«Mýzeı túni» baǵdarlamasymen balalardy qýantty

«Mýzeı túni» – qala turǵyndary men qonaqtaryna mýzeı artefaktilerimen, mádenı-bilim berý baǵdarlamalarymen tanysýǵa jáne elimizdiń tarıhy men mádenıetiniń jańa betterin ashýǵa múm­kindik beretin iri halyqaralyq áleýmettik mádenı-bilim berý jobasy. El Prezıdenti 2022 jyldy «Balalar jyly» dep jarııalaýyna baılanys­ty Memlekettik ortalyq mýzeı men О́ner mýzeıi bıylǵy «Mýzeı túni-2022» dástúrli aksııasy talantty balalardyń bastamalary men jańashyl ıdeıalaryn qoldaýǵa baǵyttalǵan. Irgeli mádenı sharaǵa qatysqan Mádenıet jáne sport mınıstrligi Mádenıet komı­tetiniń tóraǵasy Roza Káribjanova: «Mýzeı ortalyqtary shyǵarmashylyq turǵydan  órkendeýimen qatar, daryndy balalardyń jumysyn nasıhattaı otyryp, jas urpaqty, ulttyq qundylyqtarymyzdy dástúrimiz ben mádenıetimizdi tanýǵa úıretip keledi.

Taǵy bir maqsat, respýblıkalyq já­­ne halyqaralyq olımpıadalar men baı­qaý­larda joǵary jetistikterge jet­ken oqýshylardyń bilim, óner, mýzyka, sport salasynda baǵyndyrǵan shyń­daryn nasıhattaı otyryp, olardyń arasynda dostyq qarym-qatynas ornaýyna jol ashý. Búgingi festıvalge qatysýǵa nıet bildirgen barsha baldyrǵandarymyzǵa jáne olardyń ata-analaryna alǵysymyzdy bildiremiz», dedi.

Sondaı-aq Mádenıet jáne sport mı­nıstrliginiń tapsyrysy boıynsha «Qy­rym araldary» laboratorııasynda konservasııadan jáne restavrasııadan ótken arheologııalyq qundylyqtar alǵash ret halyq nazaryna usynylyp, Qyrym Al­tyn­bekovtiń júzdegen jyl tarıhy bar kóne jádigerlerden top­tastyrylǵan «Qaıta jarqyraǵan jaý­harlar Araly» kórmesi kópshiliktiń nazaryn aýdardy.

«Mýzeı túni» aksııasynyń negizgi bóligi «Talantty balalar sherýi» respýb­lıkalyq balalar festıvaline arnaldy. Respýblıkanyń ár óńirinen kelgen talantty balalarǵa 16 nomına­sııa boıynsha júlde men marapat berildi. Syılyq pen marapattardy Qa­zaq­stannyń halyq ártisteri Nurǵalı Núsip­janov, Roza Rymbaeva, Jazýshylar odaǵy basqarma tóraǵasy, aqyn Ulyqbek Esdáýlet jáne ózge de elge belgili óner sańlaqtary tabystady.

Memlekettik ortalyq mýzeıde ótken aksııanyń taǵy bir mańyzdy oqıǵasy – «Kovorkıng balalar ortalyǵynyń» ashylýy. Ortalyqtyń jumysy balalardy mýzeı álemimen, ondaǵy tarı­hı qundylyqtarmen tanystyrýǵa, son­­­daı-aq shyǵarmashylyq bastamalar men balalardyń múmkindikterin ush­taý­­dy uıymdastyrýǵa baǵyttalǵan. Iаǵnı balalardyń bos ýaqytyn tıimdi uıym­dastyrý, mýltıplıkasııalyq fılm­der kórý, kitap oqý, qazaqtyń ult­tyq oıyndary jáne dástúrli mýzykalyq aspaptarda oınaýdy úıretedi. «Ko­vor­kıng balalar ortalyǵynyń» tu­saýyn kes­ken jazýshy Mereke Qul­ke­nov baldyr­ǵandardyń qýanyshyna ortaqtasyp, jyly lebizin bildirdi. «Kovorkıng balalar ortalyǵynyń» bas demeýshisi – KMF Mıkro­qarjy uıymy jáne «KMF-Demeý» korporatıvtik qory. «Bizdiń kompanııa óziniń 25 jyldyq mereıtoıy qarsańynda Memlekettik ortalyq mýzeıinde balalar oqytý orta­lyǵynyń ashylýyn qarjy­landyra otyryp, Almatynyń jáne búkil Qazaq­stannyń mádenı ómirine eleýli úles qosqanyna maqtanady. Bul bizdiń tarıhymyz ben mádenıetimizdi jaqsy bilgisi kelgen óskeleń urpaqqa berilgen syılyq. Jobany iske asyrý quny 3 mln teńgeden asty» dep atap ótti Bas­qarma tóraǵasy Shalqar Júsipov. «Ko­vorkıng» ortalyǵynyń aıasynda «Jas ekskýrsovod», «О́lketanýshy» jáne «Birge sýret salaıyq» beıneleý úıirmeleri ashy­lyp, mýzeı kúnine kel­gen balalar te­gin qatysyp, aldaǵy ýaqyt­ta úıirme ju­my­syna qatysýǵa yqy­lasty ekenin kórsetti.

