Matılda effektisi – áıelderdiń ǵylymǵa qosqan úlesin júıeli túrde joqqa shyǵarý, olardyń jumysynyń qunyn tómendetý jáne áıelderdiń atqarǵan jumysyn áriptes erlerdiń ıelenýi.
Bul effekt jaıynda alǵash ret Djoselın Geıdj (1826-1898) óziniń «Áıel ónertapqysh retinde» atty ocherkinde sıpattaǵan. Al «Matılda effektisi» termınin 1993 jyly tarıhshy Margaret V.Rossıter engizgen. Mundaı shettetýge ushyraǵandardyń biri fızıka salasy boıynsha Nobel syılyǵyn alǵan alǵashqy áıel, kórnekti ǵalym Marııa Sklodovskaıa-Kıýrı (1867-1934). Ol úmitkerler qataryna Nobel syılyǵy komıtetiniń múshesi, shved matematıgi Magnýs Gıosta Mıttag-Leffler men kúıeýi Per Kıýrıdiń ótinishimen ǵana engizildi. Marııa Sklodovskaıa-Kıýrı eshqashan Fransııa ǵylym akademııasyna qabyldanbaǵan. 1960 jyldardyń aıaǵynda Djoselın Bell Bernell alǵashqy radıopýlsarlardy ashqan edi. Atalǵan jańalyq úshin 1974 jyly fızıka salasyndaǵy Nobel syılyǵy onyń jetekshisi Entonı Hıýısh pen Martın Raılǵa berilip, Djoselın Bernell esimi umytyldy.
Biraq jas ǵalymnyń Nobel syılyǵynan shyǵarylýyn Fred Hoıl syndy tanymal astronomdar synǵa aldy.
1991-2005 jyldardaǵy myńnan astam ǵylymı jarııalanymdardy taldaýdyń negizinde, er ǵalymdar áıelderge qaraǵanda er avtorlardyń jarııalanymdarynan jıi derek keltiretindigi anyqtalǵan.
Kóktemniń sońǵy kúninde aýa raıy qandaı bolady?
Aýa raıy • Keshe
Qarjy • Keshe
«Bul án burynǵy ánnen ózgerek...» atty kesh ótti
Mádenıet • Keshe
Ata-ana quqyǵynan aıyrylýǵa ne sebep bolady?
Qoǵam • Keshe
Qazaq balýandary – Azııa chempıonatynyń jeńimpazdary
Sport • Keshe
Memleket basshysy Erlan Qoshanovty qabyldady
Prezıdent • Keshe
Mádenıet salasynyń ardagerlerine áleýmettik kómek kórsetiledi
Mádenıet • Keshe
Indýstrııalyq damý komıtetiniń tóraǵasy taǵaıyndaldy
Taǵaıyndaý • Keshe
Almatyda qaıyr surap, quldyqta bolǵan zeınetkerge kómek kórsetildi
Aımaqtar • Keshe
Astanada memlekettik qyzmetshiler arasynda spartakıada ótti
Elorda • Keshe
Áýe marshrýttaryn sýbsıdııalaýǵa 7,2 mlrd teńge bólindi
Qoǵam • Keshe
Alty óńirde AITV juqtyrý deregi artty
Medısına • Keshe
Shymkentte eki polıseı para aldy degen kúdikke ilindi
Qoǵam • Keshe
Astanada stýdentterge arnalǵan 5 jataqhana salynady
Elorda • Keshe
Jýrnalısterge arnalǵan «Parasat» konkýrsy bastaldy
Qoǵam • Keshe
Jalǵan aqparat taratqan blogerler jaýapqa tartylady
Qoǵam • Keshe
Senatorlar bosqyndar máselesin talqylady
Saıasat • Keshe
Abaı oblysynda 30 mln aǵash otyrǵyzylady
Qoǵam • Keshe
«TikTok» jelisinde qumar oıyn uıymdastyrǵandar sottaldy
Qoǵam • Keshe
Elimizde 9 jańa halyqaralyq áýe marshrýty ashylady
Qoǵam • Keshe
Osy aptada ótetin mádenı-sporttyq is-sharalar
Qoǵam • Keshe
Úkimette gaz salasyn damytýdyń ózekti máseleleri qaraldy
Úkimet • Keshe
Qytaıda jumyssyz jastar kóbeıdi
Álem • Keshe
Elimizdiń eki qalasynda aýa sapasy nasharlaıdy
Ekologııa • Keshe
Almaty taýlarynda adasyp ketken týrıster qutqaryldy
Qoǵam • Keshe
Almatydaǵy tanymal fastfýd dúkeni órtendi
Qoǵam • Keshe
«Semeı ormany» tabıǵı rezervatynyń basshylary sottaldy
ANTIKOR • Keshe
30 mamyrǵa arnalǵan valıýta baǵamy
Qarjy • Keshe
280-nen astam ınvestısııalyq joba iske qosylady
Investısııa • Keshe
Úkimet saǵaty: Investısııalyq ahýaldy jaqsartý
Senat • Keshe
Jylý men sý tapshylyǵy shýǵa aınaldy
Másele • Keshe
Uqsas jańalyqtar
Onlaın 
