Qoǵam • 29 Qańtar, 2023

Áskerı topograf

134 ret kórsetildi

Soǵys óneri teorııasynyń negizin qalaýshylardyń biri Lloıd: «Jer bederi – soǵystyń uly jáne jalǵyz kitaby. Ony oqı almaıtyn adam batyl sarbaz ataǵyna qanaǵattanýy kerek jáne general bolýǵa talpynbaǵany abzal», deıdi. Jaýynger urys dalasynda tabysty áreket etýi úshin qarýdy qalaı meńgerse, jergilikti jerdi de jaqsy baǵdarlaı bilýi qajet. Ol úshin belgilengen aýdanǵa qysqa merzimde topogeodezııalyq barlaý júrgizý, barlyq bıiktikter men nysandardyń koordınattaryn anyqtap, ony bekitý aýadaı qajet. Sol sebepti áskerı topograftardyń qyzmeti mańyzǵa ıe.

30 qańtarda Qazaqstan Qa­rýly Kúshterinde áskerı topo­graf­tar kúni atap ótiledi. Ás­kerı topograf – bul erekshe ma­man­dyq. Olar zamanaýı joǵary teh­nologııalyq jabdyqtardy, elektrondy 3D-kartany jáne jer­­diń belgilerin paıdalaný arqyly bógde jerlerde baǵytyn jaq­sy bilip, geodezııalyq júıeler­di qurýmen qatar basqa da kúrde­li ınjenerlik tapsyrmalardy oryndaıdy.

Qyzmetteri bylaıǵy jurt­tyń kózine kóp kórine bermeıtin olar ózderine júktelgen min­det­terdi abyroımen atqaryp ke­ledi. Búginde sala mamandary qa­tarynda eńbegimen elengen ofı­serler az emes. Solardyń biri – Áýe qorǵanysy kúshteriniń to­po­grafııalyq qyzmet bastyǵy, po­dpolkovnık Rýslan Baqytuly Bekbaev.

Rýslan úshin ótken jyl je­misti boldy. Halyqaralyq armııa oıyndarynyń Qazaqstan aýma­ǵynda tuńǵysh ret ótkizilgen «Me­rıdıan» saıysyna qatysyp, el namysyn qorǵady. Jarysta biz­diń áskerı topograftar jeńimpaz atandy. Bul jetistigi úshin maıor Bekbaevqa Qorǵanys mınıstri­niń buıryǵymen podpolkovnık kezekti áskerı ataǵy merziminen buryn berildi.

– Shoqan Ýálıhanov atynda­ǵy áskerı kolledjdiń «Aman­dyq» polıgonynda ótken saıysta ­biz­diń jigitterdiń mereıi ústem bol­dy, – deıdi podpolkovnık Rýslan Bekbaev. – Segiz komanda qa­tysqan jarys «Atys shebi», «Azımýt» jáne «Topografııalyq kvadratlon» dep atalatyn úsh ke­zeńnen turdy. «Atys shebinde» áskerı topograftar AK-74 avtoma­tynan oq atý daǵdylaryn praktıka júzinde kórsetip, jeńim­paz jı­naǵan upaı sanyna qaraı anyqtaldy.

Al «Azımýt» kezeńiniń jat­tyǵýlarynda orman ishinde óz­deriniń oryndaryn, azımýttaryn tabý boıynsha jáne kompaspen saıysqa tústi. Kólemi 12 sharshy shaqyrym aýdannyń ortasha qıy­lysqan jerimen qozǵala oty­ryp, berilgen baǵyttar men tak­tıkalyq tapsyrmada kórsetil­gen baqylaý núktelerin júrip ótýde bizdiń áskerı topograf­ta­­ry kásibı sheberlikterin kórsetti. Topogeodezııalyq eseptoptar sa­ıy­synda 41 mınýt 53 sekýndta je­ńiske jetken bizdiń komanda jeńimpaz atandy, – deıdi Rýslan Baqytuly.

«Topografııalyq kvadrat­lon» saıysynda bizdiń topograf­tar bas­qa eldiń topogeodezııa­lyq bólimshelerimen birge arnaıy maqsattaǵy geodezııalyq jumys­tardy oryndaı otyryp, jolaq­tar­dan ótýden saıysqa tústi. Uzyn­dyǵy 1850 metrlik jarys jolynda túr­li kedergi jolaqtaryn eńsere bildi.

Budan ózge bizdiń topo­geo­de­zııalyq eseptoptardyń «Fazl» jınaý saıysynda da bólshektel­gen topografııalyq kartalar­dan ártúrli nysandardyń koordınat­taryn ýaqytynda anyqtaı al­ǵanyn da erekshe atap ótý kerek.

Rýslan Shymkenttegi Sabyr Rahımov atyndaǵy áskerı mektep-ınternattyń túlegi. 2003 jyly Sankt-Peterbýrg qalasyndaǵy A.F.Mojaıskıı atyndaǵy Ás­ke­rı-ǵarysh akademııasyna oqýǵa túsip, 2009 jyly «aerofotogeo­dezııa» mamandyǵyn alyp shyqqan.

Alǵashqy qyzmeti Qaraǵan­dy oblysynyń Abaı qalasyn­da­ǵy áskerı bólimde bastalǵan ol aǵa ofı­ser, bólim bastyǵy laýazym­darynda boldy. 2017 jyly Máskeýdegi M.F.Frýnze atyndaǵy áskerı akademııaǵa oqý­ǵa tústi. 2019 jyly aka­de­mııa­­lyq bilimi bar jas maman Áýe qor­ǵanysy kúshterine topo­gra­fııa­lyq qyz­met bastyǵy laýazymyna taǵa­ıyndaldy.

Saqına almasqan ómirlik seri­gi Anar ekeýi Shaıhıslam, Shah­aslan, Lıaısan, Rasýl atty kishken­taılardy tárbıelep otyr.

Er – eliniń qorǵany. Ol úshin jigitke talmas qanattaı talap, qaıtpas qajyr men qaırat kerek. Rýslandy otbasynda kishkentaı kúninen osyǵan tárbıeledi. Ata-anasy naǵyz azamat bolyp qa­lyptasý úshin qaısar minezdi bolý kerek­tigin únemi aıtyp otyratyn. Soǵan saı ol da bala kezinen ofıser bolýdy armandap ósti. Al armannyń oryndalǵany qan­daı jaqsy! 

Uqsas jańalyqtar