Qazir zamannyń, búgingi halyqaralyq qoǵamdastyqtyń betalysyna, ashyq aqparattyq keńistiktiń ústemdigine, kez kelgen eldiń ishki saıası-ekonomıkalyq jaǵdaıy men halqynyń kóńil kúıiniń aýanyn basqa kúshterdiń bilý múmkindikteriniń kóptigine qarap otyryp, biz úshin eń durys jol «úndemeı júrip-aq úlken ister tyndyrý» qaǵıdasyn ustaný ekenin aıtqymyz keledi.

Aıaldamada avtobýs kútip turmyn... Qasymda turǵan beıtanys qarshadaı bala ákesine qarap eresek adamdaı sóıledi: «Áke, maǵan budan bylaı oryssha sóılemeńizshi. Qaı kúni bizge muǵalim: «aınalamyzdy aǵylshyn men orys tili qaýmalap turǵan qazirgi kezde óz ana tilimizden ajyrap qalmaýdyń eń tıimdi joly – otbasynda qazaqsha sóıleý. Ákeleriń men shesheleriń oryssha sóılese, osy aıtqanymdy eskertip, olardan otbasynda qazaq tilinde sóıleýdi talap etińder» dep tapsyrma bergen. Eger biz muǵalimniń osy aıtqanyn oryndasaq, úndemeı júrip úlken is tyndyrǵan bolady ekenbiz», dedi. Balasyn tyńdap turǵan áke yrjalaqtap ulynyń aıtqanyna kelisken bolyp jatyr.
Balanyń ákesine aıtqany meni az-kem oıǵa qaldyrdy ári onyń sózi oń-solyn áli ajyrata qoımaǵan mıllıondaǵan qara domalaq balalarymyzdyń búgingi qazaq qoǵamyna, eresekterge aıtylǵan ótinishindeı kórindi...
«Úndemeı júrip úlken ister tyndyrý». Bul sózdi talaı estip júrmiz. Biraq olardyń bir de bireýi álgi balanyń aıtqanyndaı áser etpegen edi.
Iá, rasynda úndemeı júrip-aq úlken ister tyndyrýǵa bolady. Alaıda buǵan biz sonshalyqty mán bere qoımaımyz. Ne is bastasaq ta aldymen aıqaıymyz alysqa ketedi, daqpyrtymyz dala men qalany kerneıdi, dilmarlyǵymyzdan tilimiz kúrmelip, kók ezýlenip shyǵa kelemiz.
Memlekette, qoǵamda túıtkildi máseleler kóp. Árıne, olar týraly ashyna aıtyp, onyń ońtaıly sheshilýine múddelilik tanytý qajet. Alaıda sol problemalardyń barlyǵynyń bolmasa da, olardyń keıbireýleriniń eńserilýine ózimizdiń az da bolsa úlesimizdi qosa alatyn múmkindigimiz bola tura oǵan moıynymyz jar bermeıtini ras qoı. Osylaısha biz úndemeı júrip-aq úlken isterdi atqarýdan jaltaryp ketemiz. Biraq sala qulash tilimiz saıraýyn toqtatpaıdy da, sózimiz ben isimizdiń arasynyń alshaqtyǵy kemimegen kúıi tura beredi.
Biz joǵaryda sóz etken balanyń ákesin úndemeı júrip úlken is tyndyrýǵa shaqyrýynyń mysaly bizdi tek til máselesine qatysty ǵana emes, odan da aýqymdy, ulttyq qaýipsizdik turǵysynan da oılandyrýy tıis...
Keıde biz ishimdikke toıyp alyp nemese tútinin býdaqtata shylym shegip otyryp ózgege araq pen temekiniń zııanyn eskertetin, olardy tutynýǵa bolmaıtynyn aıtatyn «aqylmannan» aýmaımyz. Osyndaı aqylmandardyń kóptiginen búgingi qoǵam sharshaǵandaı. Bári «aıtqysh», bári «danyshpan», bári «uranshyl», bári «janashyr». Mundaılardyń kóptiginen neniń asyl, neniń jasyq, kimniń adal, kimniń qaraý ekenin ajyratýdan qaldyq. Bul jaǵdaı úndemeı júrip-aq úlken ister tyndyratyn jandardyń qoǵamymyzda tym az ekenin kórsetse kerek.
