Úkimettiń baspasóz ortalyǵynda Memleket basshysynyń «Halyq birligi jáne júıeli reformalar – el órkendeýiniń berik negizi» atty Qazaqstan halqyna arnaǵan Joldaýy boıynsha brıfıng ótti. Brıfıngke Premer-Mınıstrdiń birinshi orynbasary Álıhan Smaıylov, Ulttyq ekonomıka mınıstri Áset Erǵalıev, Qarjy mınıstri Erulan Jamaýbaev qatysty.

«Memleket basshysy «Halyq birligi jáne júıeli reformalar – el órkendeýiniń berik negizi» atty Qazaqstan halqyna arnaǵan Joldaýynda joǵary sapaly ekonomıkalyq ósýdi qamtamasyz etý jáne halyqtyń turmys deńgeıin jaqsartý boıynsha naqty mindetterdi qoıdy» dedi Á.Smaıylov.
Onyń aıtýynsha, Úkimettiń qarjy-ekonomıkalyq blogynyń jumysy mynadaı negizgi baǵyttar boıynsha júrgiziletin bolady:
Prezıdenttiń ınflıasııany belgilengen dálizderge qaıtarý tapsyrmasyn iske asyrý maqsatynda Úkimet 2021-2024 jyldarǵa arnalǵan ınflıasııaǵa qarsy áreket etý sharalary keshenin qabyldady. Bul sharalar kesheni sheńberinde baǵalardyń ósýin tejeýge jáne áleýmettik mańyzy bar azyq-túlik taýarlarynyń qoljetimdiligin ulǵaıtýǵa baǵyttalǵan jedel jáne júıeli sıpattaǵy 64 sharanyń iske asyrylýy kózdelgen.
Osy boıynsha 2022 jyly kásipkerlikti damytý maqsatynda «Qarapaıym zattar ekonomıkasy» jáne «Bıznestiń jol kartasy» baǵdarlamalary odan ári iske asyrylady. Jalpy, qarjylandyrý kólemi 1 trln teńgeni quraıdy. Mıkro jáne shaǵyn bızneske júktemeni azaıtý maqsatynda eńbekaqy tóleý qorynan biryńǵaı tólem engiziletin bolady. Bul osy tólemderdi esepteý men tóleý tártibin ońaılatýǵa, sondaı-aq eńbekaqy tóleý qoryna túsetin jalpy júktemeni 2023 jyldan bastap 34%-dan 25%-ǵa deıin tómendetýge múmkindik beredi. Memlekettik qarjynyń tıimdiligin arttyrý jáne Ulttyq qordyń aktıvterin qalpyna keltirý maqsatynda arnaıy Memlekettik qarjyny basqarý tujyrymdamasy qabyldanady. Bul bıýdjet saıasatyn, memlekettik boryshty basqarý, sondaı-aq Ulttyq qordyń qarajatyn qalyptastyrý jáne paıdalaný máselelerin qamtıdy. Memlekettik shyǵystardyń tıimdiligin jáne Ulttyq qordan beriletin transfertterdi baqylaý kúsheıtiledi», dedi Premer-Mınıstrdiń birinshi orynbasary.
Á.Smaıylovtyń aıtýynsha, artyq tosqaýyldardy alyp tastaý jáne zańsyz saýda aınalymyna qarsy is-qımyl boıynsha aýqymdy is-sharalar júrgizilip jatyr.
Memlekettiń ekonomıkaǵa qatysý úlesi 14%-ǵa deıin qysqarady
Á.Smaıylov Úkimettiń el shekarasy arqyly zańsyz saýda-sattyqqa qarsy is-qımyldyń keshendi josparyn bekitkenin aıtty. Osyǵan oraı Qazaqstanda taýarlardy qadaǵalaýdyń ulttyq júıesi engizilýde. Salyqtyq jáne kedendik ákimshilendirýdi sıfrlandyrý tereńdetilýde. «Taýarlar aǵynyna monıtorıng júrgizý jáne jalǵan tranzıtti qysqartý úshin navıgasııalyq plombalardy engizý keńeıtilýde. Taýarlarǵa arnalǵan deklarasııalardy baqylaý jáne shyǵarý bóliginde kedendik fýnksııalar ortalyqtandyrylǵan. Derekterdi taldaý úshin jasandy ıntellekt tehnologııasy engizilýde» dedi Premer-Mınıstrdiń birinshi orynbasary.
