Qoǵam • 04 Naýryz, 2021

Almatyda «Áıelder marshy» ótedi

Bıyl Almatyda áıelder marshyn ótkizýge ákimdik alǵash ret ruqsat berip otyr. Genderlik teńdik jolynda úzdiksiz ilgerileýdi jalǵaıtyn beıbit sherýge áıel quqyǵyna beı-jaı qaramaıtyn qala turǵyndary men ózge qalalardan kelgen qonaqtar qatysa alady. Sherýge shyǵýshylar ne aıtqysy keledi? Áıelder marshyn ótkizýdiń mańyzy qandaı degen suraqtarmen uıymdastyrýshylarǵa habarlasyp, mereke qarsańynda olarǵa sóz berýdi jón kórdik.

Aıa О́MIRTAI

Uıymdastyrýshylardyń aıtýynsha, marshty ótkizýge uıymdastyrýshy retinde ákimdikke ótinim jazǵan — qyzylordalyq belsendi Jámıla Qasymhan men almatylyq femınıst Eırı Veretragn. Al uıymdastyrý komıteti bolyp «Femınıta», «KazFem», «SVET» qoǵamdyq qory, «FemAgora», «FemSreda» músheleri qatysyp otyr. «Ár áıel jalǵyzym» uranymen ótetin marsh teńdik quqyǵyna at salysýǵa shaqyrady.

– Marshqa qatysýshy ár áıel ózin tolǵandyratyn máseleni kótere alady. Mysaly, aramyzda áıelge qatysty zorlyq-zombylyqqa qarsy zań qabyldaýyn qoldaıtyndar bar. Biz «Femınıta» qurylǵaly beri áıelderdiń seksýaldy baǵyty men genderlik teńsizdik máselesin únemi kóterip kelemiz. Máselen, kim de kim mıgrantáıelder máselesin mańyzdy dep tapsa, sol taqyrypty qaǵazǵa jazyp, alańǵa shyǵýǵa bolady, – deıdi uıymdastyrýshylardyń biri, quqyqqorǵaýshy Gúlzada Serjan. Al daıyndyq barysyna kelsek — ár uıymdastyrý komıtetiniń múshesi ózderi jasaı alatyn jumysyn bólip alyp, daıyndyq jumystaryna qyzý kirisken kórinedi.Túrli habarlandyrý taratýmen birge, kerekti qural-jabdyq daıyndaý, satyp alý jáne ákimdikpen kelisip qaýipsizdik sharasyn talqylaý sııaqty kóptegen jumystar atqarylýda. «Mundaı beıbit sherý ótkizýdiń mańyzy nede?» degen suraǵymyzǵa jaýap bergen Gúlzada, álem boıynsha kóptegen elde atap ótiletin bul úrdiske Qazaqstan áıelderiniń de qosylýy aıryqsha jaǵdaı dep biledi.

– Túrli qoǵamda quqyǵy shektelgen áıelderdiń tarıhy jyldar boıy qalyptasty. Degenmen qoǵam damyǵan saıyn ádiletsizdik azaıyp keledi. Sonyń eń úlken mysaly osy áıel quqyǵyn teń etý. Áıel quqyǵy — adam quqyǵy. Osyny barlyǵymyz túsinip qabyldaý úshin jylyna bir ret qoǵamnyń kóńilin atalǵan taqyrypqa aýdaryp otyrýymyz tıis. Bireý erte, bireý kesh bolsa da sherýge shyǵý saıası quqyq ekenin túsinedi. Bizdiń memleket basqarý júıesinde júrgen adamdarda da bul úreı bar. Olar sol úreıin jeńe almaı, biz «bılikti» tek taıaqpen uryp saqtap qalamyz degen ustanymdary basym. О́zine ózi senimdi, mádenıetti, bilimdi adam úreıge boı aldyrmaıdy. Sol sebepti memleket basqarý júıesi myqty,ózderine senimdi úkimet polıseılerdiń artyna tyǵylyp, óz halqynyń saıası quqyǵyn shekteýge tyryspas edi, – deıdi belsendi. Oń ózgerister jolyna shaqyratyn beıbit sherý genderlik teńdikke arnalǵan ǵalamdyq sammıttiń jalǵasy ispetti. Atalǵan «Teńdik býyny» forýmy Fransııada 2021 jyldyń alǵashqy jarty jyldyǵynda márege jetedi. Fransııa men Meksıkanyń teń tóraǵalyǵymen uıymdastyrylǵan sammıt áıelder men qyzdardyń quqyqtaryn qorǵaýshylardy biriktirip otyr.