Qazaqstandaǵy perınataldyq ortalyqtar gıpotermııa apparattarymen jabdyqtaldy

«Ayala» qaıyrymdylyq qory 5 jyl boıy «Basqarylatyn gıpotermııa» jobasyn tabandylyqpen júrgizip kele jatqanynyń arqasynda elimizdegi 14 perınataldyq ortalyq quny 300 mıllıon teńgeni quraıtyn avtomatty gıpotermııaǵa arnalǵan zamanaýı jabdyqtarǵa qol jetkizdi.

Osylaısha 2017-2022 jyldar aralyǵynda bul bastama 235 náresteni ajaldan qutqaryp, máńgilik múgedek bolýdan saqtap qaldy.

Terapııalyq gıpotermııa sábı ómirge kelgen alǵashqy saǵattarda qoldanylýy qajet. Apparat jańa týǵan náresteniń dene qyzýyn avtomatty túrde 34 gradýsqa deıin tómendetedi de, 72 saǵat boıy ony qajetti deńgeıde ustaıdy, sodan keıin balany birtindep jylytady. Tek osy ǵana bala aǵzasyndaǵy metabolızmdi ózgertýge, mıdy glıýkozamen qamtamasyz ete otyryp, ortalyq júıke júıesiniń jasýshalaryn qaıtymsyz zaqymdanýlardan qorǵaýǵa múmkindik beredi. Gıpotermııa apparatymen birge júretin amplıtýdalyq elektroensefalografııa monıtory dárigerlerge qoldanylatyn terapııany baqylaýǵa jáne tıimdiligin kóterýge kómektesedi.

Qarap otyrsaq, sábıler ólim-jitiminiń 60 paıyzdan astamyn jańa týǵan náresteler quraıdy. Basty sebepteriniń biri – bosaný kezindegi tunshyǵý, qysylýdan bolatyn ortalyq júıke júıesiniń zaqymdanýy. Iаǵnı, náreste ómirge kelip jatqan kezde mıdyń gıpoksııalyq-ıshemııalyq zaqymdanýy mı jasýshalarynyń óltiretin patologııalyq prosester kaskadyn iske qosady. Munyń saldary – kem degende aýyr múgedektikke dýshar etip,  odan da qaıǵylysy sábıdi qutqaryp qalý múmkin emes edi.

Osy máselege oraı, «Ayala» qaıyrymdylyq qory 2016 jyly professor Arýnasas Lıýbshısti (Lıtva) Qazaqstanǵa shaqyrtqan-dy. Ol qazaqstandyq neonatolog-dárigerlerge arnalǵan tegin kýrstarda alǵash ret Eýropalyq Odaqtyń perzenthanalarynda avtomatty gıpotermııa apparattaryn qoldanýdyń tabysty tájirıbesi týraly baıandaǵan bolatyn.

Oǵan deıin mamandarymyz mundaı jabdyqtardan beıhabar bolyp, gıpotermııada jańa týǵan nárestelerdi qutqarý úshin tek qana qolda bar – muzdatylǵan sý quıylǵan medısınalyq paketterdi qoldanatyn. Dárigerlerdiń jankeshtiligine qaramastan, bosaný kezinde gıpoksııanyń aýyr túrimen týǵan nárestelerdiń múgedektik kórsetkishi joǵary edi. Osyndaı jaǵdaılardan keıin «Ayala» QQ prezıdenti ári negizin qalaǵan Aıdan Súleımenova jaǵdaıdy túbegeıli ózgertý týraly sheshim qabyldaıdy.

«Biz bul jobany Almatydaǵy Perınatologııa jáne balalar kardıohırýrgııasy ortalyǵy men Astanadaǵy Ana men bala ulttyq ǵylymı ortalyǵynda pılottyq joba retinde bastadyq. Bir jyl ishinde 75 jańa týǵan nárestege avtomatty gıpotermııa qoldanyldy. Reanımasııa dárigerleri gıpotermııa apparatynda emdelgen sábılerdiń metabolızmdik aýytqýlary tezirek túzetilip, qannyń ottegimen qanyǵý kórsetkishteri jaqsarǵanyn málimdedi. Keıin bul náresteler emdelip, úılerine saýyqqan kezde shyǵaryldy», deıdi «Ayala» qaıyrymdylyq qorynyń prezıdenti Aıdan Súleımenova.