Tirshiligimiz múddesi bólek, pıǵyly búkir alpaýyt elderdiń jylmıǵan, biraq qyraǵy kóziniń aldynda ótip jatyr. Bul jaǵdaı bizden meıilinshe saq bolýdy, urpaq qamy, el men jerdiń bolashaǵy, ulttyq jolymyzdy ilgeriletý úshin atqaratyn árbir isimizdi kórinbeıtin aǵystardaı ekpindetip, «Úndemeı júrip-aq úlken ister tyndyrý» qaǵıdasyna, «О́zińe óziń berik bol, kórshińdi ury tutpa» naqylyna júginýimizdi talap etedi. Áıtpese, qur bosqa ezeýrep, elirip júrip eldiń birligine, jerdiń tutastyǵyna syna qaǵyp alsaq (Alla taǵala saqtasyn), bizdi eshkim de, ásirese keler urpaq keshirmeıdi. Kinálini jazalarsyń, biraq odan upaıyń qaıta túgendelýi ekitalaı. Durysy – múlde túgendelmeıdi.
Qazir aqyryp turyp teńdik surar zaman emes, aqyryn júrip, anyq basyp ózgege ese jibermeý zamany. Áldiniń álsizdi qyspaqqa alǵan, teń kúshterdiń teketiresi údegen qazirgi tańda úndemeı júrip-aq úlken ister tyndyratyn kezeń. Bul kezeń biz úshin qashan aıaqtalatyny belgisiz. Sondyqtan osy qaǵıdaǵa beıimdele bergenimiz abzal. Sonda ǵana jeńis bizdiń jaqta bolady.
Bizdiń basty qorǵanys qamalymyzdyń biri ishki nıetimizdi ózgege bildirmeý, syrymyzdy aldyrmaý amaly. Eger qoǵamymyzdyń ózeginde ne jatqany basqaǵa aıqyn bolsa, kim kóringenniń qoljaýlyǵy bolýymyz ońaı.
Bılik qoǵamdyq pikirdi barynsha eskerýi tıis desek, halyq memlekettiń áleýeti men múmkindigin bilip júrgeni abzal. Qoǵam memleketti orynsyz otqa ıterse, onyń ózine ózi qol salǵany. Alla taǵala bizge álemdegi ystyq núktelerdi sabaq retinde usynýda. Osy sabaqtyń tártipti de zeıindi tyńdaýshysy bola bilgenimiz abzal. Úndemeı júrip-aq úlken ister tyndyratyn ult bolaıyq.
Shyǵys Qazaqstanda juma namazǵa jınalýǵa ruqsat berildi
Aımaqtar • Búgin, 21:38
Qyzyljarda anasy uryp-soqqan qyz kóz jumdy
Aımaqtar • Búgin, 21:12
Jalǵa alǵan úıin tonap ketken ury ustaldy
Aımaqtar • Búgin, 21:06
Aqtóbe oblysynda 1-5 synyp oqýshylary túgel mektepke baratyn boldy
Aımaqtar • Búgin, 21:05
Fransııanyń eks-prezıdenti túrmege toǵytyldy
Álem • Búgin, 21:00
Bes oblysta aýa raıyna baılanysty eskertý jarııalandy
Aýa raıy • Búgin, 20:37
Túrkistan oblysynda gaz jelileri jappaı tekseriledi
Aımaqtar • Búgin, 20:00
Tergeýshilerdiń ustazy ulyqtaldy
Aımaqtar • Búgin, 19:35
Shymkentte «Nur Otan» partııasynyń 22 jyldyǵyna oraı saltanatty jıyn ótti
Aımaqtar • Búgin, 19:15
Almatyda etnosaralyq qatynastardy damytý máseleleri talqylandy
Aımaqtar • Búgin, 19:01
Almatydan Qyrǵyzstanǵa áýe reısteri qaıta jandandy
Qazaqstan • Búgin, 18:56
Almatyda qansha turǵyn úı jylýsyz qaldy?
