Astanada otandyq óndirýshilerdiń dástúrli Ulttyq ónim kórmesi uıymdastyryldy. Eki jyldyq úzilisten keıin qaıta jalǵasqan aýqymdy is-sharaǵa bıyl 350-den astam kompanııa qatysty. Osymen altynshy márte uıymdastyrylyp, úsh kúnge jalǵasqan dástúrli kórmede básekege qabiletti otandyq ónimder pash etilip, kópshilik nazaryna usynyldy.

Sýretterdi túsirgen Igor BÝRGANDINOV
Kórmeniń ashylý rásimine Premer-Mınıstr Álıhan Smaıylov arnaıy kelip qatysty. Sondaı-aq kórmeni aralaǵan mártebeli meımandardyń qatarynda Premer-Mınıstrdiń orynbasary – Qarjy mınıstri Erulan Jamaýbaev, Ulttyq ekonomıka mınıstri Álibek Qýantyrov, Indýstrııa jáne ınfraqurylymdyq damý mınıstri Qaıyrbek О́skenbaev, Nur-Sultan qalasynyń ákimi Altaı Kólginov, «Báıterek» ulttyq basqarýshy holdınginiń basqarma tóraǵasy Qanat Sharlapaev, «Atameken» ulttyq kásipkerler palatasynyń tóralqa tóraǵasy Raıymbek Batalov, «Damý» kásipkerlikti damytý qorynyń basqarma tóraıymy Gaýhar Bóribaeva, memlekettik organdar men bıznes qoǵamdastyqtyń ókilderi bolǵanyn atap ótken jón.
Álıhan Smaıylov jınalǵan jurtshylyq aldynda sóılegen sózinde Úkimet tarapynan kásipkerlikti qoldaý is-sharalary júzege asyrylyp jatqanyn jetkizdi. Sonyń nátıjesinde keıingi 5 jylda shaǵyn jáne orta bıznestiń eldiń ishki jalpy ónimindegi úlesi 27 paıyzdan 35 paıyzǵa deıin ulǵaıdy.
Sonymen qatar Premer-Mınıstr shaǵyn jáne mıkro kásipkerlik sýbektilerin tekserýge Memleket basshysy engizgen moratorıı elimizde bıznes júrgizýdi jeńildetkenin atap ótti.
– Importty almastyrý – kásipkerler úshin damý áleýeti zor baǵyttardyń biri. Tek óńdeý ónerkásibindegi ımporttyń úlesi ótken jyly 38 mlrd dollardy qurady. Bul bizdiń otandyq óndirýshilerge óz isin damytýǵa jáne jańa taýarlardyń óndirisine ınvestısııalar baǵyttaý úshin úlken múmkindik beredi. Búginde Úkimet 717 ınvestısııalyq jobanyń pýlyn jasaqtady. Olardyń 286-sy – 9,9 trln teńge somasyna ımportty almastyratyn joba, – dedi Álıhan Smaıylov.
Úkimet basshysy 2022 jyly jalpy quny 1,7 trln teńge bolatyn 165 jobany iske asyrý josparlanyp otyrǵanyn atap ótti. Osyndaı ár jobanyń aınalasynda shaǵyn jáne orta bıznes kompanııalarynyń beldeýi damıtyn bolady.
Á.Smaıylov bızneske ákimshilik júktemeni tómendetýge múmkindik beretin Kásipkerlik salasyndaǵy retteýshilik saıasat jónindegi zań qabyldanǵanyn jetkizdi.
– Úkimet bıznes júrgizý jáne naryqtaǵy monopolııalardy joıý úshin básekelestik aıasyn keńeıtý jumystaryn jalǵastyryp jatyr. Otandyq kompanııalardyń kvazımemlekettik sektordyń satyp alýyna qol jetkizýdi jeńildetý baǵytynda belsendi jumys júrgizýde. Memleket basshysy atap ótkendeı, bılik pen bıznestiń syndarly ózara is-qımyly áleýmettik-ekonomıkalyq turaqtylyqtyń negizin quraıdy. Osy baǵytta Úkimet kásipkerlerdi memlekettik qoldaý sharalarynyń tıimdiligi men ashyqtyǵyn arttyrý boıynsha jumysty belsendi túrde jalǵastyratyn bolady, – dedi Premer-Mınıstr.
Dástúrli kórmeni ádettegideı «Báıterek» ulttyq basqarýshy holdıngine qarasty «Damý» kásipkerlikti damytý qory uıymdastyrdy. Kórmege qatysqan mıkro, shaǵyn jáne orta bıznes sýbektileriniń bári «Damý» qory arqyly memlekettiń qoldaýyna ıe bolǵandar. Olardyń qatarynda qyzylordalyq «Syr marjany» kompanııasy da bar. Kúrish ósirýmen hám óńdeýmen aınalysatyn kompanııa dırektorynyń orynbasary Rýslan Mnajadınulynyń aıtýynsha, memlekettik qoldaý kásiporynnyń jumysyn edáýir ilgeriletken.
