
Qazirgi tańda álem boıynsha túrli ózgeristerge kýá bolyp otyrmyz. Olardyń yqpalymen eshqashan buljymastaı kórinetin, ábden qalyptasqan kóptegen qaǵıda men zańdylyqtar, qundylyqtar óz mánin joǵaltýda. Kerisinshe, sol ózgerister sebebinen jańa qaǵıdalar men ózgeshe qundylyqtar qalyptasýda, ómirimizge dendep enýde. Bul jaǵdaılar jahandy oqta-tekte teńseltip, keıde ári-sári kúı keshtirip qoıatyny bar. Alaıda kútilgen jáne kútilmegen ózgeristerdiń qabaǵyna qarap, solarǵa kiriptar bolyp otyrǵan búgingi jaltaq álemdi mańyzy men salmaǵyna, qadiri men qasıetine eshteńe nuqsan keltire almaıtyn, baltalasań bólinbeıtin, máni máńgilik, ózegi ómirsheń, negizi izgilik sanalatyn qadaý-qadaý, qudiretti qundylyqtar ustap tur. Bul qundylyqtardy eshteńe ózgerte almaıdy. Sondyqtan da olar – adamzat úshin ardaqty, álem úshin qadirli.
Jahandaǵy tirshilikti úılestirip turǵan osynaý qundylyqtardyń qaısysyn alyp qarastyrsańyz da, olardy Allanyń jaratqany, qalyptastyrǵany, týyndysy ekenine kóz jetkizesiz. Osy minsiz qundylyqtardyń ishindegi eń bastysy – yntymaq, birlik, beıbitshilik jáne adamı izgi qasıetter ekeni daýsyz. Bularsyz tirshiligimizde úılesimdilik pen beıbitshilik saltanat qura almaıdy. Osynaý qundylyqtardyń aldyna basqalaryn shyǵarý – qasiret pen taýqymettiń basy.
Ekonomıkalyq damý, ǵylym men tehnıkanyń artyqshylyqtary adam balasyna berilgen azdy-kópti múmkindik sanalǵanymen, biraq ol jalpy adamzatty baqytqa jetkize almaıtynyna áldeqashan kóz jetkizilgen. Ǵylymı-tehnıkalyq progrestiń halyqaralyq qoǵamdastyqtaǵy túıtkilderdi azaıtý baǵytyndaǵy yqpalynan góri máselelerdi qordalandyra túsetin kúshke meılinshe kóbirek ıe ekeni belgili bolýda. Sondyqtan adamzat, jekeleı aıtqanda ózin ózi syılaıtyn ulttar, bolashaǵynan úmitti memleketter óziniń barlyq berekesiniń bastaýy adamı asyl qasıetterden negiz tartqan qundylyq – yntymaqta, tatýlyqta, birlikte, toleranttylyqta ekenin moıyndaý ústinde.
Jappaı qarýlaný, memleketterdiń ózara bir-birine kúsh kórsetý, basyný tásili kúni ótken amaldar qataryna qosylar kezeń de jaqyndap kele jatqan syńaıly. Búginde álemge kúshpen, qaýip-qater tóndirýmen emes, izgi qadamdary arqyly yqpal etý úderisi boı kórsete bastady. Bul, árıne jaqsylyqtyń nyshany. Alaıda óziniń ishki birligi, ishki tatýlyǵy, yntymaǵy bolmaı, eshkim ózgege izgilik kórsete almaıdy.
Qudaıǵa shúkir, qazirgi tańda elimizde yntymaqqa, ózara kelisimge umtylý úderisiniń ómirsheń dástúri qalyptasqan. Saıyn dalamyzda ejelden ornyqqan osynaý ıgilik búgingi qoǵamymyzdaǵy azamattyq kelisim men teńdiktiń qaınary sanalady.
Yntymaq, tózimdilik, ózgeniń oı-pikirine qurmetpen qaraý elimizdegi qoǵamdyq kelisimniń nyǵaıýyna barynsha oń áserin tıgizýde. Bul shyn máninde Qazaqstandaǵy turaqtylyq pen ornyqty damýdy qamtamasyz etip qana qoımaı, el birligin eseleı túser dástúrli joldar men qaǵıdalardyń ýaqyt talabyna saı qaıta jańǵyrýyna yqpal etýde.
Osy arada hakim Abaıdyń Otyz tórtinshi qara sóziniń myna bóligi eriksiz eske túsedi: «Adam balasyna adam balasynyń bári – dos. Ne úshin deseń, dúnıede júrgende týysyń, ósýiń, toıýyń, ashyǵýyń, qaıǵyń, qazań, dene bitimiń, shyqqan jeriń, barmaq jeriń – bári birdeı, ahıretke qaraı ólýiń, kórge kirýiń, shirýiń, kórden mahsharda suralýyń – bári birdeı, eki dúnıeniń qaıǵysyna, pálesine qaýpiń, eki dúnıeniń jaqsylyǵyna rahatyń – bári birdeı eken. Bes kúndik ómiriń bar ma, joq pa?.. Birińe-biriń qonaq ekensiń, óziń dúnıege de qonaq ekensiń, bireýdiń bilgendigine bilmestigin talastyryp, bireýdiń baǵyna, malyna kúndestik qylyp, ıa kórseqyzarlyq qylyp, kóz alartyspaq laıyq pa? Tileýdi qudaıdan tilemeı, pendeden tilep, óz betimen eńbegimdi jandyr demeı, pálenshenikin áper demek – ol qudaıǵa aıtarlyq sóz be? Qudaı bireý úshin bireýge jábir qylýyna ne laıyǵy bar?» deıdi.
Iá, Abaıdyń bul aıtylǵan sózderinen tereń ǵıbrat alýǵa bolady. О́ıtkeni árbir adamnyń ózgege taǵdyrlas, tamyrlas, ózektes retinde qaraýy asa mańyzdy. Sondyqtan Abaıdyń joǵarydaǵy ǵıbratty sózderi ózgeniń ómir súrý quqyǵyna qarsylyq bildirip, tózimsizdik tanytqan jandy sabasyna túsirip, adamgershilikke burady. Iá, basty qundylyǵymyz – yntymaq pen birlik adamdardyń jaqsy qasıetterimen tamyrlas ári oǵan táýeldi.