Aımaqtar • Búgin, 18:36
Armenııadan ákelgen kólikterdi tirkeý merzimi uzartyldy
Qazaqstan • Búgin, 18:21
Qyrǵyzstanda Parlament saılaýy kúzde bolady
Álem • Búgin, 18:17
Qazaqstandyq kásipkerler úshin salyq esepteý jeńildetildi
Ekonomıka • Búgin, 18:05
Almaty oblysynyń Alakól aýdanyna jańa ákim taǵaıyndaldy
Taǵaıyndaý • Búgin, 17:38
Almatylyq stýdentter Alǵys aıtý kúnin atap ótti
Qazaqstan • Búgin, 17:35
Qostanaıda 1921-1922 jyldardaǵy náýbetke qatysty dóńgelek ústel otyrysy ótti
Aımaqtar • Búgin, 17:31
О́mirbek Joldasbekovtyń 90 jyldyq mereıtoıy toılandy
Qazaqstan • Búgin, 17:29
Sybaılas jemqorlyqqa qarsy is-qımyl agenttiginde E-kadrlar júıesi engizilýde
Qoǵam • Búgin, 17:28
Týnıs sheteldik týrısterdi qashan qabyldaıtyny belgili boldy
Álem • Búgin, 17:24
QDKBQ depozıtterdiń sáýirdegi eń joǵary mólsherlemelerin jarııalady
Ekonomıka • Búgin, 17:22
Dzıýdodan álemdik «Grand Slam» jarysyna qatysatyn sportshylar belgili boldy
Sport • Búgin, 17:21
Syr elinen 700-ge jýyq azamat áskerge barady
Aımaqtar • Búgin, 17:15
Reseı ınvestorlary Atyraýǵa bet burdy
Aımaqtar • Búgin, 16:56
Búginnen bastap mektepterde sabaq dástúrli formatta ótedi
Bilim • Búgin, 16:55
Elbasy kitaphanasynda «Myń alǵys saǵan, Uly dalam!» halyqaralyq dóńgelek ústeli ótti
Qazaqstan • Búgin, 16:45
Elordada áleýmettik az qamtylǵan 30 otbasyǵa azyq-túlik sebetteri tapsyryldy
Qoǵam • Búgin, 16:44
Almaty: Koronavırýstyń aldyn alýǵa barlyq epıdemıologtar qatysady
Aımaqtar • Búgin, 16:30
Memlekettik hatshy: Totalıtarızmnen zardap shekken kóp halyqqa qazaq jeri pana boldy
Úkimet • Búgin, 16:26
Qazaqstanda merzimdi áskerı qyzmetke shaqyrý bastaldy
Qoǵam • Búgin, 16:15
Atyraýdyń dárigerleri «Týǵan elge myń alǵys!» chellendjin uıymdastyrdy
Aımaqtar • Búgin, 16:00
Elordadaǵy tabysy az otbasylarǵa syılyq sertıfıkattary berildi
Qoǵam • Búgin, 15:59
Shymkenttik sportshylar stend atýdan álem kýboginde qola medalge ıe boldy
Sport • Búgin, 15:51
Shymkentte azamattar 30 mamandyq boıynsha tegin qysqa merzimdi kásiptik bilim ala alady
Aımaqtar • Búgin, 15:49
Asqar Mamın «Roskosmos» basshysymen kezdesti
Úkimet • Búgin, 15:38
Kóktem keshikpeı jetedi: Naýryz aıyna arnalǵan aýa raıy boljamy
Aýa raıy • Búgin, 15:21
Dýbaıdan kelgen 4 jolaýshydan koronavırýs anyqtaldy
Qoǵam • Búgin, 15:20
Úkimet • Búgin, 15:17
Naýryz aıynda el aýmaǵynda uıymdastyrylatyn mádenı is-sharalar kestesi jarııalandy
Qazaqstan • Búgin, 15:01
Almatyda ulttar dostyǵan arqaý etken shara ótti
Aımaqtar • Búgin, 14:47
Etnomádenı birlestikterdiń ókilderi almatylyqtardy Alǵys aıtý kúnimen quttyqtady
Aımaqtar • Búgin, 14:35
Qyzylorda oblysynyń ákimi órt saldarynan zardap shekken Tekebaevtar otbasyna bardy
Aımaqtar • Búgin, 14:30
Qýatty qurylymnyń shýaqty merekesi
Qazaqstan • Búgin, 14:15
Áýlıeatalyqtar Alǵys aıtý kúnin atap ótýde
Aımaqtar • Búgin, 14:00
Elordada tabysy az otbasylarǵa syılyq sertıfıkattary tabystaldy
Elorda • Búgin, 13:50
Naýryz aıynda aýa raıy qandaı bolady?