– «Syr marjany» «Bıznestiń jol kartasy – 2025» memlekettik baǵdarlamasy boıynsha 120 mln teńgege nesıe aldy. Bul soma kompanııanyń aınalym qarajatyn tolyqtyrýǵa jumsaldy. Sonyń nátıjesinde kompanııa jumysy odan ári jandana tústi. Ishki naryqtaǵy beldi oıynshylardyń biri retinde Ulttyq ónim kórmesine qatysqanymyzǵa qýanyshtymyz. Bul bizdiń kompanııa úshin úlken mártebe. Básekege qabiletti otandyq óndirýshilerdiń qatarynan tabylý bizge úlken jaýapkershilik júkteıdi, – deıdi Rýslan Mnajadınuly.
Naryqta jıyrma jyldan beri jemisti jumys istep kele jatqan «Syr marjany» seriktestiginde búginde 150-den astam adam eńbek etedi. Kompanııa jyl saıyn 2 300 gektarǵa kúrish egedi. Negizinen kúrishtiń «Iаntar», «Lıder», «Kýban», «Aqmarjan», «Novator» sekildi túrlerin ósirýge basymdyq berilgen. Budan bólek ortasha eseppen alǵanda kúrishtiń ár gektarynan shamamen 45,2 sentnerden ónim jınaıdy. Seriktestik tolyq tehnologııalyq sıkldan turady. Iаǵnı dándi qabyldap, óńdep, daıyn ónim shyǵarady. Onyń ónimderi ishki naryqtan bólek, Reseı, О́zbekstan, Qyrǵyzstan, Túrikmenstan, Tájikstan jáne Ýkraına elderine eksporttalady. Naryqta úlken suranysqa ıe. Kompanııanyń prezıdenttik «Altyn sapa» jáne «Qazaqstannyń úzdik taýary» syılyqtarynyń ıesi ekenin de atap ótken jón.
Jýrnalısterge suhbat bergen «Damý» kásipkerlikti damytý qorynyń basqarma tóraǵasy Gaýhar Bóribaeva qazaqstandyq kásipkerlerge arnalǵan memlekettik qoldaý sharalary óz jemisin berip otyrǵanyn basa aıtty. Ulttyq ónim kórmesine qatysyp otyrǵan kompanııalardyń jetistigi sonyń anyq dáleli.
– Otandyq óndirýshilerdiń dástúrli Ulttyq ónim kórmesiniń tanymaldylyǵy artyp keledi. Tıisinshe, memlekettik qoldaý sharalary da kóbeıýde. Jańa óndirister paıda bolyp, kásipkerler sany artýda. Ulttyq ónim kórmesi mýltıplıkatıvtik jaqsy áser etip, shaǵyn jáne orta bıznestiń odan ári damýyna jańasha serpin berdi dep oılaımyn. Shaǵyn jáne orta bıznes eldegi suranysty qamtamasyz etip qana qoımaı, ónimdi shetelge de shyǵara alatynyn dáleldeýde, – dedi Gaýhar Bóribaeva.
Osy oraıda kórmeni uıymdastyrǵan «Damý» qory 2021 jyly jalpy somasy 2,2 trln teńge bolatyn 57,4 myń jobaǵa qoldaý kórsetkenin eske sala keteıik. Bul 2020 jylmen salystyrǵanda jobalar sany jaǵynan 74 paıyzǵa artyq. Bıyl «Damý» qory sýbsıdııalaý jáne kepildik berý boıynsha 42 myńǵa jýyq jobany qoldaýdy josparlap otyr.
– «Damý» qory 2010 jyldan beri shamamen 160 myń jobaǵa qoldaý kórsetti. Onyń kóp bóligi, ıaǵnı 92 paıyzy mıkro jáne shaǵyn bızneske tıesili. 2020 jyldan bastap qordyń kómegi negizinen mıkro jáne shaǵyn kásiporyndarǵa baǵyttaldy, – dep naqtylady qordyń basshysy.
Elorda turǵyndary men qonaqtary úsh kúndik kórmeni tamashalap qana qoımaı, Made in KZ markasymen shyǵatyn taýarlardy satyp alýǵa da múmkindik aldy. Ásirese, jeńil jáne tamaq ónerkásibi, mashına jasaý jáne farmasevtıka ónimderi, jıhazdar, aǵashtan jasalǵan taýarlar, zergerlik buıymdar jáne taǵy basqalary kelýshiler tarapynan joǵary baǵalandy.
Budan bólek, kelýshiler úshin «Halyq tańdaýy» degýstasııalyq baıqaýy ótkizildi. Sondaı-aq qazaqstandyq jetekshi óndirýshilerdiń áıelder men erlerge arnalǵan kıimderiniń toptamalary kórsetildi. Bıletter boıynsha kórme qatysýshylary arasynda kúndelikti utys oıyndary uıymdastyryldy.
