Ádep – ardyń isi

Aımaqtar • 24 Aqpan, 2020

Ádep – ardyń isi

123 ret kórsetildi

2015 jyldyń 29 jeltoqsanynda Tuńǵysh Prezıdent – Elbasy Nursultan Nazarbaevtyń «Qazaqstan Respýblıkasy memlekettik qymetshileriniń ádeptilik normalaryn jáne minez-qulyq qaǵıdalaryn odan ári jetildirý jónindegi sharalar týraly» Jarlyǵy jarııalanyp, 2016 jyldyń 1 qańtarynan qoldanysqa engizilgeni málim. Soǵan sáıkes memlekettik qyzmetshilerdiń Ádep kodeksi men Ádep jónindegi ýákil týraly ereje bekitilgen bolatyn. Odan beri de 4-5 jyldyń aınalasy bolypty.

Egemen Qazaqstan

Bes tarmaqtan turatyn Ádep kodeksi memlekettik qyzmetshilerdiń minez-qulyq standarttary qandaı bolýy kerektigin taıǵa tańba basqandaı aıqyndap bergen. Onda ádildik pen ashyqtyq, qyzmettik mindetterdi tıimdi oryndaý, kásibı biliktilikti únemi jetildirip otyrý, jeke máselelerdi retteý úshin qyzmettik laýazymyn paıdalanýǵa tyıym salý, iskerlik ádep pen resmı is-qımyl erejelerin saqtaý sekildi jaıttar tolyq qamtylǵan. Jalpy memlekettik qyzmetkerdiń ádep qaǵıdasy degen ne? Aldymen osyǵan toqtalyp óteıik. Qoǵamǵa qyzmet etý eń áýeli ardyń isi. Muny bizden buryn ótken ult zııalylary áldeqashan aıtyp ketken. Memlekettiń qyzmetshisi osy mindetinen jańylmasa aýytqymaıtyn, taımaıtyn týra joldyń berik tutqasynan ustaǵan bolady. Qolyna el taǵdyryna áser etetin ıgilik tapsyrylǵannan keıin memlekettik qyzmetkerge artylatyn jaýapkershiliktiń salmaǵy da eselene túsetini sondyqtan. Onyń qoǵamdaǵy beınesine qarap basqa azamattar boı túzep, úlgi alýy shart. Al olaı bolmaǵan jaǵdaıda azamattyń jeke basyna ǵana emes, tutas qoǵam aldynda júrgen tulǵalarǵa sóz tıedi.

Ádep – eń áýeli adaldyq pen ádildik. Bul qasıetti boıyna qondyrǵan azamat qandaı syn saǵattarda da óz jeke basynyń múddesin memleket múddesinen joǵary qoımaıdy. Iаǵnı ádilettiń aq týyn jelbiretip, ózine júktelgen mindetterdi jaýapkershilikpen atqarady. Memleket múlkine, ózgeniń quqyǵyna qol suqpaıdy. Bul parasattylyq pen adamdyqtyń bastaý bulaǵy. Budan ózge memlekettik qyzmetkerdiń kıim-kııý úlgisi, kópshilik aldynda ózin ustaý máneri, sóz saptaýy, qoǵammen aralasýdaǵy parasat-paıymy, tipti jumystan tys ýaqyttardaǵy júris-turysy ádep normalarymen qabysyp jatýy tıis. Aıtalyq, memlekettik qyzmetker kópshilik aldynda sóz sóılegende qurǵaq derekterdi tizbeleı bermeı, baıypty saraptamalar jasap, paıymdy oı aıtqany abzal.

Talap pen eńbek qoǵamǵa paıdamdy tıgizem, sol arqyly óz ómirimdi de izgilendirem degen adamnyń basty qarýy. Al bilim men joǵary mádenıet azamattyń boıynda bul qasıetterden de ilgeri turǵany jón. О́ıtkeni el aldynda júrgen tulǵa qansha jerden isker bolǵanymen, jurtpen til tabysa almasa, mádenıeti tómen bolsa etken eńbegi zaıa. Sebebi sóılegen sóziń tushymdy, oıly, mándi bolsa qulaq asqan adamǵa oı salady. Ári mamannyń ıntelektýaldyq deńgeıinen habar beredi. О́resin bıiktetip, isin alǵa bastyrady. Kez-kelgen qarapaıym azamat onyń aldyna barǵanda basyna túsken qıyndyqty jeńildetsem, quqyqtyq keńes alsam, durys baǵyt siltese degen nıetpen keledi. Al sol barǵan mekemeniń jaýapty mamany óz mindetin jetik bilmeıtin, básekege qabiletsiz jan bolsa basqalardan ne suraýǵa bolady, onyń qoǵamdaǵy beınesi qalyptasty dep qalaı aıta alamyz? Mine, sol sebepti memlekettik qyzmettiń aınalasynda júrgen árbir azamat osyny tereńnen zerdelep, ózine artylatyn jaýapkershiliktiń údesine saı bolsa ǵana qoǵamǵa paıdasy tıedi.

Memleketke qyzmet etý joǵaryda aıtqanymyzdaı, otanǵa, ultqa qyzmet etý. Al bul ıgiliktiń qadir-qasıetin tereńnen túısiný osynaý jaýapty salanyń shetinde júrgen kez kelgen maman úshin azamattyq mindet dep esepteımin. Sondyqtan ádep normalaryn saqtaý memlekettik qyzmetshiniń basty quzireti bolýy shart. Ádep pen tártip bir-birimen ózara urshyqtasyp, qabysyp jatatyn qundylyqtar.

Qoryta aıtqanda, Ádep kodeksi túrli deńgeıdegi memlekettik qyzmetshiler úshin baǵyt silteıtin aıqyn baǵdarsham. Sondyqtan onyń oryndalýy men saqtalýy qashanda nazarda ustalǵany jón. Bul órkenıet kóshine bet túzeýdiń dańǵyl joly. Endeshe árbir maman ádeptik kodekspen syıyspaıtyn teris áreketten aýlaq bolǵany durys.

Ǵalym JÝSANBAEV,

Almaty oblysy, Raıymbek aýdany ákiminiń orynbasary,

Ádep jónindegi ýákil

Kúnniń mańyzdy jáne ózekti jańalyqtaryn «Egemen Qazaqstan» telegram kanalynan oqyńyz