Zeınetaqy qory: Komıssııa jarnasy qansha?

Ranking sarapshylarynyń aıtýynsha, sońǵy on jyl kóleminde azamattardyń zeınetaqy jınaǵy 4,5 esege kóbeıgen.

BJZQ – zeınet­aqy júıesiniń barlyq qar­jy­lyq jáne aqparattyq tut­qa­syn ustap otyrǵan biryń­ǵaı operator. Zeınetaqymen qamsyz­dandyrý týraly zańǵa sáıkes qor óz qyzmeti úshin komıssııa ustaı alady. Ádepkide BJZQ úshin komıssııa syıaqysy ınvestısııalyq kiristiń 7,5 paıyzynan jáne zeınetaqy aktıvteriniń aı sa­ıyn 0,025 paıyzynan aspaýǵa tıis dep belgilengen. Bul rette BJZQ Ulttyq bankpen birigip, komıssııa syıaqysyn tómendetý jáne shyǵyndardy ońtaılandyrý jumysyn júrgizedi.

«2016-2017 jyldary aktıv ko­mıssııasy – 0,0225 paıyz, 2018 jáne 2019 jyly – 0,015 pa­ıyz, 2020 jyly – 0,011 paıyz boldy. 2021 jyldan beri qor ko­mıssııa­synyń kólemi aktıvterdiń 0,01 pa­ıyzynan aspaıtyndaı etip zańmen bekitildi. Sony­men qatar 2021 jyldan bas­tap BJZQ ın­vestısııalyq ta­bys­­tan ko­mıs­sııa syıaqysyn usta­­maı­dy. Ol tek zeınetaqy aktıv­­te­rin bas­qarý­shylardan (ınves­­tı­­sııa­lyq tabys­tyń 2 paıyzy­nan ar­tyq emes), Ulttyq bank jáne ın­ves­­tısııalyq port­feldi bas­qarý­­shy­­lardan (ınves­tı­sııalyq kiris­­tiń 7,5 paıyzynan artyq emes) us­t­alady», delingen Ranking zertteýinde.

О́z kezeginde, Ulttyq bank­tiń 2022 jylǵa arnalǵan syı­aqy mólsheri BJZQ zeınet­aqy aktıvteri boıynsha ınvestı­sııa­lyq kiris somasynyń 1,8 p­aıyzy mólsherinde belgi­lendi. Sa­lys­tyrar bolsaq, ınves­tı­sııalyq port­feldi basqarý­shy­lardyń ko­mıssııa syıaqysy kele­sideı: «Halyk Global Markets» – 3,5 paıyz; «Jusan Invest» – 5 paıyz; «BCC Invest» – 7 paıyz; «Sentras Sekıýrıtız» – 7,5 pa­ıyz; «Halyk Finance» – 5 paıyz.

Sarapshylar sózine den qoı­saq, komıssııa syıaqysy qor qyzmeti úshin qajet. Tús­ken qar­jy aqparattyq jáne tele­kom­mýnıkasııalyq qyzmetke, baǵ­dar­lamalyq qamtamasyz etý qyz­metine, qyzmetkerlerdiń jal­aqy­syn tóleýge, poshta jáne sa­lym­shylardy habardar etý qyz­metine jumsalady.

«Komıssııanyń salystyrmaly jáne absolıýtti mán­deri­niń tómendeýi Ulttyq bank­tiń zeınetaqy aktıvteriniń senim­gerlik basqarýshysy retinde jáne jeke zeınetaqy shottaryn esepke alyp, salymshylar men alýshylarǵa zeınetaqy qyz­met­terin kórsetetin BJZQ-nyń der­bestendirilgen qarjy qural­daryn ınvestısııalyq esepke alý jónindegi biryńǵaı operator retinde júrgizip jatqan ju­mysynyń nátıjesi bolyp sanalady. Tutastaı alǵanda, bıznes-prosesterdi avtomattandyrý jáne qyzmetkerlerdiń eńbek ónimdiligin arttyrý, zeı­net­­aqy qyzmetterin elektrondy for­matqa kóshirý jáne olar­dyń úlesin arttyrý boıynsha júr­­gizilgen jumystardyń ná­tı­je­sinde ınvestısııalyq mened­j­­ment pen kastodıandyq qyz­met­terge komıssııalyq shy­ǵys­tar qys­qar­tyldy. Opera­sııa­lar­dyń jal­py kólemi, sondaı-aq óz ak­tıvt­erin ınvestısııalaýdan túse­tin ki­ris­terden ákimshilik shyǵys­tar­dyń bir bóligin jabý esebi­nen BJZQ-nyń ákimshilik shyǵys­tary qys­qartyldy», dep jazady Ranking.

2021 jyldyń qorytyndysy boıynsha BJZQ komıssııalyq kirisiniń somasy bir jylda 2,8 ese qysqaryp, 24,7 mlrd teńgege teń bolǵan. Zeınetaqy qor­­lary men basqarýshy kom­panııa­­lar­dyń komıssııalyq syıaqy alýy barlyq elde zańdy túrde qaras­tyryl­ǵan. Sonymen birge BJZQ men UB komıssııasy álemdegi eń tómen­giler­diń qatarynda. My­sa­ly, Chehııada ko­mıs­sııa syı­a­qy­sy ınvestısııalyq  qural­dyń jyl sa­ıynǵy ortasha quny­nyń 0,8, ta­bys­tyń 10 paıyzyn qu­raı­­dy; Majarstanda – komıssııa ja­r­­na­­nyń 6, aktıvtiń 0,8 paıyzyn; Iz­raılde – jarnanyń 6, aktıv­­tiń 0,5 paıy­zyn; Lıtvada – ómir­­l­ik sıkl úshin aktıvtiń 0,65, aktıv­ti saqtaý qory úshin aktıv­tiń 1 pa­ıyzyn; Slovenııada – jar­nanyń 3, aktıvtiń 1 paıyzyn; Uly­brıtanııada – aktıvtiń 0,75 paıyzyn; Albanııada – jyl saıynǵy zeı­netaqy qory taza qunynyń 3 paıyzyn; Armenııada – mindetti jos­par boıynsha taza aktıv qunynyń 1,5 jáne erikti jos­par boıynsha taza aktıv qunynyń 5 paıyzyn quraıdy.