Sonymen qatar Ulttyq ónim kórmesi qazaqstandyq kásipkerlerdiń sheteldik seriktestermen jáne ınvestorlarmen kezdesýi úshin tamasha alań. Kórme aıasynda kásipkerlerge Franchaızıngtik kompanııalardyń forýmy men túrli sheberlik sabaqtary uıymdastyryldy. Onda tanymal kásipkerler ózderiniń paıdaly bilimderimen, tájirıbelerimen bólisti.
UBT erejesin buzý deregi 4 ese azaıdy
Bilim • Búgin, 13:45
О́skemende esirtki tasymalymen aınalysqan kúdiktiler ustaldy
Aımaqtar • Búgin, 13:30
Qaraǵandyda qurban shalatyn oryndar anyqtaldy
Aımaqtar • Búgin, 13:12
Ulytaý oblysynda jol apatynan 3 adam qaza tapty
Oqıǵa • Búgin, 12:52
Golovkın men Kanelo jekpe-jeginiń ýaqyty belgili boldy
Boks • Búgin, 12:39
Prezıdent munaı tasymaldaýda Transkaspıı baǵdaryn damytýdy tapsyrdy
Prezıdent • Búgin, 12:30
Qańtar oqıǵasy kezinde Aqtóbe áýejaıyn basyp alǵandarǵa sot úkimi shyqty
Qoǵam • Búgin, 12:23
Elena Rybakına Ýımbldonda jartylaı fınaldyq kezdesýin ótkizedi
Tennıs • Búgin, 12:12
Prezıdent: «Qazaqstan temir joly» ulttyq kompanııasyn tolyqtaı jańǵyrtý qajet
Prezıdent • Búgin, 12:04
Almatynyń eki aýdanynda birneshe kún ystyq sý bolmaıdy
Aımaqtar • Búgin, 11:59
Qyzylordada 20 jastaǵy qyz asa iri sıntetıkalyq esirtkimen ustaldy
Aımaqtar • Búgin, 11:45
Densaýlyq saqtaý vıse-mınıstri taǵaıyndaldy
Taǵaıyndaý • Búgin, 11:33
Eńbek ınspektorlary 10 myńǵa jýyq jumyskerdiń quqyǵyn qorǵady
Qoǵam • Búgin, 11:25
Qazaqstanda avtogazdyń shekti baǵasy belgilenedi
Qazaqstan • Búgin, 11:16
Alkogol ónimderin zańsyz daıyndaǵan adam ustaldy
Aımaqtar • Búgin, 11:08
Qarjy • Búgin, 10:59
Maımyl sheshegi balalarǵa juǵa bastady
Álem • Búgin, 10:47
Oqıǵa • Búgin, 10:37
Qarjy mınıstriniń orynbasary taǵaıyndaldy
Taǵaıyndaý • Búgin, 10:24
Qazaqstanda 1734 naýqas koronavırýstan emdelip jatyr
Koronavırýs • Búgin, 10:18
Álemde ashtyqtan japa shekkender kóbeıdi – BUU
Álem • Búgin, 10:06
О́tken táýlikte 330 adam koronavırýs juqtyrdy
Koronavırýs • Búgin, 09:55
Antıkor Larısa Paktyń ólimine qatysty tergeýdi bastady
ANTIKOR • Búgin, 09:45
EQYU Bas hatshysy Qazaqstanǵa keledi
Parlament • Búgin, 09:31
Elordada jaldamaly páter ıeleriniń tizimi jarııalandy
Elorda • Búgin, 09:23
Brent markaly munaı baǵasy arzandady
Qarjy • Búgin, 09:10
Beısenbige arnalǵan aýa raıy boljamy
Aýa raıy • Búgin, 09:00
Qaltasynan esirtki tabylǵan boıjetken 3 jylǵa sottaldy
Qoǵam • Keshe
Teńiz ken ornyndaǵy jarylys neden bolǵany anyqtaldy
Oqıǵa • Keshe
Nursultan Nazarbaevtyń atyna merekelik hattar kelip túsýde
Elbasy • Keshe
Astanada «Elorda báıgesi» respýblıkalyq týrnıri ótti
Elorda • Keshe
Pedagogıkalyq ǵylymdarǵa 11 myńǵa jýyq grant bólindi
Bilim • Keshe
Elordada Alash tas joly boıyndaǵy kópir ashyldy
Elorda • Keshe
Qazaqstannyń birneshe óńirinde burshaq jaýady
Aýa raıy • Keshe
Teńiz ken ornynda zardap shekkenderge materıaldyq kómek kórsetiledi
Aımaqtar • Keshe
Astanada 3 jasar bala 13-qabattan qulady
Qoǵam • Keshe
Almatynyń 199 turǵyny koronavırýs juqtyrǵan
Koronavırýs • Keshe
Teńiz ken ornynda ózine qol jumsaǵan jumysshynyń denesi tabyldy
Aımaqtar • Keshe
Uqsas jańalyqtar