Jylýdyń «jyry» qashanǵy jalǵasady?

Kún jylynsa, kommýnaldyq qyz­metshiler jerdiń astan-kes­teńin shyǵaryp, qubyrlardy jón­deýmen álek bolady. Bul jumystardyń qar túskenge deıin jal­ǵasatynyna ekibas­tuz­dyq­tar­dyń eti úırengen. О́kinishke qaraı, jyl saıyn jóndelýge tıis kólemniń jartysy ǵana oryndalady. Jylý taratýǵa jaýapty uıym basshylyǵy «tarıf quny tómen, sol sebepti jóndeý jumystaryna qarajat jet­peıdi» dep ózderine shań jýytqysy joq.

Ekibastuz qalalyq turǵyn úı-kommý­nal­dyq sharýashylyǵy, jolaýshylar kóligi jáne avtomobıl joldary bólimi basshysynyń min­detin atqarýshy Marat Zaka­rııa­novtyń málimetinshe, shahardaǵy jylý jelileriniń uzyndyǵy 422,83 shaqyrymdy quraıdy. Onyń basym bóligi «Ekibastuzjylýenergo» JShS-niń­ ıeliginde (342,622 shaqy­rym). Búginde atalǵan mekemeniń balansyndaǵy jylý qubyrlarynyń 85,98 paıyzy tozǵan. «Túgi qalmapty» dep osyndaıda aıtylsa kerek. Saldarynan jyl saıyn jergilikti ákimdikke turǵyndar tarapynan aryz-shaǵym qarsha boraıdy eken.

Máselen, redaksııamyzǵa shaǵym­danǵan qala turǵyny Jańajol Onashybaı 10 jyl boıy ortalyqtandyrylǵan jylý júıesine qosyla almaı júrgenin aıtty. Jaǵalaı ornalasqan 15-ke jýyq úıdiń turǵyndarynyń janaıqaıy da sol.

– Drýjba, Jumat Omashev jáne Voınov-ınternasıonalıstov kó­she­leriniń turǵyn­da­ry ınjener­lik ıgilikterden maqurym qaldyq. Qalada tursaq ta áli kúnge deıin pesh jaǵamyz. Qysqy maýsymda 20 tonnadaı kómir tutynamyz. Kómirdiń ústinde otyrsaq ta, qara otynnyń baǵasy jyl saıyn qymbattaýda. Jylý elektr stansalarynyń irgesinde tu­ryp, jylýǵa jarymaı otyrǵanymyz óki­nish­ti. Ákimdik jylý jelisin úıdiń aýlasyna deıin jetkizip berse, ári qaraı úıge ózi­miz tartyp alatyn edik, – deıdi Jańajol Onashybaı.

Atalǵan jaǵdaı boıynsha qala basshyly­ǵy­na habarlastyq. Olar bul máseleden habardar eken. Jylý taratýshy mekeme ókilderimen birge turǵyndarmen betpe-bet júzdesip, máseleniń mán-jaıyna úńilgen. «Ekibas­tuz­jylýenergo» JShS bas dırek­torynyń mindetin atqarý­shy Pavel Melnıchýktyń aıtýynsha, turǵyndar jylý magıstralin salýdy surap otyr. Atalǵan kóshedegi úıler kezinde azamattardyń óz qalaýymen ár jerde salynǵandyqtan, magıstral tartý tıimsiz.

– О́z tarapymyzdan turǵyn­dar­ǵa tıimdi joldy usynyp otyrmyz. Drýjba kóshesine jaqyn ornalasqan HIV jylý magıstraline qosylýǵa múmkindik bar. Ol úshin kóshe komı­teti qu­ry­lyp, tıisti qujattardy ret­teýi kerek. Turǵyndar qansha­lyqty jedel qımyldasa, jylýǵa sonshalyqty jyldam qosylady, – deıdi P.Melnıchýk.

Úıler men jylý magıstralin asfalt jol bólip tur. Bul rette qala bıligi turǵyndarǵa tıisti jumystardy atqarýǵa tehnıkamen kómektesýge ázir ekenin jetkizdi.

– Úı ıeleri magıstral men úı aýla­sy­na deıingi sharýany tyndyrýǵa qol ushyn sozýdy suraıdy. Bul iske bıýdjetten qara­jat bóle almaımyz. Iаǵnı zańǵa qaıshy. Turǵyndardyń qaltasyna salmaq túsetinin túsinip otyrmyz. Dese de retin tabýǵa bola­dy. Jylý magıstraline qosylsa, jyl sa­ıyn kómirge mol qarajat jumsamaıtyn edi, – deıdi M.Zakarııanov.

Ekibastuzdyq zeınetker Sara Máýenova da jylý máselesi qozǵalsa, eleń etetin jaǵdaıǵa jetken. 23-shaǵyn aýdandaǵy jer úıde turatyn ol ortalyqtandyrylǵan jylý júıesine qosylýdy asyǵa kútip otyr.

– Otaǵasy 80-nen asty. Men 74-temin. Muny aıtyp otyrǵanym, qartaıǵanda beınetińniń zeınetin kórgin keledi-aq. Kómir ılep, tasýǵa shamamyz kelmeıdi. Úıimiz jyly bolsa, jaryq pen sýymyz úzilmese, bizge sol jetip jatyr. Basqa eshteńe suramaımyz. Byltyr jylýǵa qosylamyz ba dep úmittengen edik. Bolmady. Bıyl másele oń sheshimin tapsa eken. Shaǵyn aýdan turǵyndarynyń tilegi sol, – deıdi zeınetker.

Qalalyq qurylys bólimi­niń usynǵan málimetine súıensek, 23-shaǵyn aýdandy ortalyq­tan­dyrylǵan jylý júıesine qosý jobasy 2019 jyldyń tamyzynda bastalyp, byltyr jeltoqsan aıynda aıaqtalǵan. Bul iske 784,1 mln teńge qarajat jumsalypty. Jobaǵa sáıkes 520 shańyraq jylýdyń rahatyn sezinýge tıis. Jylý magıstrali kóshege tartyl­ǵan­dyqtan, turǵyndar áýeli jylý qubyryn úıge deıin jalǵaýǵa tıis. Mamandar shamamen 500 myń teńge men 1 mln teńge aralyǵynda qarajat qajet ekenin aıtyp otyr. Keıin jylýǵa qosylý úshin «Eki­bastuzjylýenergo» JShS-nen tehnıkalyq shart alý kerek. So­nymen, is te bitedi.

Bizdiń jazǵanymyz eki mysal ǵana. Kún saıyn qala ákiminiń saıtyna kelip túsetin ótinishter qanshama?! Tipti, jaz aılarynda da kommýnaldyq máseleler boıynsha aryzdanatyn azamattar az emes. О́ńirdiń ınjenerlik jeliler júıesi jańǵyrtylmaı, shaǵymdardyń azaıýy ekitalaı. Bul rette monoqalalardy damytý jobasyna sáıkes Ekibastuz qalasynyń kommýnaldyq júıesi jańa keıipke enedi degen senim mol.

Oralhan QOJANOV,

jýrnalıst,

Pavlodar oblysy