Osydan keıin Qor pılottyq jobalardyń jetistigine súıene otyryp, QR Densaýlyq saqtaý mınıstrligine perınataldyq ortalyqtardy gıpotermııa apparattarymen jabdyqtaýdyń mańyzdylyǵyn dáleldep, «Basqarylatyn gıpotermııa» jobasy sheńberinde kúsh biriktirý jónindegi memorandýmǵa qol qoıdy. Osydan keıin gıpotermııa apparattaryn mindetti memlekettik satyp alý úshin medısınalyq jabdyqtar tizbesine qosýǵa jol ashyldy.

«Búgingi tańda álemdik dáleldi medısına turǵysynan tek terapııalyq gıpotermııa ǵana bosanǵan kezde aýyr gıpoksııamen týǵandardy neıroproteksııanyń senimdi ádisimen qamtamasyz ete alady. Farmındýstrııa qansha damysa da, jańa týǵan nárestelerdiń mıyn gıpoksııalyq-ıshemııalyq ensefalopatııadan bolatyn qaıtymsyz zaqymdanýdan qorǵaı alatyn dáriler qazirge joq. Gıpotermııa apparaty budan da bólek, amplıtýdalyq elektroensefalografııa monıtorıngimen birge reanımasııa bóliminde jumys isteıtin jáne balanyń dene qyzýyn saǵattar boıy baqylaýda ustaýǵa mindetti dárigerler men medbıkelerdiń júktemesin azaıtady. Sondyqtan otandyq neonatologtardyń «Ayala» qaıyrymdylyq qoryna jańa týǵan nárestelerdiń densaýlyǵyn saqtap qalýǵa kómektesip kele jatqany úshin alǵysy sheksiz», deıdi Qazaqstan neonatologtary kongresiniń tóraǵasy Bekturǵan Karın.

Osylaısha 2017 jyldan beri Qazaqstannyń 12 qalasynyń medısınalyq mekemeleri «Ayala» qaıyrymdylyq qorynyń jınaǵan 300 748 500 teńgege 14 avtomatty gıpotermııa apparaty men 13 amplıtýdalyq elektroensefalografııa monıtoryn aldy. Onyń ishinde 2022 jyly AYALA QQ 7 medısınalyq mekemege 134 mıllıon teńgeden astam somaǵa gıpotermııa apparattyq keshenderin tapsyrdy. Olardy Aqtaýdaǵy, Taldyqorǵandaǵy, Oraldaǵy Oblystyq perınataldyq ortalyqtar, О́skemen qalasynyń Ana men bala ortalyǵy, Shymkent qalasyndaǵy Qalalyq perınataldyq ortalyq, Jambyl oblysynyń Kópbeıindi aýrýhanasynyń Perınataldyq blogy, Almatydaǵy Respýblıkalyq akýsherlik, gınekologııa jáne perınatologııa ǵylymı ortalyǵy aldy.

«Bes jyl ishinde iri demeýshilerdiń qoldaýymen jáne myńdaǵan qazaqstandyqtardyń qaıyrymdylyq jarnalarynyń arqasynda biz Qazaqstannyń barlyq perınataldyq ortalyqtarynyń úshten bir bóligin avtomatty gıpotermııaǵa arnalǵan apparattyq keshendermen jabdyqtaı aldyq. Bul apparattar 238 balanyń fýnksıonaldyq densaýlyǵyn saqtap qaldy. Aldaǵy ýaqytta da tájirıbeli neonatologtar  osy apparattarmen júzdegen balany qutqara alady», deıdi Aıdan Súleımenova.