El abyroıyn asqaqtatqandar qandaı qurmetke de laıyqty

Egemen el bolǵannan beri boks­shylarymyz Ermahan Ybraıymov, Bekzat Sattarhanov, Serik Sápıev, Danııar Eleýsinov, jeńil atlet Olga Shıshıgına, veloshabandoz Aleksandr Vınokýrov, júzýden Dmıtrıı Balandın syndy sańlaqtarymyz Olımpıada tarıhyna altyn áriptermen jazyldy. Bul jeńistiń barlyǵy el táýelsizdiginiń jáne memlekettiń sportqa erekshe kóńil bólgen syndarly saıasatynyń arqasynda kelgeni anyq. Osyndaı tolaǵaı tabystardyń ar jaǵynda shákirt­terin qyrandaı baptap, alamanǵa qosqan júzdegen bapkerdiń eńbegi jatqany cózsiz. Sportshylardyń sheberligin joǵary deńgeıge kótergen jat­tyq­tyrýshylardyń arqasynda halyq­aralyq jarystarda eldiń Ánurany san ret oryndalyp, kók týy jelbiredi. Táýelsizdiktiń alǵashqy jyldary ekonomıkalyq jaǵdaı myqty bolmaǵanymen, Qazaqstandy tórtkúl dúnıege tanytatyn sporttyń damýyna, sportshylardyń dúbirli jarys­tarda atoı salýyna memleketimiz barynsha qoldaý kórsete bildi.

Jaqynda Olımpıada, Para­lı­mpıada, Sýrdlımpıada oıyn­darynyń jeńimpazdary men júl­degerleri jáne olım­pıa­dalyq sport túrleri boıynsha álem chempıonattarynyń jeńim­pazdary, sondaı-aq eńbegi sińgen jat­tyqtyrýshylardyń ómir boıy alatyn aı saıynǵy tólemaqy mól­sheri ulǵaıdy. Endi jeńimpaz sportshylar men olardyń jat­tyq­tyrýshylary aı saıyn 318 myń teńgege deıin tólem ala alady. 2022-2024 jyldarǵa arnalǵan aýqymdy jobaǵa memleketten 1,3 mlrd teńge bólindi. Sportshylar men jattyq­ty­rý­shylarǵa ómir boıy aı saıynǵy materıaldyq qoldaý tólemderi – respýblıkanyń zańymen arnaıy bekitilgen tuńǵysh joba.

Mádenıet jáne sport mınıstri Dáýren Abaevtyń aıtýynsha, tólemdi arttyrý sportshylar men jattyqtyrýshylardy sportta joǵary nátıjelerge qol jetkizýge yntalandyrady.

«Qazaqstanda Olımpıada, Paralımpıada, Sýrdlımpıada oıyndarynyń chempıondary men júldegerlerin, olımpıadalyq sport túrleri boıynsha álem chempıondary ataǵyna ıe bolǵan sportshylarǵa jáne olardyń jattyqtyrýshylaryn qosqanda barlyǵy 150-ge jýyq adam osyn­daı tólem alady. Olardyń qataryna Ermahan Ybraıymov, Olga Rypakova, Gennadıı Golov­kın, Iýlııa Galysheva jáne taǵy basqa ataqty sportshylar men bapkerler enedi», deıdi mınıstr.

Mınıstrdiń aıtýynsha, bul tólem bastapqyda 24 AEK (76 380 teńge) shamasynda bolyp, jyldar boıy ózgerissiz qalǵan. «Bıyl Úkimette Mádenıet jáne sport mınıstrliginiń usynysy qoldaý taýyp, aı saıynǵy qamtamasyz etý kólemi 100 AEK-ke (318 000 teńge) deıin ósti. Bul tólemdi alý úshin sportshylar men jattyqtyrýshylardyń sport salasynda kem degende 20 jyldyq jumys ótili bolýǵa tıis», dedi ol.

Bokstan Qazaqstannyń eńbek sińirgen jattyqtyrýshysy, Sıdneı Olımpıadasynyń jeńimpazy Ermahan Ybraıymov beriletin somanyń úsh-tórt ese kóbeıýi el namysyn abyroımen qorǵaǵan sańlaqtarǵa kórsetilgen qurmet dep esepteıdi.