Halyqaralyq tájirıbeni eskere otyryp, qashyqtan ózara is-qımyl jasaýǵa negizdelgen iri bıznestiń «kóldeneń» monıtorıngi boıynsha joba bastaldy. Kapıtaldy shetelge shyǵarýǵa jáne ekonomıkany offshorsyzdandyrýǵa qarsy is-qımyl boıynsha keshendi jumys júrgizilýde. Elektrondy málimetter almasý úshin EYDU-men kópjaqty konvensııaǵa qol qoıyldy.
Usynylǵan sharalar memlekettik bıýdjet kiristerin arttyrýǵa baǵyttalǵan. «Prezıdenttiń memlekettiń ekonomıkaǵa qatysýyn qysqartý jónindegi tapsyrmasyn iske asyrý maqsatynda jekeshelendirýdiń 2021-2025 jyldarǵa arnalǵan Keshendi jospary iske asyrylýda. Nysandardyń 50%-y jekeshelendirýge osy jyldyń sońyna deıin, 30%-y – 2022 jyly jáne 10%-y 2023 jáne 2024 jyldary shyǵarylady» dedi Á.Smaıylov.
Árbir jekeshelendirý nysany boıynsha satýdyń jol kartalary ázirlenip, memlekettik múlik tizilimine engizildi. Vıse-premer atap ótkendeı, Memlekettik múlik komıtetiniń elektrondy alańynda ashyq saýda-sattyq arqyly jekeshelendirý qarqyndy júrip jatyr. Jalpy alǵanda, bul sharalar 2025 jylǵa qaraı memlekettiń ekonomıkaǵa qatysý úlesin 14%-ǵa deıin qysqartýǵa múmkindik beredi.
Prezıdent Joldaýynda kvazımemlekettik sektordyń jekelegen sýbektileriniń shyǵyndylyq problemasyn sheshý mindetin qoıǵan edi. Osy baǵytta Esep komıtetimen birlesip, árbir ulttyq kompanııa men memlekettik kásiporynnyń qyzmetine qajetti taldaý júrgiziledi. Sonymen qatar kvazımemlekettik sektor kompanııalarynyń birinshi basshylarynyń damý josparlaryndaǵy kórsetkishterge qol jetkizbegeni úshin, onyń ishinde shyǵyndarǵa jol bergeni úshin jaýapkershiligin normatıvtik turǵydan qarastyrý usynylady. «О́ńirlik saıasatty jetildirý baǵyty boıynsha Memleket basshysy «Aglomerasııalardy damytý týraly» zańdy ázirleý mindetin qoıdy. Zań jobasy boıynsha jumys Dúnıejúzilik bankpen birlesip júrgizilýde. Ol qazirgi retteýshilik jáne ınstıtýsıonaldyq ortany jáne aglomerasııalardy basqarýdyń aǵymdaǵy máselelerin baǵalaýdy, olardy damytý boıynsha tásilderdi ázirleýdi qamtıdy» dedi Á.Smaıylov.
Jergilikti ózin ózi basqarýdy odan ári damytý maqsatynda Memleket basshysy bıýdjetke «halyqtyq qatysýdyń» oń tájirıbesin 10 ese keńeıtýdi tapsyrǵan edi. Halyqtyń memlekettik qarjyny basqarýǵa jáne baqylaýǵa, ásirese, abattandyrý jáne turǵyn úı-kommýnaldyq sharýashylyǵy boıynsha qatysýyn keńeıtý maqsatynda normatıvtik quqyqtyq aktilerge tıisti túzetýler engiziledi. «Ekonomıkalyq ósýdiń joǵary sapasyn qamtamasyz etý jáne halyqtyń ómir súrý deńgeıin jaqsartý boıynsha Memleket basshysynyń Joldaýda Úkimetke qoıǵan mindetteri tolyq jáne merziminde oryndalady. Sharalardy iske asyrýǵa qajetti qarajat bıýdjette tolyq kózdeledi» dedi Á.Smaıylov.
3,5 mln jumysshynyń tabysy artady
Álıhan Smaıylov buqaralyq aqparat quraldary ókilderiniń brıfıngte qoıǵan suraqtaryna jaýap berdi. Eń tómengi jalaqynyń ósýi (ETJ) taýarlardyń odan ári qymbattaýyna alyp kelmeı me jáne bul ınflıasııaǵa áser ete me, sondaı-aq Qazaqstan bıýdjeti ETJ-niń ósýine tótep bere ala ma degen suraqqa, vıse-premer «eń tómengi jalaqynyń ósýi tutyný qorjynynyń quramyna kiretin taýarlar men qyzmetterge qosymsha suranys qurýdy bildiredi» dep jaýap berdi. «Júrgizilgen esepteýlerge sáıkes, eń tómengi jalaqyny qazirgi 42 500 teńgeden 60 myń teńgege deıin ulǵaıtý ınflıasııaǵa 0,7 paıyz deńgeıinde áser etedi. Iаǵnı bul ınflıasııanyń belgili bir qysqa merzimdi ósýine alyp kelýi múmkin. О́ndiristi suranystyń ósýine beıimdegennen keıin ınflıasııaǵa áseri birtindep álsireıdi» dedi Á.Smaıylov.
