Onlaın rejimde ótken jalpy otyrys­ta Májilis Tóraǵasy Nurlan Nyǵmatýlın karantınge baılanysty Májilis jumysy jańa formatqa kóshetinin málimdedi.

– Elimizde qalyptasqan tótenshe jaǵdaıǵa jáne qalamyzda karantın jarııalanýyna baılanysty Májilistiń de jumys rejimi ózgeredi. Erteńnen bastap Májilis jumysynyń basym bóligi basqa formatqa kóshedi. Bul – árbir azamattyń qaýipsizdigin saqtaý úshin jasalyp jatqan sharalar. Oǵan bárimiz túsinistikpen jáne joǵary jaýapkershilikpen qaraýymyz qajet, – dedi Májilis Tóraǵasy.

Endi depýtattar jalpy otyrystar, komıtetter men zań jobalary boıynsha jumys toptarynyń otyrystary kezinde ǵana Májilis ǵımaratynda bolady. Basqa kúnderi telekommýnıkasııanyń zamanaýı túrlerin paıdalaný arqyly qashyqtan jumys isteıdi.

Parlamenttik tyńdaýlar men úkimet­tik saǵattar keıinge shegeriledi. Májilis ǵımaratynda jınalystar, jumys kez­desýlerin ótkizýge, azamattardy qabyldaýǵa shek­teý qoıylady. Depýtattar men apparat qyzmetkerleri úshin issaparlar, basqa da qyzmettik jáne jeke saparlarǵa tyıym salynady. Sonymen qatar Májilis apparaty qyzmetkerleriniń 70 paıyzy jalaqysy saqtala otyryp, qashyqtan jumys isteý formatyna kóshiriledi. Qalǵan bóligi qys­qartylǵan jumys ýaqyty boıynsha qyzmet atqarady. Jańa jumys tártibin alǵa tarta otyryp, Má­jilis Tóraǵasy zań shyǵarý jumysynyń qarqyny men sapasyn tómendetpeýge aıryqsha nazar aýdardy.

Alqaly jıynnyń kún tártibinde aldymen sıfrly tehnologııalardy retteý máse­lelerine qatysty zań jobasy birinshi oqylymda qaralyp, maquldandy. Zań jobasy Memleket basshysynyń 2019 jylǵy 2 qyrkúıektegi Joldaýyna sáıkes ázirlendi.

Depýtattarǵa zań jobasyn tanystyrǵan Sıfrlyq damý, ınnovasııalar jəne aero­ǵarysh ónerkəsibi mınıstri Asqar Juma­ǵalıev qujattyń sıfrly tehnologııalardy damytýǵa, olardy qoldanýdyń jónin retteýge baǵyttalǵanyn atap ótti.

– Elbasynyń bastamasymen «Sıfrlyq Qazaqstan» baǵdarlamasy qabyldandy. Bul baǵdarlama 2 jyl ishinde elimizdi sıfrlandyrýdyń draıverine aınaldy. Osyǵan oraı zań jobasy sıfrlandy­rý prosesin odan ári jyldamdatýǵa úl­ken serpin beredi. Memleket basshysy Sı­fr­landyrý jónindegi otyrysta barlyq qujat aınalymyn elektrondy formatqa kóshirý týraly tapsyrma bergen bolatyn. Bul máseleni sheshýdiń bir tásili – Sıfrly qu­jattar servısin engizý. Atalǵan servıs «Mobıldi úkimet» qosymshasynda kór­setiledi. Iаǵnı, azamattarǵa qaǵaz túrin­degi qujatty usynbaı-aq qyzmet alýǵa múm­kindik beredi. Bul rette Sıfrly qujattar servısin zańnamalyq túrde aıqyndaý usynylady, – dedi mınıstr.

Onyń aıtýynsha, sıfrlandyrý nátı­jesinde taldaýdy qajet etetin úlken derekter qory qalyptasty. Osyǵan baılanysty zań jobasynda «Úlken derekterdi» taldaý tetigin retteý usynylady. Bul tetikti iske qosý Smart Data Ukimet jobasy negizinde ekonomıkalyq kórsetkishterdi taldaý ar­qyly tıimdi sheshimder qabyldaýǵa múm­kindik beredi. Buǵan qosa saladaǵy jańa saqtandyrý túri retinde «Erikti kıber­saqtandyrý» qyzmeti engiziledi.