Aýa raıy • Búgin, 13:30
Senatorlar advokattyq qyzmet jáne zań kómegi máseleleri boıynsha zań jobasyn qaraıdy
Parlament • Búgin, 13:22
Kópbalaly ana belgisiz kásipkerge alǵys aıtady
Aımaqtar • Búgin, 13:15
Erjan Bákirbaıuly Taldyqorǵannyń ákimi bolyp taǵaıyndaldy
Taǵaıyndaý • Búgin, 13:11
Zeınetaqy aqshasyn stomatologııalyq qyzmetke paıdalanýǵa bolady
Medısına • Búgin, 13:00
Almatyda pedagogtardyń respýblıkalyq jıyny ótti
Bilim • Búgin, 12:53
Qazaqstanda «Shyn Júrekten» atty alǵys bildirý saıty iske qosyldy
Qoǵam • Búgin, 12:48
О́ńirlerdegi medısınalyq uıymdardyń tozyǵy jetken
Aımaqtar • Búgin, 12:29
Taraz polıseıleri urlyq jasaǵan kúdiktini ustady
Aımaqtar • Búgin, 12:28
Shymkentte Alǵys aıtý kúni atalyp ótti
Aımaqtar • Búgin, 12:24
Kıevte Jambyl Jabaevtyń 175 jyldyǵyna oraı is-shara ótti
Rýhanııat • Búgin, 12:18
Semeı ıadrolyq synaq polıgony jabylýynyń 30 jyldyǵyna arnalǵan kezdesý ótti
Aımaqtar • Búgin, 12:13
GM-172/10 mekemesinde J.Jabaevtyń 175 jyl tolýyna oraı merekelik is-shara atalyp ótti
Aımaqtar • Búgin, 12:10
Erlan Turǵymbaev: Ýchaskelik pýnktter jelisin keńeıtý kerek
Qoǵam • Búgin, 12:07
BJZQ salymshylary jınaqtaryn ınternet arqyly baqylaı alady
Ekonomıka • Búgin, 12:04
Qazaqstanda bir apta ishinde 3 myńnan asa qylmys tirkeldi
Qoǵam • Búgin, 12:01
Nurlan Nyǵmatýlın: Alǵys aıtý kúni - jas urpaqty meıirimdilikke tárbıeleıtin erekshe mereke
Parlament • Búgin, 11:30
Sozaqtyq polıseıler boranda jolda qalǵandardy qutqardy
Aımaqtar • Búgin, 11:20
Erteń Qazaqstannyń basym bóliginde qar men jańbyr jaýady
Aýa raıy • Búgin, 11:15
40-qa jýyq adamdy ajaldan arashalaǵan shymkenttik dáriger týraly ne bilemiz?
Aımaqtar • Búgin, 11:15
Altaı Kólginov búginginiń batyrlaryna alǵys aıtty
Qoǵam • Búgin, 11:09
Uqsas jańalyqtar