«Mádenıet jáne sport mınıstrliginiń bul bastamasy óte der kezinde qolǵa alǵan dúnıe. Mundaı qarajatty alyp otyrǵan sportshylar, osy salada júrgen qyzmetkerler nemese shákirt tárbıelep otyrǵan bapkerler endi óz jumysyn alańsyz atqarady. Mundaı qadam bizdiń jas sportshylarymyzdy da jigerlendiredi. Ásirese, jattyqtyrýshylar úshin úlken qoldaý boldy», dedi Olımpıada jeńimpazy.

Olımpıada chempıony Olga Shıshıgınanyń aıtýynsha, kezinde ol Májilis depýtaty retinde osy máseleni birneshe ret kótergen.

«Biz buǵan deıin atalǵan máse­leni kótergenimizben, esh nátıje shyqpady. Endi Mádenıet jáne sport mınıstrliginiń bastamasy­men Olımpııa oıyndarynyń je­ńimpazdary men júldegerlerin aı saıynǵy qamtamasyz etý kólemin 100 AEK-ke deıin arttyrdy. Bul – sportshylar úshin úlken qoldaý. Eńbekti baǵalaǵany úshin elimizge alǵys aıtamyz», dedi ol.

Al grek-rım kúresinen Beıjiń Olımpıadasynyń kúmis júldegeri Nurbaqyt Teńizbaev bolsa, mundaı qoldaý bapkerlerge ǵana emes, sportshylar úshin de tıimdi deıdi.

«Ár el sportshylaryn óz deńgeıinde qoldaıdy. Mundaı tájirıbe Reseı, AQSh, Qytaı, tipti Qyrǵyzstanda da bar. Mádenıet jáne sport mınıstri Dáýren Áskerbekulynyń bastamasymen júzege asqan bul baǵdarlama ómirsheń bolsa deımin. Bul tek bapkerlerge ǵana emes, sportshylar úshin de tıimdi. Sebebi búgingi sportshy – erteńgi bapker, sport fýnksıoneri. Olar endi álem chempıonaty men Olımpıadada olja salsa, keleshekte memlekettiń qoldaýyna ıe bolatynyn biledi», deıdi kúmis júldeger.

Sportshylarǵa stıpendııa taǵaıyndaý tájirıbesi ár elde ártúrli. Reseıde Olımpıada chem­pıondary karerasyn aıaqta­ǵannan keıin aıyna 52 myń rýbl alady. Bul shamamen – 385 000 teńge. Kúmis jáne qola júldegerlerdiń jalaqysy – 39 jáne 30 myń rýbl. Al Indonezııada Olımpıada chempıonyna bir rettik syıaqy – 346 000 dollardy qurasa, ári qaraı ómiriniń sońyna deıin sportshy 1400 dollar stıpendııa alyp otyrady. AQSh-ta jaǵdaı tym bólek. Olarda NHL, MLS, NBA sekildi lıga chempıonattary óz ardagerlerine jylyna 65 000 dollardan joǵary zeınetaqy tóleıdi.

Myna jerde bir derekti keltire ketsek. Elimiz Olımpıada chempıo­ny men júldegerlerine tóleıtin syıaqy mólsherlemesi jaǵynan álemde úzdikter qataryna kiredi. Búginde Olımpıada chempıony atanǵandar – 250 000 kúmis júldeger – 150 000, qola júldeger 75 000 dollardy ıemdenedi. Oǵan oblys­tan beriletin páter kilti men avto­kó­likti qosyńyz. Al Olımpıada chempıonyna eń kóp tóleıtin el Gonkong – 642 000 AQSh dollary.

Álemdik dodada Qazaqstannyń kók baıraǵyn bıik tuǵyrdan jelbiretken saıypqyrandarymyz qazaq sporty tarıhynda altyn árippen jazylary sózsiz. Son­dyqtan elimizdiń atyn asqaq bıikke kótergen osyndaı chempıondarǵa qandaı qurmet pen qoshemet kór­setse de jarasady.