Monıka Gossman: Fıncherge «Oskardyń» berilmeýi – ádiletsizdik

– Monıka, týǵan qala­ńyzda ózińizben qaýy­shyp otyr­ǵ­any­myzǵa qýanysh­ty­myz! Qa­ladan óte jas kezińizde ket­tińiz, qazir sizdi Almatymen ne baılanystyrady?

– О́kinishke qaraı, týǵan qalam Almatyda ózim qalaǵandaı jıi bola almaımyn, oǵan sebep – jumys­bastylyq. Degenmen, Alma­tyǵa bes jylda bir ret kelip-ketýge tyrysamyn. Munda áke-sheshemniń dostary bar, balalary bar. Barlyǵymen jaqsy aralasyp turamyz. Joldasym Anton Pampýshnyı da akter, astanada týyp-ósken. Men Almatyǵa bul joly «Shaman» kartınasyndaǵy rólime baılanysty keldim. Fılm­de baqsynyń rólin somdaımyn. Bul – segiz serııaly reseılik jo­ba. Al Almatyda kún raıy keremet eken, aınala gúldengen, kóńil kúıim birden kóterildi.

– Aktrısa retinde aýqymdy fılmografııańyz, jaqsy re­jısserlik tájirıbeńiz bar. Oǵan qaramastan, siz pro­dıýsersiz, oqy­tý­shy­syz, ıaǵnı teatr jáne kıno salasynda jumys is­teıtin ámbebap adam dep aıtýǵa ábden bolady. Janyńyzǵa jaqyny qaısysy?

– Bul turǵyda meniń oıym ame­rı­ka­lyq­tardyń pi­kirimen úndes. Eýropa men Reseıde adam tek bir ma­mandyqty tańdap, sol salada jumys isteýi kerek degen uǵym qalyptasqan. Amerıkada kerisinshe, eger sen ártis bolsań, basqa da baǵyttarda ózińdi synap kórý qajet degen túsinik bar. Bul kez kelgen iste daryndysyń degendi bildirmeıdi, biraq ózińe shekteý qoıýdyń da qajeti joq. Men úshin múlde jańa sala bolsa da ssenarıı jazamyn, óıtkeni qolymnan kelip tur. Jazý arqyly dramatýrgııanyń qalaı jumys isteıtinin bilip otyramyn, óıtkeni ózim de eńbek jolyn aktrısa retinde bastadym. Rejıssýra da dál solaı, akterlik jáne rejısserlik tildi túsinip otyramyn. Ekeýi bir-birine qaıshy kelmeıdi. Shynymdy aıtsam, eseıgen saıyn qyzyǵýshylyǵym zoraıyp keledi. Mysaly, men oqytýshy retinde jastarmen aralasa júrip árqashan sońǵy jańalyqtan qalmaımyn. Amerıkalyq erek­shelik osy, jastardy tyńdaı biledi. Jastardyń bizge tıgizetin áseri mol.

– Oqytý týraly taqyrypty qozǵaǵan ekenbiz, onda koých, jat­tyqtyrýshy retin­degi Monıka týraly aı­ty­­­ńyzshy. LucidBody jo­basynyń maqsaty ne? Siz ýá­de etkendeı, úsh kúnde ká­sibı ak­­terdi daıyndap shy­ǵarýǵa bola ma?

– Iá, qolymnan keledi. Árıne, bul akterdiń ózine de baılanysty, dese de rólge qysqa ýaqyt ishinde daıyndalýǵa bolady. Bul jaǵynan sátti jasaǵan jumystarym bar. Máselen, Paýla Ber esimdi aktrısa soń­ǵy róli úshin Ber­lı­naleda úzdik aktrısa retinde syılyq aldy. Osy rólge ony men daıyn­dadym, ózi­niń de talpynysy myq­ty boldy. Al koých ne úshin qajet? Rólge jaqsylap daıyndalyp, keıin kez kel­gen jaǵdaıda rejısserdiń qa­laǵanyn iske asyrý úshin. Bul ózińiz kóre almaıtyn nár­selerdi sizge jetkizetin syrt kóz dese de bolady. TMD men Re­­seı­de mundaı koýchtarǵa se­nim­­sizdikpen qaraıdy, ózgeler «rólge óziń daıyndala almaı­syń ba?» degen suraqtardy qoıa­dy. Bul turǵyda Amerıka men Ger­manııadaǵy kózqaras ózgeshe. Oqy­tý jaıly aıtsaq, men Flo­rıda ýnıverıstetiniń professorymyn, oǵan deıin Nıý-Iork ýnıver­sıtetinde istedim, biraq Flo­rıda meni jaýlap aldy deýge bolady.

