Aımaqtar • 12 Mamyr, 2022

Sıqyrly sózge arbalyp, aqshasynan aıyryldy

On mıllıon teńgesinen aıyrylyp, zar jylap polısııaǵa shaǵynǵan jábirlenýshi áıel alaıaqtardyń qıturqy áreketteri týraly óziniń kóp estigenin aıtqan. Biraq qapelimde solardyń arbaýyna túsip qalarmyn dep eshqashan oılamaǵanyn jetkizgen. Osyǵan qaraǵanda bizdegi ınternet alaıaqtar adamǵa bultartpas áreket etetin psıhologııalyq ádisterdi de meńgere bastaǵan sııaqty.

Jaqsybaı SAMRAT

Áıelge telefon soqqan alaıaq ózin bank menedjerimin dep tanystyrǵan. Bankilik termındermen barynsha resmı túrde sóılep, áıeldiń telefon tutqasyn qaıyrýyna mursat bermeı, jabysyp turyp alǵan. Alaıaq áıeldiń atyna bireý asa iri kólemde nesıe resimdeýge áreket etip jatqanyn aıtyp, siz oǵan kelispegenińiz durys qoı dep «janashyrlyqpen» eskertken. Árıne, jábirlenýshi de óziniń kelispeıtinin aıtqan. Onda qazir sizben qaýipsizdik qyzmetiniń qyzmetkeri baılanysady dep «janashyr» áńgimeni úzedi. Az ýaqyttan soń áıelge bireý WhatsApp arqyly habarlasady. Jańa adamnyń daýysy qastandyqtyń aldyn alý úshin áıelge iri kólemde nesıe alý kerektigin eskertip jáne ony zapastaǵy esepshotqa aýdarý kerektigine sendiredi.

«Shyǵasyǵa ıesi basshy» degendeı áıel alaıaqtyń sózderine esinen aıyryla sengeni sondaı bankke baryp, onda 4,5 mln teńgege nesıe alyp jáne oǵan óziniń depozıttegi qarajatyn qosyp, alaıaq kórsetken rekvızıtterge aýdarady.

Aqyl-esi durys adamnyń osynsha aldanýy múmkin emes qoı?! Bul jerde áıelge bir sıqyrly ádispen psıhologııalyq qysym jasalyp turǵany kórinip tur. Ol tipti alaıaqtyń bul operasııalar týraly eshkimge aıtpaý kerektigin, «óıtkeni buǵan bank qyzmetkerleriniń qatystylyǵy bar, qazir qaýipsizdik qyzmeti olardy anyqtaýda» degen «janashyrlyǵyn» da eskergen.

Alaıaq budan keıin de sengish áıeldiń sońynan qalmaı, basqa bankte de sondaı operasııalar jasaýǵa árekettengen. Áıel tek birneshe kúnnen keıin ǵana óziniń alaıaqtarǵa aldanǵanyn bilgen.

«Atalǵan fakti Qylmystyq kodekstiń 190-baby 3-bóligi «alaıaqtyq» boıynsha sotqa deıingi tergep-tekserýdiń biryńǵaı tizilimine engizildi. Shyǵyn somasy 10 mıllıonǵa jýyq teńgeni qurady. Bul jyl basynan Soltústik Qazaqstan oblysynda alaıaqtar azamattarǵa keltirgen eń iri shyǵyn bolyp sanalady. Adamdardy qandaı jaǵdaı bolsyn «bankiden shalynatyn qońyraýlarǵa» senbeýge shaqyramyz. Eger qarajatyńyzdyń saqtyǵyna qatysty kúmán bolsa, bankige ózderińizdiń júgingenderińiz jón», dedi Polısııa departamenti Krımınaldyq polısııa basqarmasynyń basshysy, polısııa podpolkovnıgi Marat Jumalıev.

Oblysta 3 aıdyń ishinde 214 ınternet alaıaqtyq tirkelse, sonyń 40-y joǵaryda atalǵan jolmen jasalǵan.

Soltústik Qazaqstan oblysy

Kúnniń mańyzdy jáne ózekti jańalyqtaryn «Egemen Qazaqstan» telegram kanalynan oqyńyz