Sharaına

Pıramıdalardy da jaramyz deıdi «Islam memleketi» (Qazaqstanda ty­ıym salynǵan) delinetin baskeser toptyń músheleri Mysyr pıramıdalaryn jaramyz dep qoqan-loqy jasap otyr. Bul týraly atalǵan top taratqan beınejazbada habarlanady. Beınejazbada sáýlet óneriniń tańǵa­jaıyp eskertkishterin joıýǵa ýáde bergen jıhadshylar kórsetiledi. Olar osyǵan deıin Iraktyń Nımrýd qalasyndaǵy Nabý hramyn jarǵandaryn málimdep, onyń beınejazbasyn jarııalaǵan edi. Top baskeserleriniń pikirlerinshe, ejelgi eskertkishterdi qıratý kerek, óıtkeni olardy kápirler turǵyzǵan. Terrorshylar ústimizdegi jyldyń tamyz aıynda Sırııanyń Palmıra qalasynda eki kóne hramdy jaryp jibergen-tin. NATO oqý-jattyǵýyndaǵy qurbandyq Polshada NATO-nyń adam aıtqysyz keń aýqymdy oqý-jattyǵýlary júrip jatyr. Oǵan alıansqa múshe 24 elden 30 myńnan astam áskerı qatysýda. Tutastaı alǵanda, manevrlarǵa úsh myń shamalas áskerı tehnıka, 100-den astam tikushaq pen ushaq jáne 12 korabl tartylǵan. Bir ókinishtisi, túnde «Anakonda-2016» dep atalatyn oqý-jattyǵýdan qaıtyp kele jatqan amerıkalyq janar-jaǵarmaı quıýshy kólik Tómengi Sılezııadaǵy A18 avtostradasynda jeńil kólikpen soqtyǵysqan. Polısııanyń málimetterine qaraǵanda, jol-kólik oqıǵasy saldarynan bir polıak qaza tapsa, ekinshisi aýyr dene jaraqatyn alǵan. Janarmaı quıýshy kóliktiń júrgizýshisi zardap shekpegen. Oqys oqıǵa saldarynan atalǵan trassa birneshe saǵatqa tolyqtaı jabylypty. Tekserý júrgizilýde. Qytaı joıǵysh ushaǵynyń «oljasy» Qytaı joıǵysh ushaǵy Shyǵys-Qytaı teńiziniń áýe keńistiginde amerıkalyq barlaýshy ushaqty «ustap alǵan». Bul týraly Pentagondaǵy sheneýnikke silteme jasaı otyryp, «Reıter» agenttigi habarlady. Oqys oqıǵaǵa qatysýshylar – Qytaıdyń J-10 jáne AQSh-tyń RC-135 ushaqtary. Derek kózine qaraǵanda, Qytaı ushaǵy asa joǵary jyldamdyqta ushqan, sondyqtan soqtyǵysyp qalý qaýpi joǵary bolǵan. Buǵan deıin AQSh-tyń memlekettik hatshysy Djon Kerrı Qytaıdy «arandatýshylyq is-qımyl tanytylatyn birjaqty sheshim qabyldamaýǵa» shaqyrǵan bolatyn. Aq úı ókili bul jerde Beıjińniń Ońtústik-Qytaı teńizinde áýe shabýylynan qorǵanys júıesin qurýǵa umtylysyn meńzep otyr. Qysqa qaıyrǵanda:

• Túrkııa prezıdenti Redjep Taıyp Erdoǵan burnaǵy kúni depýtattarǵa tıispeýshiliktiń kúshin joıatyn zań jobasyna qol qoıdy. Prezıdent mundaı qadamǵa el parlamentinde kólemi jóninen úshinshi fraksııa bolyp tabylatyn kúrdter jaǵyndaǵy Halyqtar demokratııa­sy partııasyna qatysty baryp otyrǵan syńaıly.
• Býrýndıde el prezıdenti Per Nkýrýnzızanyń fotosýretin syzǵylady degen kúdikpen orta mekteptiń 11 oqýshysy qamaýǵa alynǵan. 14 pen 19 jas aralyǵyndaǵy jasóspirimder men bozbalalarǵa memleket basshynyń ar-namysyn aıaqqa taptady jáne kúlkige aınaldyrdy degen aıyp taǵylyp otyr.
• Ústimizdegi jyldyń alǵashqy bes aıynda Antalıaǵa shamamen 21 myń ǵana reseılik týrıst barypty. Bul – ótken jyldyń osy kezeńimen salystyrǵanda 96 paıyzǵa az kórsetkish. Antalıaǵa azdy-kópti baratyndar qatarynda, sondaı-aq, nıderlandtyqtar men brıtandyqtar bar eken.
• Keshe Reseıde jol qozǵalysy erejesine qatysty túzetýler kúshine endi. Onda «qaýipti júrgizý» dep atalatyn jol erejesin buzýshylyqtyń jańa túri qarastyrylady. Onyń sıpatyna asa qysqa merzimde kóptegen usaq, biraq basqa kólikter úshin qaýip týǵyzatyn jol erejesin buzýlar jatqyzylady.