Sonymen qatar onyń aıtýynsha, ETJ artýy saldarynan tutynýdyń ósýi oń makroekonomıkalyq áserlerge ákeledi. ETJ ósýi jalaqysy 60 myń teńgege deıin aılyq alatyn 1 mln 650 myń jaldamaly qyzmetkerdiń aqshalaı tabysynyń ósýine jol ashady. ETJ artýynyń kaskadtyq áserin eskere otyryp, qosymsha taǵy 2 mln-ǵa jýyq jumyskerdiń tabysy artady. Osylaısha, ETJ artýynyń jalpy áserin keminde 3,5 mln qyzmetker sezinedi.
Salyqtyq jáne kedendik ákimshilendirýdi jetildirý jalǵasady
Brıfıng barysynda Qarjy mınıstri Erulan Jamaýbaev Memleket basshysynyń Joldaýynda berilgen tapsyrmalaryna sáıkes osy mınıstrlik ázirlep jatqan qanatqaqty jobalardyń tıimdiligine qatysty túsinik berdi. Mınıstrdiń aıtýynsha, qazirgi ýaqytta Qarjy mınıstrliginde 5 qanatqaqty joba ázirlenip jatyr. Bul jobalarǵa jeke bıýdjet qarajaty kózdelmegen. Jobalar adal salyq tóleýshi qandaı qıyndyqtarǵa tap bolýy múmkin ekenin túsiný úshin salyq tóleýshilermen baılanys ornatý maqsatynda ázirlenedi. Bolashaqta bul qanatqaqty jobalar salyqtyq ákimshilendirýde qoldanylady. Mysaly, tańbalaý boıynsha jáne taýarlarǵa ilespe júkqujattar boıynsha qanatqaqty jobalar sheńberinde bólshek saýda ókilderin Memlekettik kirister komıtetiniń qanatqaqty jobalaryna qatysýdan bosatý kózdelip otyr. Mınıstrdiń aıtýynsha, Memlekettik kirister komıtetiniń barlyq synaq jobasy bıznes-qoǵamdastyqqa talqylaýǵa shyǵarylady, qazirdiń ózinde kóptegen usynystar qabyldanǵan.
Jalpy, salyqtyq jáne kedendik ákimshilendirýdi jetildirý jáne ony sıfrlandyrý esebinen sońǵy 3 jylda bıýdjetke qosymsha 2 trln teńgege jýyq qarjy túsken. Mınıstr, sondaı-aq vedomstvo kez kelgen syndarly syndy qalypty qabyldaıtynyn jáne dıalog ornatýǵa árqashan daıyn ekenin atap ótti. Mysaly, bıznes sýbektilerin tekserýge moratorııdi joıý týraly synǵa qatysty mınıstr moratorıı Prezıdenttiń Jarlyǵyna sáıkes 2023 jylǵy 1 qańtarǵa deıin jalǵasatynyn túsindirdi.
Salyqtar men tólemder boıynsha júkteme tómendetiledi
Ulttyq ekonomıka mınıstri Áset Erǵalıev mıkro jáne shaǵyn bıznes úshin jıyntyq júktemeni 34%-dan 25%-ǵa deıin tómendete otyryp, eńbekaqy tóleý qorynan biryńǵaı tólem engizý týraly aıtyp berdi. Qoldanystaǵy zańnamaǵa sáıkes, bıznes ETQ-dan 5 tólem tóleýge májbúr, bul shaǵyn bıznes úshin tehnıkalyq jáne ákimshilik turǵydan tym kólemdi. Bul – jeke tabys salyǵy, áleýmettik salyq, mindetti zeınetaqy jarnasy, medısınalyq jáne áleýmettik saqtandyrý boıynsha jarnalar, bul kásipkerlerge aıtarlyqtaı júkteme bolyp otyr. Osy salyqtar men tólemder boıynsha naqty júkteme bıyl 33,5%-dy quraıdy. Osyǵan baılanysty tólemderdi biriktirý, biryńǵaı tólemniń quramyna engizý jáne jalpy júktemeni 25%-ǵa deıin tómendetý boıynsha jumys júrgizilmek. «Túpkilikti tásilder jyldyń sońyna qaraı Joldaýdy iske asyrý jónindegi Jalpyulttyq is-sharalar josparyna sáıkes ázirlenedi. Tıisti tólem júıeleri 2023 jyldyń 1 qańtarynan bastap jańa qaǵıdat boıynsha jumys isteı bastaıdy», dedi Ulttyq ekonomıka mınıstri.