Otandyq IT-kompanııalardy damytý úshin memlekettik organdar kásipkerlikpen aınalyspaýy qajet. Osy oraıda sıfrly jobalardy qurý men damytýdaǵy kvazı­mem­lekettik sektor fýnksııalaryn alyp tastaý usynylǵan.

Zań jobasynda «Zııatkerlik robot» uǵymyn zańnamalyq aıqyndaý jáne robot ıesiniń jaýapkershiligin bekitý kózdeledi. Sonymen qatar pılotsyz apparattardyń ushýyn avıasııa salasyndaǵy ýákiletti uıymmen kelisý qarastyrylǵan. Sondaı-aq jedel tólemder júıesin engizý boıynsha normalar rettelmek.

Jalpy otyrysta birinshi oqylymda depýtattar qoldaýyna ıe bolǵan zań joba­synyń biri tutynýshylardyń quqyqtaryn qorǵaý máselelerine qatysty boldy. Atalǵan zań jobasy týraly kópshilikke Saýda jáne ıntegrasııa mınıstri Baqyt Sultanov keńinen túsindirdi.

Onyń aıtýynsha, Úkimet tarapynan ázirlengen tutynýshylardyń quqyqtaryn qorǵaý máseleleri boıynsha zań jobasy birinshiden úsh satyly shaǵym qaraý júıesin engizýdi kózdeıdi. Birinshisi satýshynyń sha­ǵymdy óz erkimen sheshýin nemese daý­dy sotqa deıin retteýdi qarastyrady. Ata­l­ǵan ınstıtýtty qurýdyń negizgi maqsaty – buzylǵan quqyqtardy qalpyna keltirý, moraldyq jáne materıaldyq zalaldy qysqa ýaqytta az shyǵynmen óteý, «qazir jáne osynda» prınsıpi boıynsha iske asyrý.

Ekinshi saty – shaǵymdy ýákiletti organ aıasynda qarastyrý. Áleýmettik zert­teýdiń nátıjesinde kásibin adal júrgiz­beı­tinderdiń jaýapqa tartylmaýy saldarynan halyqtyń 64 paıyzy óz quqyqtaryn qorǵamaıtyny anyqtaldy. Osyǵan baılanysty ýákiletti organǵa ákimshilik sharalardy qoldanatyn memlekettik baqylaý quzyreti berilip otyr.

Úshinshi saty – sotqa shaǵym berýdi kózdeıdi. Bul erekshe daýly jaǵdaılarda ǵana qoldanylady.

Zańnamalyq ózgeristerdiń ekinshi bóligi «bir tereze» qaǵıdaty boıynsha tuty­ný­shylardyń quqyqtaryn qorǵaý salasynda shaǵymdardy qabyldaýdyń Biryńǵaı aqpa­rattyq júıesin qurýǵa baǵyttalady.

Al qujattyń úshinshi bóligi tutyný­shy­lardyń quqyqtaryn qorǵaý salasyndaǵy úki­mettik emes uıymdardy qoldaýdy qam­ta­masyz etpek.

Sonymen qatar jıynda «Áriptestik týraly negizdemelik kelisimdi (2014 jyl­ǵy 4 mamyrdaǵy Qazaqstan Úkimeti men Azııa damý banki arasyndaǵy Qazaq­stan Respýblıkasyn ekonomıkalyq ártarap­tan­dyrý jáne onyń ornyqty damýyna, jal­py ósýine járdemdesý maqsatynda ynty­maqtastyqty kúsheıtý jónindegi áriptestik týraly negizdemelik kelisimge túzetýler men tolyqtyrýlar) ratıfıkasııalaý týraly» zań jobasy maquldandy.

Qazaqstan Parlamenti jáne onyń depýtattarynyń mártebesi týraly zań jobasy jańadan qarastyrylady. Jańa jumysqa qabyldanǵan qujattar qatarynda parlamenttik oppozısııa, jańartylatyn energııa kózderin paıdalanýdy qoldaý jáne elektr energetıkasy, turǵyn úı baǵdarlamalary operatorlarynyń sanyn qysqartý, halyqaralyq avtomobıl tasymaldaryn qadaǵalaý máseleleri boıynsha túzetýlerge qatysty zań jobalary bar.

Sondaı-aq Májilis Qazaqstan Res­pýb­lıkasy Parlamenti Májilisiniń depýtaty Baqytgúl Hamenovanyń ókilettigin merziminen buryn toqtatý týraly qaýly qabyldady.