatynyń 199 turǵyny koronavırýs juqtyrǵan
Koronavırýs • Keshe
Teńiz ken ornynda ózine qol jumsaǵan jumysshynyń denesi tabyldy
Aımaqtar • Keshe
Teńiz ken ornynda jarylys bolyp, eki adam qaıtys boldy
Qazaqstan • Keshe
Úkimette KQK-daǵy jaǵdaı talqylandy
Úkimet • Keshe
Nur-Sultan «sary» aımaqqa ótýi múmkin
Koronavırýs • Keshe
OPEK-tiń bas hatshysy kóz jumdy
Álem • Keshe
AQSh elshisi qazaqstandyqtardy elorda kúnimen quttyqtady
Elorda • Keshe
Alakóldegi órtke qatysty tergeý amaldary bastaldy
Aımaqtar • Keshe
Astana turǵyndarynyń sany 4 ese ósti
Elorda • Keshe
Bir táýlikte 360 qazaqstandyq koronavırýs juqtyrdy
Koronavırýs • Keshe
О́zbekstanǵa et ónimderiniń eksporty artady
Ekonomıka • Keshe
Elordanyń 300-den astam turǵyny páterli boldy
Elorda • Keshe
6 shildege arnalǵan aýa raıy boljamy
Aýa raıy • Keshe
Elorda • Keshe
Elorda • Keshe
Aımaqtar • Keshe
Ult saýlyǵyn ulyqtaǵan megapolıs
Elorda • Keshe
Elorda • Keshe
Teatr • Keshe
Sapa naryǵynda básekelestikke jol ashylady
Aımaqtar • Keshe
О́ner • Keshe
«Ordabasy» kóshbasshylar qataryna qosyldy
Fýtbol • Keshe
Uqsas jańalyqtar