AQSh soty qazaqstandyq hakerdi 50 jylǵa bas bostandyǵynan aıyrýy múmkin

AQSh soty qazaqstandyq hakerdi 50 jylǵa bas bostandyǵynan aıyrýy múmkin. Qazaqstan azamatyna qatysty aqparat Vashıngton Ádilet departamentiniń saıtynda jarııalandy. 

Onda Týrchın men onyń sybaılastary 2018 jyly ǵalamtor qoldanýshylardyń jeke bas aqparattaryn urlap, artynsha ózge hakerlerge satqany jóninde jazylǵan. Qylmystyq toptyń áreketinen alty qurlyqtaǵy 30 memleket pen júzdegen kompanııa zardap shekken.

Kıberqylmyskerler qundy derekterdi 1 myń dollardan bastap, 100 myń dollarǵa deıingi sommaǵa saýdalap kelgen. Qazaqstandyq azamattyń kinási dáleldense, Andreı Týrchın qalǵan ómirin temir torda ótkizýi ábden múmkin. Tegter: AQSh haker Kıberqylmys álemi Ef-ıks-em-es-pı Andreı Týrchın men Avira antıvırýsyn jasaýshylar kıber shabýyldar boıynsha zertteý júrgizgen.

Mamandardyń pikirinshe, eń jeńil ashylatyn logın men kilt sóz – ol eshbir san men áriptiń kórsetilmeýi eken.  "Alaıaqtar logınniń ornyn bos tastaý arqyly jeke málimetterge qol jetkize alady. Bul admin\admin tirkesinen de jıi kezdesedi", deıdi antıvırýs sarapshysy Hamıdreza Ebtehadj.  Derekterdi alý úshin mamandar júıelik belgi beretin arnaıy baǵdarlama jasaǵan.

Nátıjesinde, hakerler jıi paıdalanatyn aıla-tásilder anyqtaldy. Zertteý qorytyndysyna sáıkes ınternet alaıaqtarynyń 25,6%-y logın men kilt sózdi jazbaı, olardyń oryndaryn bos qaldyrǵan. Al taǵy 24%-y "admin\QWestM0dem", "admin\airlive", "admin\admin", "support\support" jáne "root\root" tirkesterin engizgen.  Sondaı-aq sarapshylar, hakerler kez kelgen gadjetti áp sátte-aq kıber shabýyl jasaý arqyly  buzyp, jeke aqparattarǵa qol jetkize alady, deıdi.

Ony tipti qurylǵy ıesi ańǵarmaı da qalýy múmkin. Sondyqtan, barynsha kúndeli kilt sóz ornatqan abzal. Qytaılyq hakerler Qazaqstannyń aqparattyq júıesine shabýyl jasady Qytaı úkimetine jumys isteıtin hakerler telekommýnıkasııalyq jelilerdi buzyp kirgen.

Olar Qazaqstannan bólek, Túrkııa, Úndistan, Taıland jáne Malaızııa operatorlaryna qaýip tóndiripti. Quqyq qorǵaýshylardyń aıtýynsha, bul elder Qytaı bıliginiń qýdalaýynan qutylý úshin Shyńjań men Túrkııa arasyndaǵy tranzıttik baǵyttar retinde paıdalanylady. Reıter agenttigi shabýyldar týraly málimetti eki barlaý qyzmetkeri men qaýipsizdik jónindegi eki keńesshi usynǵanyn aıtty.

Resmı Beıjiń, óz kezeginde, kıbershabýyl týraly kez kelgen málimdemeler dáleldemelermen rastalýǵa tıis dep málimdedi. Bizdiń bılik ázirge osyǵan qatysty túsinikteme bergen joq. Osy tusta aıta keteıik, buǵan deıin kıberqaýipsizdikpen aınalysatyn amerıkalyq Volexity kompanııasy Qytaıdyń búkil álem boıynsha halqynyń telefondaryn jáne elektrondyq poshta jazbalaryn buzý áreketteri egjeı-tegjeıli sıpattalatyn esepti jarııalady.

Jalpy, mundaı oqıǵalar mamandar úshin jańalyq emes eken. Sózderinshe, memleket óz azamattaryn únemi baqylaýda ustaǵysy keledi. Bul pikirmen Kıbershabýyldardy tergeý jáne saraptaý ortalyǵynyń dırektory Arman Ábdirasylov ta kelisedi.