Tarıh • 30 Qańtar, 2023

Kongress kitaphanasynda saqtalǵan

618 ret kórsetildi

AQSh Kongresiniń Ashyq kitaphanasynan qazaqqa qatysty derekter izde­genimizde, kóptegen qun­dy sý­ret taýyp edik, bú­gin solardyń ekeýin oqyr­­­manǵa usynǵan­dy jón kórdik.

Birinshi sýrettiń aty – Zaısan postyndaǵy Jemeneı shatqaly. Týyndy 1875 jylǵy atalǵan shatqal kórinisiniń bir sátin beınelep tur. 

fvya

Al osy sýrettiń astyna «1874-75 jyldary Reseı úki­meti Qytaı naryǵyna baratyn jańa qurlyq joldaryn izdestirý, saýdanyń ulǵaıý túıin­deri, konsýldyqtar men zaýyttardyń ornalasý oryndary týraly esep berý jáne sol kezde órship turǵan dúngen kóterilisi týraly aqparat jı­naýǵa Qytaıǵa zertteý jáne saý­­da mıssııasyn jiberdi. Batys Qytaıdyń bólikteri. Armııa Bas shtabynyń podpolkovnıgi Iýlıan A.Sosnovskıı basqar­ǵan toǵyz adamnan turatyn arnaýly delegasııa topograf, kapıtan Matýsovskıı; ǵy­lymı qyzmetker, doktor Pavel Iаkov­levıch Pıaseskıı; qytaı jáne orys aýdarmashylary; úsh kazak soldaty jáne fotograf Adolf Erazmovıch Boıarskıı taǵy basqalardan quralǵan. Olardyń maqsaty Sankt-Peterbýrgten Ulan-Batyr (Mońǵolııa), Beıjiń jáne Tıanszın arqyly Shanhaıǵa, odan keıin Iаnszy ózeniniń boıymen, Qumyldy basyp, Uly Jibek jolyn endeı ótip, Zaısan kóline, Reseıge qaıta oralý bolatyn. Boıarskıı osy kezeńdegi Qytaıdy zertteý úshin biregeı resýrs bolyp tabylatyn 200-ge jýyq fotosýret túsiredi. Foto­sýretterdiń kópshiligi osy albomǵa engi­zilgen, keıinirek ol Brazılııa ımperatory II Pedro jınaǵan jáne ol Brazılııanyń Ulttyq kitaphanasyna bergen Tereza Krıstına Marııa jınaǵynyń bir bóligi boldy», degen túsin­dirme berilgen.

Al kelesi bir sýret «Qara-Máli» dep atalypty da, «Eski qaladan Zaısanǵa barar jolda, Qazaqstan, 1875 jyl» degen taqyryppen saqtalǵan eken. Odan keıingi sýrettiń qaı­dan, qalaı túsirilgeni týraly berilgen túsindirme joǵa­ry­da­ǵymen uqsas. Mańyz­dy­sy, atal­ǵan eki sýret te «Brazılııa Ult­tyq kitaphanasy qorynan alyndy», delingen.

 

Uqsas jańalyqtar