– Sáttilik árqashan shabyt syılaıdy emes pe. О́mir jo­ly­ńyzdaǵy je­tis­tikter joly­ńyz bolǵysh­tyq­tan ba, álde erekshe eńbektiń nátıjesi me?

– Meniń jaǵdaıymda, jetken jetistikterim tabandy eń­begimniń nátıjesi der edim. О́ıt­keni, meni kóp jerde ish tartyp qabyldamaıtyn. Qazir oılasam, eń úlken artyqshylyǵym osynda eken. Buryn qoǵamnyń meni jaqyn tartpaǵanyna renjıtinmin. Al­matyda týdym, Germanııada óstim, keıin Reseıde bilim aldym. Monıkaǵa jeńil bolatyndaı eshkim qoldaý kórsetpedi, ata-anam da óner adamdary emes. Úmitimdi úzbedim, toqtamadym. Ke­risinshe, budan úlken kúsh tap­tym. О́zimniń jalǵyz emes eke­nimdi túsindim. Qazir álem jahandana bas­tady. Mysaly, áke-sheshemniń Qa­zaqstanǵa alǵysy sheksiz, óıt­keni Keńes Odaǵy kezinde nemister dál osy jerde jaqsy ómir súre bastady. Búginde AQSh-ta. Al qazir Eýropada bári aralasyp ketken, endi men az­shylyq qatarynda emespin. Meni ornymnan turǵyzǵan da osy dúnıe bolatyn.

– Sol kúsh salýyńyzdyń beker bolmaǵanyn búgin dá­lel­dedińiz. Kúni keshe «Oskar» syı­­lyǵynyń nátıjeleri bel­gili boldy. Áıgili rejısser De­vıd Fıncherdiń «Mank» kar­tı­na­synyń qorjynynda eki syı­lyq bar. Siz onda meıirbıke Frı­­danyń rólin somdadyńyz. Áserińiz qandaı?

– Árıne, qýanyshymyzda shek joq. Kartına «Oskardyń» eki júldesine ıe boldy. Ásirese operatorymyz úshin óte qýandym. Biraq Fıncher rejısser retinde syılyq almaǵanyna kóńilim ortaıyp qaldy. Menińshe, amerıka kınosyna qanshama úles qosqan adamǵa áli kúnge deıin «Oskar» berilmeýi – ádiletsizdik. Bálkim, ýaqyty kelmegen bolar. Kelesi joly sáti túser dep úmittenemin. Sondaı-aq, «Borat» kartınasyna syılyqtyń berilmegenine qýanyshtymyn. Sebebi, Qazaq­stanmen baılanysty saıası erek­shelikter aıasynda bul kartınaǵa qatysty saýal kóp.

– Qazaqstandyq kınematografty baqylaısyz ba? Bizdiń kınoındýstrııaǵa qandaı baǵa bere alasyz?

– Barlyǵyn birdeı qamtı almaspyn, biraq men biletin jaq­sy sátter kóp. Eýropada qa­zaqstandyq kartınalar festıvalderden sátti ótip jatqanynan habarym bar. Buǵan tek qana qýanamyn.

– Qazaqstandyq áriptes­te­ri­ńizben jumys isteý jos­pa­ryńyzda bar ma?

– Jańa ortamen, jańa jobalarmen jumys isteýge árdaıym daıarmyn. Qazaqstanmen dıalog júrgizý men úshin óte mańyzdy, qudaı qalasa, birlese jumys is­teımiz degen oıdamyn. Bul kez­desýdiń jemisin kóreıik, budan eshkim utylmaıdy, tek jeńemiz.

– Áńgimeńizge rahmet.

Áńgimelesken

Aıa О́MIRTAI,

«Egemen Qazaqstan»