Ekonomıka • 08 Aqpan, 2023

Qýaty mol qurama jem

188 ret kórsetildi

2010 jyldyń shamasynda Panfılov aýdanynda «Qorǵas-shyǵys qaqapasy» arnaıy ekonomıkalyq aımaǵy quryldy. Ondaǵy maqsat – memlekettik ındýstrııalyq-ınnovasııalyq damý baǵdarlamasyn óristetý edi. Bul – otandyq jáne sheteldik ınvestorlardyń óndiriske qarjy jumsaýdaǵy belsendiligin arttyratyn iri joba. Qazir óz nátıjesin berip jatyr.

О́ńirdegi «Qurǵaq port» halyq­aralyq júk tasymalynda óziniń ekonomıkalyq tıim­­di­ligin tanytyp úlgir­di. Logıs­tıkalyq ortalyq­ta daıyn­dyq sharalary atqa­rylyp jatyr. Indýstrııalyq or­ta­lyqta qazir on shaqty ón­di­ris kó­ziniń qurylysy salynyp, ónim óndirýge kirisýde. Solar­dyń biri – ótken jyldan beri qurama jem shyǵara bas­ta­ǵan «SSA Feed Mills» JShS. Onyń qazirgi jyldyq ónim ón­dirý qýaty 60 myń tonna qura­ma jem shyǵaryp, shetelge jáne jergilikti halyqqa satý. Búginge deıin bul zaýyttan 1 myń tonnadan asa túıirshektelgen qurama jem satylǵan. Jem tartýshy, túıirshekteýshi jáne qaptaýshy sehtarynyń eńbekkerleri men tehnologter aı saıyn 250-270 tonna mal men qus azyǵynyń 20-dan asa túrin daıyndaıdy.

Munda qurama jemge jú­geri, bıdaı, maıburshaq, arpa, suly dánderi, basqa da mal aǵ­zasyna paıdaly dárýmen­di zat­tar qoldanylady. Mal azy­ǵynda­ǵy proteın, kalsıı, fos­for, koroteın mólsheriniń talap­qa saı bolýyn ozyq úlgi­degi jabdyqtarmen jaraqtan­dyrylǵan arnaıy saraphana qyzmetkerleri baqylaıdy.

«Jalpy 46 maman eńbek etetin kásiporynda iri qara, jylqy, qoı, shoshqa, balyq, qusqa qajet tolyq rasıondy jem ónimderi óndiriledi», deıdi zaýyt dırektory Sergeı Nam.

Onyń aıtýynsha, olardyń árqaısysy tapsyrys berýshi­lerdiń jeke resepti boıynsha jasalady. It tamaǵyn da­ıyn­daýǵa da usynys túsip jatyr. Zaýytqa ornatylǵan avtomattyq basqarýdaǵy ozyq úlgidegi qural jabdyqtar­men kez kelgen ja­nýar azyǵyn daıyndaýǵa múmkindik mol. Zaýyt tolyq qýatynda jumys istese, qyzmetshiler sanyn 100-ge deıin kóbeıtip, úsh aýysymda táýligine 10 tonnaǵa deıin ónim óndirmek.

Kásiporynda qospa jem shy­ǵarýdan ózge astyq saqtaı­tyn syıymdylyǵy 15 myń tonnalyq elevator bar. Jalpy 7 adam eńbek etetin elevator jergilikti kásipkerlerdiń bıdaı, júgeri dánin saqtap, óńdep, daıyn astyqty eldiń jáne Tájikstannyń kásip­oryn­daryna jóneltip, kommer­sııa­lyq qyzmet kórsetedi. Zaýytqa temirjol jelisi tartylǵan.

AEA aýmaǵynda salynǵan bul zaýyt ónimderi negizinen qytaıǵa qospa jem satýǵa baǵyt­talǵan. Álemdi jaılaǵan indetke baılanysty qurama jem el aımaqtaryndaǵy kásip­oryndar men Tájikstan fermerleri­men jumys istep jatyr. Qus pen balyq jemi otandyq qus ósirýshiler men balyqshylarǵa jiberiledi. Taraz qalasy men Qordaı fermerleri iri qara bordaqylaıtyn qurama jemge tapsyrys berip jatyr.

Jalpy, aýyldaǵy eldiń negizgi kásibiniń biri – mal bor­daqylap satý. Olardyń kóbi malyn bıdaı, arpa, júgeri jemimen baǵady. Dárýmenmen baıy­tylǵan qurama jem túlik­tiń tez jetilýine, et sapasynyń artýyna paıdaly.

 

Jetisý oblysy 

Uqsas jańalyqtar