Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaevtyń úndeýinde aıtylǵan saıası qýǵyn-súrgin qurbandaryn aqtaý úshin arnaıy memlekettik komıssııa qurý máselesi búgingi ult tarıhy úshin asa mańyzdy. Prezıdenttiń bul bastamasy «Igilik barshaǵa! Sabaqtastyq. Ádildik. О́rleý» atty óziniń saılaýaldy baǵdarlamasynda aıtylǵan, halyqqa bergen ýádesin oryndaý jolynda turǵandyǵynyń kórinisi retinde baǵalanady.
Qazaqstan tarıhshylary qaýymdastyǵynyń atynan aıtatyn bolsam, mundaı bastamany kútkenimizge kóp ýaqyt bolyp edi. Bul jumys alǵash táýelsizdiktiń alǵash jyldary bastalǵan bolatyn. 1991 jyly Joǵary Keńestiń janynan arnaıy komıssııa qurylyp, onyń tizginin akademık Manash Qozybaev ustaǵan edi. Bul komıssııanyń basty maqsaty – Keńes ókimetiniń ótken ǵasyrdyń 1920-30 jyldardaǵy reformalaryna baǵa berý. Sol komıssııanyń quramynda men de boldym. Atalǵan komıssııa óz jumysynyń nátıjesin 1992 jyly jarııalady. Araǵa bir jyl salyp, 1993 jyly 14 sáýirde Elbasy Nursultan Nazarbaev qol qoıǵan biregeı qujat – «Jappaı saıası qýǵyn-súrgin qurbandaryn aqtaý týraly» zań qabyldandy.
Sol jyldardan beri aıtarlyqtaı jumys atqarylyp kele jatyr. Alaıda bir máseleni eskerýimiz qajet. О́mirde eskirmeıtin nárse joq. Osydan 27 jyl buryn qabyldanǵan qujattyń keı baptary eskirdi. О́z kúshin joıdy. Jazyqsyz japa shekken saıası qýǵyn-súrgin qurbandaryn aqtaý barysy biraz báseńsip, saıabyrlap qaldy. Túrli kedergiler paıda bola bastady. Sonyń saldarynan osydan ondaǵan jyl buryn bastalǵan jumys óziniń logıkalyq mejesine jetpeı qaldy. Sondyqtan Prezıdenttiń bul úndeýi óz ýaqytynda, qoǵam suranysyna sáıkes jaryq kórgen qujat dep túsinemin.
Memleket basshysynyń bul bastamasy ǵalymdar men tarıhshylardyń qolyn uzartýy tıis. Iаǵnı buǵan deıin arhıvterde ǵana saqtalyp, eshkimge berilmeı kelgen qýǵyn-súrginder máselesine qatysty kóptegen qundy qujattar komıssııa músheleri úshin qoljetimdi bolýy qajet. Endigi tilegimiz – osy jańadan qurylatyn komıssııa jumysynyń nátıjesin kórý. Soǵan jan-jaqty qoldaý bildirýimiz kerek.
Mámbet QOIGELDIEV,
UǴA akademıgi,
tarıh ǵylymdarynyń doktory, professor
Jambyl oblysynda prokýratýra qyzmetkeri paramen ustaldy
Aımaqtar • Búgin, 15:00
Qyzylordada sottalǵanǵa joldanǵan sálemdeme ishinen esirtki shyqty
Qoǵam • Búgin, 14:30
Jer komıssııasynyń tórtinshi otyrysy qorytyndylandy
Qazaqstan • Búgin, 14:00
Bolashaqta esepshi mamandyǵy bolmaıdy – Eńbek mınıstrligi
Qazaqstan • Búgin, 13:30
A.Soı BUU Ekonomıkalyq jáne áleýmettik keńesiniń otyrysyna qatysty
Qazaqstan • Búgin, 13:00
Úkimettiń bastamasymen ázirlengen árbir zań jobasy jurtshylyqpen talqylanady
Qazaqstan • Búgin, 12:30
Álem • Búgin, 12:15
Jer komıssııasy jerdi 49 jylǵa jalǵa berý máselesin talqylap jatyr
Qoǵam • Búgin, 12:00
Almatyda bir táýlikte aýrýhanalarǵa 416 adam qabyldandy
