AQSh-ta uzaq jyldardan beri turatyn Mırgúl Qalı kórkem aýdarma salasynda 2017 jyldan beri turaqty aınalysyp keledi. 2018 jyly eń úzdik bastaýysh tárjimandarǵa arnalǵan Amerıka ádebı aýdarmashylar uıymynyń mentorlyq baǵdarlamasyna ilikken ol «Kókbalaq» romanyn aýdarýdy qup kórgen. Baǵdarlama jyl boıy ózge tájirıbeli jáne tanymal aýdarmashy keńesshiligimen kitap kólemindegi dúnıeni aýdarýǵa múmkindik beredi.
– Jalpy Maǵaýın shyǵarmashylyǵy, jazý stıli erekshe unaıdy. Osylaısha Maǵaýınniń «Kókbalaq» atty romanyn aýdaram dep sheshtim. Kitaptyń basty keıipkeri Toqsabanyń taǵdyry arqyly qazaq halqynyń jıyrmasynshy ǵasyrdaǵy taǵdyry, tipti halyqtyń minezi men portreti beınelengen be dep oılaımyn. Rýhanı mádenıetimiz baı, tamyrymyz tereń, qabiletimiz zor halyqpyz ǵoı. Biraq onymen qatar momyn, salǵyrt bolǵandyqtan bizge tıesili qurmet, qut pen berekege qolymyzdy jetkize almaı kelemiz. Romanda barlyq kezeńge tán shyndyq bar, – deıdi aýdarmashy. «Kókbalaq» romanynda ónerge degen sheksiz qushtarlyq kúı tarlany Toqsobanyń keshken qıly taǵdyry, aýmaly-tókpeli zamana shyndyǵy arqyly kórsetiledi. Munda bir kezdegi sáni men saltanaty asqan, jarastyqty ómirge degen saǵynysh, jaqsynyń qadirine jete almaǵan ókinish te bar. Altaıdyń saýyryn jaılaǵan qara ormandaı syńsyǵan qazaq ishin aralap, dáýreni dáýirlep turǵan Toqsabanyń zamannan zaman ozǵanda Joldybaev myrzanyń aldynda jaltaqtap, taryǵyp turady degenge kim sener edi. Shyǵarmada qazaq saltyndaǵy sal-serilik qurýdyń jekelegen detali anyq sýrettelip, dúnıesin, mal-janyn óner jolynda aıamaıtyn márttigi, jomarttyǵy aıtylady.
Romannyń baǵytyn, ádistik ereksheligin zerdelep, kórkemdik tutastyǵyn júıelep zertteýge ýaqyt kerek bolǵandyqtan, aýdarý jumystary eki jylǵa sozylǵan. Bıyl jeltoqsan aıynda Amerıka aýdarmashylar uıymy kitap úzindisin jarııalaý jaıynda habarlasyp, osylaısha romannyń tórtinshi taraýy «О́rt» degen ataýmen jeke áńgime retinde «The Massachusetts Review» amerıkalyq ádebı jýrnalynda jarııalanyp otyr.
– Jýrnaldyń sany jaqynda shyqty, sondyqtan oqyrmandardyń pikirin estimedim. Biraq jýrnaldyń bas redaktory Djım Hıks jáne kórkem aýdarma redaktory Korın Taktırıs «Bul dúnıe bizdiń jýrnalymyzda jaryq kórgenine óte qýanyshtymyz. Keremet mátin, aýdarmasy da tamasha» degen edi. Romannyń tolyq aýdarmasyn osy jyly bitirem dep úmittenip otyrmyn. Aýdarma jumysyna kúnde birneshe saǵat bólýge tyrysamyn, keıde ózge de asyǵys aýdarma jasaý nemese mańyzdy jobaǵa qatysý sebeptermen bul jumysty ysyrýǵa májbúr bolamyn, – deıdi Mırgúl Qalı.
«Kókbalaq» – Mırgúl Qalıdiń alǵashqy tájirıbesi emes. Buǵan deıin úlkendi-kishili ertegi, halyq ánderin, ózge de talantty jas qalamgerlerdiń shaǵyn dúnıelerin aýdaryp, sheteldik ádebı jýrnaldarda jarııalanýyna sebepshi bolǵan. Keleshekte qazaq jazýshy qyzdardyń shyǵarmashylyǵyna den qoımaq, odan bólek Shákerimniń óleńderin men Júsipbek Aımaýytovtyń, Muhtar Maǵaýınniń, Ábish Kekilbaevtiń birneshe áńgime, hıkaıat, romandaryn aýdarýdy josparlap otyrǵan kórinedi.