Prezıdenttikke talasatyndar belgili «Sýperseısenbiniń» qorytyndylary bo­ıynsha, AQSh-taǵy aldyn ala saılaý­da prezıdenttikten naqty eki úmitker – res­pýblıkashyl Donald Tramp pen demokrat, burynǵy memlekettik hatshy Hılları Klınton aıqyn jeńiske jetti. Úmitkerlerdiń praımerızderi 7 maýsymda Nıý-Djersı, Nıý-Meksıko, Ońtústik Dakota, Montana shtattarynda jáne halqy eń kóp Kalıfornııa shtatynda, sondaı-aq, tek demokrattar ǵana úshin Soltústik Dakotada bolyp ótken edi. Respýblıkashylardyń praımerızinde barlyq shtattarda jalǵyz úmitker Tramp jeńiske jetti. Al demokrat Klınton alty shtattyń tórteýinde basym tústi. Onyń básekelesi, Vermont shtatynan senator Bernı Sanders Montana men Soltústik Dakotada kóp daýys aldy. Sóıtip, aqtyq básekege kimderdiń shyǵatyny tolyqtaı anyqtaldy. Bireýler toıyp sekiredi... Shveısarııada el halqynyń 75 paıyzy aı saıynǵy 2,5 myń eýro kólemindegi tegin tabystan bas tartqan. Bul osy máselege baılanys­ty júrgizilgen referendým barysynda belgili bolyp otyr. Osylaısha bul jaıt búkil álemde qoǵamdyq pikir týǵyzdy. Shveısarııa bıligi el halqyna kepildi túrde memlekettik tabys – 2,5 myń eýro alýdy ne almaýdy ózderi sheshýge usynys jasaǵan edi. Sóıtip, 2 mıllıonǵa jýyq adam, ıaǵnı el halqynyń 76,9 paıyzy osyndaı mol aqshadan óz erikterimen bas tartqan. Aı saıynǵy tegin aqshany qaltasyna basqysy kelgender 23 paıyzdy qurasa, bul – 568 myń adam degen sóz. Jalpy, Shveısarııa álemdegi eń baı elderdiń biri sanalady, biraq, eliniń halqy da sonshalyqty kóp emes. Sóz retinde, mundaı bastama Fınlıandııa men Kanadada jáne Avstralııada talqylanyp jatqanyn aıta keteıik. Jańa áýe kemesiniń tusaýkeseri «Irkýt» korporasııasy Irkýtsk qalasynda sý jańa reseılik jolaýshylar ushaǵynyń tusaýkeserin ótkizdi. Ushaq MS-21-300 dep atalady. Bul týraly avıasııalyq bloger Artem Kashırın aqparat taratty. Laıner keńestik avıa­konstrýktor Aleksandr Sergeevıch Iаkovlevtiń atyn alyp otyr. 2023 jylǵa qaraı «Irkýt» jyl saıyn 70 MS-21 ushaǵyn shyǵarýdy josparlapty. Al alǵashqy 4 mashına 2018 jylǵa qaraı qurastyrylatyn bolady. Jaqyn jáne ortasha qashyqtyqtarǵa ushatyn MS-21 jolaýshylar ushaǵy eskirgen Tý-154 úlgisindegi ushaqtardy almastyrady. Mashına «Boıng-737» jáne A-320 aerobýstary arqalap júrgen kommersııalyq júkke umtylys tanytyp otyr, ıaǵnı osy ushaqtarǵa básekeles bolmaq nıette. Áýe kemesi bortyna 210 jolaýshyǵa deıin ala alady. Eń ushý uzaqtyǵy 5 myń shaqyrymdy quraıdy. Internet materıaldary negizinde ázirlendi