Bes balany baýyryna basqan ana

Keıipkerimiz Elmıra Jumabaeva da jarnamalaýdy unatpaıtyn jandardyń qatarynan bolyp shyqty. Qolqalap qoımaǵan soń otbasylyq shejiresinen syr aqtarýǵa kelisti.

Ol qazir toǵyz balanyń anasy. Tór­teýi óz bala-shaǵasy. Qalǵan beseýin asy­rap alǵan. Bul jalǵanda ár pendeniń taǵdyry árqalaı bolyp keledi. Alla bireýge uzaq ǵumyr, baqytty shaq berse, endi biriniń ómiri qysqa túıindeledi. Árıne buǵan pendeniń jazyǵy joq. Sol baıaǵy «bir kem dúnıe» ǵoı.

Kútpegen jerden abysyny – qaınysy­nyń áıeli dúnıeden ozady. Nebári 29 jas­­ta edi. Artynda eńirep jan jary men bes balasy qalady. Kúıeýi baıǵustyń da densaýlyǵy múshkildeý-tin. Kenetten kel­gen ajal Elmıranyń tóbesine jaı túsir­gendeı boldy. Búkil otbasy, tutas áýlet qaıǵyrdy. Qaıǵydan qara jamylyp, aza tutty. «Tiri jan tirshiligin qylady» demekshi, Elmıra tez es jınap, shuǵyl sheshim qabyldap, balalardy eshkimge jaýtańdatpaı óz qamqorlyǵyna aldy.

Kóp uzamaı marqum anasynyń artynan ákesi de bes balasyn qıyp kete bardy. Aýyrsa da kóz aldylarynda tiri júre tursa bolar edi degen arman Elmıranyń júregin kópke deıin syzdatyp júrdi. Biraq taǵdyrdyń basqa salǵanyna ne shara?

Jetim bes balanyń marqum ata-anasy Elmıraǵa bóten emes-tin. Ákeleri týǵan qaınysy bolsa, shesheleri kelini. Týǵan sińlisindeı bolyp ketken kelininen aıyrylyp qalǵanda Elmıra úshin basqa ómir bastaldy. Ol endi óziniń týǵan ul-qyzdary úshin emes, kózderi jáýdiregen bes balapannyń bolashaǵy úshin de taǵdyrmen aıqasqa tústi. Osy bir Qudaıdyń basqa salǵan aýyr synaǵyn jary Hasen de birge kóterisip, janyna jalaý bola bildi. О́mirdiń qandaı soqpa­ǵyna jolyqsa da ekeýi bir-birin jal­ǵyz tastaǵan kezderi bolmaǵan. Toǵyz ba­la­ny tumsyqtyǵa shoqyttyrmaı, qanat­ty­ǵa qaqtyrmaı, eshqaısysyn bólip-jar­maı bir áke, bir shesheniń ul-qyzyndaı uıym­shyl etip ósirip otyr. Súısinbeske amal joq.

«Balalardyń anasy qaıtys bolǵanda úlkeni segizde, kishkentaıy bar-joǵy tórt aılyq shaqalaq edi. Emizýli balany qaraý ońaı emes. Tún uıqymdy tórt bólip, bala-shaǵammen jabylyp júrip, Qudaıǵa shúkir, adam qylyp ósirdik. Eki qyzyma raqmet. Solar kóp kómektesti. Kádimgi qolqanatym boldy. Áıtpese bir ózim ne isteı alar edim. О́z bala-shaǵamdy qoıyp, sol beseýin bir bólmede alyp jatatyn edim. Anasy marqum tiri kezde de balalar meni jatyrqamaıtyn. О́ıtkeni alǵashqy kezde eki kelin bolyp bir úıde turdyq. Sol kezde qaınymnyń bala-shaǵasyn da qosyp qaraı beretinmin. Sodan men olarǵa óz sheshesindeı bolyp kettim. Tipti analary baıǵus «senderdiń mamalaryń osy» dep kúlimsirep, kóńilimdi aýlaıtyn. Men bolsam «joq, qaıdaǵy, árkimniń óz sheshesi ózine dep» miz baqtyrmaıtynmyn. Sonda taǵdyrynyń ne bolatynyn ishteı sezgen eken ǵoı. Kelinim dúnıeden ótken soń qaınyma birden kesip aıttym: «balalardy ózim qaraımyn, eshkimniń aldynda jylatqym kelmeıdi. Eger alda-jalda basqaǵa úılenem deseń, ony óziń bilesiń. Jeke ómirińe aralaspaımyn. Biraq balalardy bireýdiń qolyna qaratýǵa dátim shydamaıdy», dedim. Ol da densaýlyǵyna baılanysty ári balalaryn oılap, ondaı nıette emestigin sózinen ańǵartty. Alaıda qaınymnyń da dúnıe talqany taýsylyp tur eken. Osydan eki jyl buryn odan da aıyrylyp qaldyq. Bıyl bes balany baýyryma basqanyma segiz jyl bolypty», dedi Elmıra Jumabaeva.

Sol bes balanyń úlkeni qazir on altyǵa toldy. Joǵary synyp oqýshysy. Kele­shekte IT salasy boıynsha maman bolǵysy keledi. Odan keıingisi qyz. Mekteptiń 8-synybynda oqıdy. Anasynyń aıtýynsha, hımııa, bıologııa pánin erekshe jaqsy kóredi. Múmkin bolashaqta dáriger bolar, kim bilsin? Úıdiń sharýasyna kómektesedi. Ásirese ártúrli táttilerdi pisirgende aldyna jan salmaıdy. Qoly sheber. Keıingi úsheýi uldar. Altynshy, tórtinshi, ekinshi synyptyń oqýshylary. Úsheýi de fýtbol seksııasyna qatysady. Dop tepkendi jandary súıedi. Taǵdyr mańdaılaryna jazsa, óskende bálkim myqty fýtbolshy bolyp shyǵar.

Ýaqyt – emshi. Keshe ǵana táı-táılap júrgen kishkentaı balalar búgin anasy­nyń kóz qýanyshyna aınalyp, qulyndaı quldyrańdap, jelkildep ósip keledi. Ata-­anaǵa budan artyq baqyt bar ma? Ári ýaqyt shirkin zymyrandaı tez ótip ba­ra­­dy. Keıipkerimizge qınalǵan kúnder kúni keshe sııaqty edi. Qarasa, sonyń ózi­ne segiz jyl ýaqyt zymyrap óte shyǵyp­ty. Ana­synyń endi bar armany sol bala­pan­­daryn oqytyp, qoldaryna bir-bir maman­dyq áperip, árqaısysyn bólek shańyraq etý.

Al bizdiń qosarymyz «Qoı egiz týsa, bir túp jýsan artyq shyǵady». Sondyqtan ár bala dúnıege óz nesibesimen keledi. Áke asqar taý, sheshe móldir bulaq. Osy ekeýi aman turǵanda balalarǵa keler ýaıym-qaıǵy joq.

ShYMKENT