Onyń aıtýynsha, kelesi jyly ekonomıkanyń ósýi 3,9% deńgeıinde boljanyp otyr, al ınflıasııa deńgeıi 4,6% dálizinde saqtalady.
Din máseleleri jónindegi aqparattyq-túsindirý toby aqtóbelik turǵyndarmen kezdesti
Aımaqtar • Búgin, 11:44
Kýveıtte qumdy daýylǵa baılanysty áýe reısteri toqtatyldy
Álem • Búgin, 11:39
Elordada 11 avtobýs baǵytyn ýaqytsha ózgertti
Elorda • Búgin, 11:29
Qyzylorda oblysynda kúrish alqaby qysqardy
Qazaqstan • Búgin, 11:17
«Dostyq» kanaly arqyly 330 mln tekshe metr sý alynady
Qazaqstan • Búgin, 11:08
Shardara sý qoımasyna keletin sý kólemi ulǵaıdy
Qazaqstan • Búgin, 10:59
Asa iri kólemde alaıaqtyq jasaǵan er adam 7 jylǵa sottaldy
Oqıǵa • Búgin, 10:50
Elimizde taǵy 4 adamnan koronavırýs anyqtaldy
Koronavırýs • Búgin, 10:41
Bilim • Búgin, 10:30
Sport • Búgin, 10:29
Sport • Búgin, 10:27
Medısınalyq poıyzdar jolǵa shyqty
Medısına • Búgin, 10:17
UBT-nyń alǵashqy aptasynda 21 túlektiń nátıjesi joıyldy
Ǵylym • Búgin, 09:38
Qazaqstan elshisi fransýz ǵalymyn marapattady
Álem • Búgin, 09:15
Sport • Búgin, 08:59
Aımaqtar • Búgin, 08:58
«Shirkin, Zıdan qazaq bolǵanda ǵoı!»
Sport • Búgin, 08:57
Hokkeı • Búgin, 08:55
«Jasyl» ósim ornyqty damýǵa jeteleıdi
Ekologııa • Búgin, 08:52
Jarqyn beınesi jadymyzdan óshpeıdi
Qazaqstan • Búgin, 08:50
Adaldyq pen shyndyqty shyraq etti
Qazaqstan • Búgin, 08:48
Bekhojın eńbekteri ǵylymı aınalymǵa engiziledi
Qoǵam • Búgin, 08:45
Kóshelerde sý kólkimeýi úshin...
Ǵylym • Búgin, 08:44
Bes kishkentaı pasıentke birlesken operasııa jasady
Medısına • Búgin, 08:40
Bolashaq saraıy – tálim men tárbıe besigi
Aımaqtar • Búgin, 08:38
Aqsha-nesıe saıasaty qatańdaýy kerek pe?
Qarjy • Búgin, 08:37
Daıyndyq jumystary júrip jatyr
Referendým-2022 • Búgin, 08:35
Isker áıelder mańyzdy isterden tys qalmaıdy
Bıznes • Búgin, 08:33
Jastar jaýapty tańdaý jasaýǵa daıyn
Referendým-2022 • Búgin, 08:30
Bul – ózekti máseleni birlesip sheshý joly
Referendým-2022 • Búgin, 08:28
Referendým-2022 • Búgin, 08:25
Etnosaıası menedjment syn-tegeýrinderdiń aldyn alady
Qazaqstan • Búgin, 08:20
Bolashaq zańgerlermen kezdesti
Referendým-2022 • Búgin, 08:18
Referendým-2022 • Búgin, 08:15
52 elde 65 ýchaskelik komıssııa quryldy
Referendým-2022 • Búgin, 08:10
Uıymdastyrý men ótkizý jumystary pysyqtaldy
Referendým-2022 • Búgin, 08:06
Turaqty beıbitshilik ortaq kúsh jumsaýdy qajet etedi
Qazaqstan • Búgin, 08:03
Salyq túsimderi byltyrǵydan joǵary
Ekonomıka • Búgin, 08:00
Úsh balýanymyz úzdikter tiziminde
Sport • Keshe
Iаdrolyq tehnologııalar – qaýipsiz tirshilik kózi
Ǵylym • Keshe
Uqsas jańalyqtar