Aımaqtar • Búgin, 11:25
Aımaqtar • Búgin, 11:00
Oralda partııa fılıalynyń esep berý konferensııasy ótedi
Aımaqtar • Búgin, 10:30
Búgin erkin kúresten Azııa chempıonaty bastalady
Kúres • Búgin, 10:00
Elimizde ótken táýlikte 2892 adam koronavırýstan jazyldy
Koronavırýs • Búgin, 09:40
Bir táýlikte 2822 adamnan koronavırýs anyqtaldy
Koronavırýs • Búgin, 09:17
Petropavlda meıramhana órtenip, adamdar evakýasııalandy
Aımaqtar • Keshe
Qaraǵandy oblysynyń aýmaǵynda áskerı ushaq qulady
Oqıǵa • Keshe
Almatyda sybaılas jemqorlyqqa qarsy komıssııanyń otyrysy ótti
ANTIKOR • Keshe
Salymshylardyń esepshotyna 73 mıllıard teńge qaıtaryldy
Ekonomıka • Keshe
Tobyl qalasynda oblystyq «Jas tulpar» oqýshylar aıtysy ótti
Aımaqtar • Keshe
Shý aýdanynda gollandııalyq kartop ósiriledi
Aımaqtar • Keshe
Jazǵy saýyqtyrý lagerlerindegi gıgıenalyq talaptar
Qazaqstan • Keshe
Azııa chempıonaty: Búgin arýlarymyz úsh júlde aldy
Sport • Keshe
Túrkistan oblysynda 22 myńnan asa oqýshy test tapsyrady
Aımaqtar • Keshe
«Shahter» komandasyna jańa bas bapker keldi
Aımaqtar • Keshe
Teatrda «Maýglıdiń» tusaýkeseri ótti
О́ner • Keshe
Mańǵystaý oblysynda «Qalqan-2021» oqý-jattyǵýy aıaqtaldy
Qazaqstan • Keshe
Shyǵys Qazaqstan oblysynda birneshe aýdandy sý basý qaýpi bar
Aımaqtar • Keshe
Páter ishin zańsyz josparlaý nege aparady
Qoǵam • Keshe
Azııa chempıonaty: Tórt arýymyz jarysty jalǵastyrýda
Sport • Keshe
Aqtaý-Jetibaı tas jolynda júk kólik órtenip ketti
Aımaqtar • Keshe
Elordada gazdandyrý jumystary qalaı júrip jatyr?
Elorda • Keshe
Almaty oblysynyń orman alqabyndaǵy órt áli tolyq sóndirilgen joq
Aımaqtar • Keshe
Nur-Sultan stasıonarlarynda 4,5 myńǵa jýyq naýqas emdelip jatyr
Koronavırýs • Keshe
Ekibastuzda kólik júrgizýshi úı aýlasynda jasóspirimdi qaǵyp ketti
Aımaqtar • Keshe
Brakonerlik faktiler boıynsha 20 qylmystyq is qozǵaldy
Ekologııa • Keshe
Eki kılogramm esirtki tárkilendi
Oqıǵa • Keshe
Ádilet qyzmetkeri áriptesine judyryq jumsaǵan
Aımaqtar • Keshe
Túrki ıntegrasııasy jańa deńgeıge kóterildi – Shahrat Nuryshev
Rýhanııat • Keshe
Shahrat Nuryshev: Elbasy Túrki áleminiń bolashaǵyna senim bildirdi
Qazaqstan • Keshe
Elimizde gemofılııamen aýyratyn naýqastardyń sany artyp barady
Medısına • Keshe
21 han, 8 sultan.Túrkistanǵa taǵy kimder jerlengen
Qoǵam • Keshe
«Halıfa Altaı» meshitinde vaksına egý pýnkti jumysyn bastady
Aımaqtar • Keshe
Almatyda quny 66 mıllıard teńgeden astam 5 myńnan asa páter salyndy
Qazaqstan • Keshe
Almatyda 12 600 oqýshyǵa arnalǵan 8 jańa mektep salynady
Bilim • Keshe
Aqtóbede jaıaý júrginshini júk kóligi qaǵyp ketti
Oqıǵa • Keshe
BQO-da karantın talaptaryn buzǵandarǵa 4,2 mln teńge aıyppul salyndy
Aımaqtar • Keshe
Tutynýshy úshin dárilik nusqaýlyqtardyń túsinikti bolýy mańyzdy
Medısına • Keshe
Uqsas jańalyqtar