Osy aýqymdy sharalardyń barlyǵy Qazaqstan ónerindegi tanymal ártisterdiń konsertimen súıemeldendi. J.Elebekov atyndaǵy Respýblıkalyq estrada-sırk kolledji, «Kamerata Kazahstan» jáne V.Borovıkovanyń jetekshiligindegi skrıp­kashylar ansambli, O.Tańsyqbaev atyndaǵy Almaty sándik-qoldanbaly óner kolledji men T.Júrgenov atynda­ǵy Qazaq ulttyq óner akademııasy stýdentteriniń sándik toptamasynyń kórsetilimi jáne Qazaqstan-Japonııa or­talyǵynan orıgamı, kallıgrafııa, fýroshıkı óneri boıynsha sheberlik sabaqtary ótti. Bir qyzyǵy, arnaıy tamashalaǵan adamdar bolmasa, mýzeı ishin jańǵyrtqan mýzyka únin, áýelegen án, tógilgen kúıdi eleń qylmastan, kóne jádigerlerdi qyzyqtap júrgenderdiń rýhanı qajeti men suranysy basymyraq túskeni anyq ańǵaryldy. «Qańtar qasiretinde» zardap shekse de, kóziniń qarashyǵyndaı saqtap otyrǵan jádigerlerin bar qajyr-qaıratymen qorǵap qalǵan Orta Azııa­da­ǵy eń iri mýzeılerdiń biri sanalatyn memlekettik Ortalyq mýzeıge lek-legimen kelgen qonaqtardyń sany bul túni shamamen 20 000-ǵa jýyqtady.

Tartymdy ári tanym kókjıegin keńeı­tetin baı baǵdarlamasymen tanysýǵa shaqyrǵan rýhanı ortalyq­tardyń biri – Á.Qasteev atyndaǵy óner mýzeıi. Mádenı muranyń mol qory men tańǵajaıyp óner týyndylary jınaqtalǵan mýzeı de bıylǵy aksııasyn «Balalar jyly» taqyrybyna arnaǵan. Memlekettik óner mýzeıi ártúrli jastaǵy aýdıtorııa úshin uıymdastyrǵan órnektep kıiz basý, músindik fıgýralar, sazbalshyqtan buıym­dar jasaý sheberlik sabaqtary jáne sheberler jármeńkesin tamashalaǵan halyqtyń qarasy qalyń boldy. Ásirese mýzeı qyzmetkerleriniń Akvarel zalyna ornalastyrylǵan «Kóktem nury» atty kórmesi ulttyq beıneleý óneriniń búgingi qarymyn tanytqandaı. Bir márte mýzeı esigin ashyp kórmegenderdiń qoǵamda qalyptastyrǵan «Mýzeı – ish pystyryp, zeriktiretin oryn» degen qııampurys pikirin mundaǵy «Dala tańbasy» kórmesi teriske shyǵarady. Kórme zaldaryna ekskýrsııa jasaǵan qala qonaqtary ádemi kartınalardyń adam psıhıkasyna oń áser etetin qasıetin sezinip, klassıkalyq ónerdiń oı salatyn qýatyna tamsandy.

Mýzeı merekesin toılaýǵa kelgen­derdi «Otyrar sazy» orkestriniń qu­laq­qa da, sanaǵa da sińgen, júrekti ter­beıtin sazdy áýenimen qarsy alatyn Nurǵısa Tilendıevtiń memorıaldy mýzeıi jyldaǵy dástúrinen jańylǵan joq. Múlgigen qarańǵy túnde Almatynyń kóshesinen tógilgen samaladaı jaryǵynyń astynda «Otyrar sazy» orkestri «Qustar» áni men «Ata tolǵaýy» kúıin kúmbirletip, alysta ketip bara jatqan adamdardyń ózin qol bulǵap shaqyrǵandaı, qonaqtar qataryn ústemeleı berdi.

«Almaty qalasy mýzeıler birlestigi bıylǵy «Mýzeı túniniń» taqyrybyn «Almalydan Almatyǵa deıin» dep atady. Osy birlestikke kiretin bizdiń mádenı keshenimizdegi eń úlken jańalyq – Nurǵısa aǵamyz alǵash ózi irgetasyn qalaǵan orkestr quramyn ortamyzǵa arnaıy shaqyryp, talǵamy bıik kásibı óner sheberiniń kóńilinen shyqqan sol ónerpaz aǵa-apalarymyzben suhbattasyp, áńgime-dúken qurýdy jón dep sheshtik. Nuraǵamyzdyń óz qara shańyraǵynyń aldynda konsert uıymdastyryp, sáni men saltanaty kelisken, árin de, nárin de joǵaltpaǵan uly shyǵarmalaryn halyqqa qaıyra bir oryndap berýdi murat tuttyq. Sebebi «Otyrar sazy» orkestriniń qurylǵanyna bıyl 40 jyl tolyp otyr. Sondaı-aq mýzeı qory da kún ótken saıyn jańa jádigerlermen tolyǵyp jatyr. Jaqynda kompozıtor Altynbek Qorazbaev pen ánshi Nurǵalı Núsipjanov Nuraǵańmen túsken sýretterin, basqa da qymbat buıymdaryn ákelip tabystady. Osyndaı jumys aldaǵy ýaqytta da jalǵasyn taba beredi» deıdi Nurǵısa Tilendıev atyndaǵy memorıaldy mýzeı-kesheniniń dırektory Ernat Ysqaq.

Qala qonaqtaryn bir tún tegin qa­byldaǵan barlyq mýzeıdiń qyzmet­ker­leri árbir adamdy qýana qarsy alyp, ekskýrsııalar men taqyryptyq dáris­ter ótkizýge daıyn ekenin jetkizdi. Uly tulǵalar tutynǵan zattardy, kóne­den jetken baǵa jetpes qymbat qazy­nany kózben kórýdiń áseri, rasynda da, bólek. Jylyna bir ret tegin aksııa uıymdastyryp, mýzeıge qonaq tartýdyń ıgi dástúrin qalyptastyrǵan «Mýzeı túni» aksııasy kópshilikke sol úshin kerek.

ALMATY