«Qara oramal» qaıta oraldy

Zulmat jyldardyń sherli shejire­sine aınalǵan bul týyndynyń tu­saý­keseri E.Bóketov atyndaǵy Qaraǵandy  ýnıversıteti qabyrǵasynda uıymdastyrylǵan «Saıası qýǵyn-súrgin jáne ashar­shylyq qurbandaryn eske alý kúnine» arnalǵan «Tarıhtan taǵylym – ótkenge taǵzym» konferensııasy aıasynda ótti.

Tusaýkeser rásiminen sál buryn sýretti tisimen salatyn sheber, qoǵam qaıratkeri Káripbek Kúıikovtiń «Qara oramal» shyǵarmasynyń jelisin qýalap kenepke boıaýmen bederlegen kartınalarynyń kórmesi uıymdastyryldy. О́ner dese ishken asyn jerge qoıatyn qaýym nazaryna usynylǵan týyndylardyń qatarynda «Karlag qaqpasy», «Mamochkına molasy», «Qara oramal», «Qyzjylaǵan», «Generaldyń qyzy», «Tas pen as» jáne «Syrnaıshy» syndy boıaýy qanyq, aıtar oıy anyq shyǵarmalar boldy.

Osy kórme barysynda kelýshiler esimi Eýropa jurtyna jaqsy tanymal, talantty sýretshi Almagúl Meńli­baevanyń kórkem kartınalaryn da tamashalady. Sondaı-aq Qaraǵandy ýnıversıtetiniń ǵa­lymdary men oqytýshylary quras­tyrǵan taǵylymdy eńbekter de kórme qatysýshylaryn beıjaı qal­dyrmady. Saıası qýǵyn-súrgin jáne asharshylyq qurbandaryna baılanysty tyń derekterdi qamtyǵan bul týyndylar «Alash ardaqtylary: Sankt-Peterbýrg izderi» jáne «Ult ustazy – Ahmet Baıtursynov» atty taqyryptyq kitap kórmeleri aıasynda oqyrmanǵa tanystyryldy.

Tusaýkeser rásiminde jıylǵan jurt saıası qýǵyn-súrgin jáne ashar­shylyq qurbandaryn bir mınýt únsizdikpen eske alǵan soń, Qaraǵandy ýnıversıtetiniń stýdentteri «Qara oramal» poema-rekvıeminen jeti tilde úzindi oqydy. Bul kórinistiń áserli shyqqany sondaı, tyńdarman arasynda tebirenistiń tolqyny júgirip ótip, janarlarǵa jas keldi...

Aýdarma demekshi, mamandardyń aıtýynsha, oıly oqyrman men ádebıettiń sarabdal synshylarynan joǵary baǵa alǵan poema-rekvıemniń shet tilge tárjimalanǵan nusqalary da sátti shyqqanǵa uqsaıdy. Oǵan dáleldiń biri – Shvesııa astanasy Stokgolm qalasynda 2017 jyly ótken VI Open Eurasian álemdik baıqaýynda qazylar alqasynyń talǵamynan shyǵyp, III dárejeli syılyqty ıemdengen bolatyn.

Aıta ketelik, «Qara oramal» kitabynyń Bóketov ýnıversıtetinde basylyp shyǵýyna sol oqý ornynyń basshysy Nurlan Dýlatbekov tikeleı muryndyq boldy. Rektordyń «Jaraly jyldar janaıqaıy» degen taqyrypta jazǵan alǵysózimen bastalatyn týyndy myń dana tırajben jaryq kórip, qalyń oqyrmanǵa jol tartty.

Sahna tórinde týyndy avtory men rektor tusaýyn kes­ken «Qara oramal» poema-rekvıemi osy is-sharaǵa qatysqan jıyrma shaqty eldiń resmı ókilderine syıǵa tartyldy.

Tusaýkeser rásimine qatysqan oblys ákiminiń orynbasary Erbol Áliqulov tarıhtan taǵylym alyp, mundaı zobalańnyń esh ýaqytta qaı­talanbaýy úshin kúresý – ár aza­mattyń qasıetti paryzy ekenin atap ótti. Sondaı-aq ol aqyn Ǵa­lym Jaılybaı men halyqaralyq «Atom» jobasynyń múshesi, qoǵam qaı­ratkeri, sýretshi Káripbek Kúıi­kovke eren eńbekteri úshin alǵys aıtty.

Sahna tórine kóterilgen aqyn Ǵalym Jaılybaı jańa kitaptyń jaryq kórýine jáne alqaly jıynnyń joǵary deńgeıde ótýine ıgi yqpalyn tıgizgen oblys ákimdigi men Qaraǵan­dy ýnıversıtetiniń rektoryna rızashylyǵyn bildirdi.

– Bul kitap tarıhta «Qarlag» degen atpen qalǵan qasiretti jyldardyń muń-zaryn aıtady. Zulmat jyldar otan­dastarymyzdyń júreginde óshpesteı daq qaldyrdy, kóptegen zııaly qaýym ókilderiniń ǵumyryn jalmady. Biz muny óskeleń urpaqtyń sanasyna quıa bilýimiz kerek, – dedi aqyn.

Sondaı-aq aqyn jańa kitaptyń máıekti ózegine aınalǵan «Mamochkına molasy» shyǵarmasyn oqyp berdi.

QARAǴANDY