О́ner • 23 Mamyr, 2023

Myń júrekte kúmbirlegen kúı-áýen

296 ret kórsetildi

Qazaq dombyradan áste jalyqpaıdy eken. Áıgili konsert arasynda atty qosyn lap bergendeı Qurmanǵazy «Saryarqasynyń» úzindisi zaldy kúńirente barǵanda, tyńdarman ornynan turyp keterdeı qoshemet ústi-ústine údeı tústi. Bul mádenıet jáne óner qyzmetkerleri kúnine oraı «Astana Opera» teatrynda qoıylǵan Marat Bısenǵalıevtiń «Uly dala áýeni» atty saltanatty odasynyń ortasyndaǵy sát qana. Teńizdeı naıqalǵan tyńdarman yqylasyn tamshydaı sátinen-aq ańǵara berińiz. Dombyraǵa, uzaq saryndy kúı men áýenge, jalpy mádenıetke degen súıispenshiligi osyndaı halyqtyń.

Myń júrekte kúmbirlegen kúı-áýen

Aqshańqan «Astana Operada» memlekettik deńgeıdegi konsert­ti kórgen de, kórmegen de armanda shyǵar. Zaldaǵy ıin tires­ken kórermen-tyńdarmandy kórip-bilip júrmiz ǵoı, al munda at shaptyrym derlik sahnany toltyryp siresip turǵan ónerpaz­dar qatarynan kóz tunyp-aq ket­ti. Qazaq dalasynyń ár óńiri­nen kelgen 24 shyǵarmashy­lyq ujym ókilderi, aspaptaǵysy bar, hordaǵysy jáne basqasy, bar­lyǵy 1000-nan astam mýzy­kanttyń óneri siresken zaldyń seńin lyqsytqandaı áserge bó­ledi. Siz oılańyz, 1000 júrek­tiń lúpili ne áreketinen sógilip ushqan áýen sıqyry qulaqtan kirip, boıdy almasa, onda, any­ǵyn aıtqanda, ózderi bilsin! Kúıshi Dına alǵash resmı sahnaǵa kó­terilgende Jumeken aqyn­nyń «jetpis alty dáýren-aı, jet­pis alty jyl ótken, jetpis alty qa­siret – jetpis alty júrekpen» dep tolǵaıtyny bar. Munda bir mezette myń júrek tolǵap ala jónelgende... Halyq ánderinde shyrqalǵandaı «júregiń tas ta bolsa bir erıdi». Osynshama adam oryndaǵan mýzykalyq týyndy da uzaq eken. Aıtarlyq­taı áseri bolmasa, sóz basynda aıtqanymyzdaı el arqalanyp ketpes-ti arasynda. Basynda ep­tep skrıpka, saksafonnyń úni­men ilgerileı bergende, árıne biz áýeli dombyranyń kúmbirin estı almaı jatyrqap qalǵan­byz. Qurama orkestr quramynda da dombyrashylar kórinbegen. Aldynda jalǵyz-aq dombyrashy otyrdy. Sybyzǵy, sazsyrnaı, shańqobyz da bir-birden. Qazaqtyń qylqobyzy boldy ma, joq pa, bilmeımiz. Soǵan qa­ramastan, konsert boıy ha­lyqty úıirip alyp otyrǵan bir-bireýden bolsa da ulttyq aspap­tar úni, ásirese dombyra. Bir ja­rym saǵatqa sozyl­ǵan mýzy­kalyq týyndynyń basym bóligi sheteldik aspaptarda oryndalǵanymen, tyńdarman­dy silkindirgen tustary ulttyq aspap úni ekeni aıqyn bilindi.

Merekelik is-shara mádenıet jáne óner qyzmetkerleri men qaıratkerlerine Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev­tyń joldaǵan quttyqtaý hatyn Mádenıet jáne sport mınıstri Ashat Oralovtyń oqyp berýimen ashyldy. Prezıdent jahandaný dáýirinde qazaq mádenıetin saq­taý óte mańyzdy ekenin, onyń da­mýyna úles qosý bizdiń ortaq min­detke jatatynyn aıtqan. Son­daı-aq barlyq mádenıet já­ne óner qaıratkerlerine alǵys joldap, olardyń eńbekteri ós­keleń urpaqtyń rýhanı baıýy­na, sol arqyly damýǵa kómek­tesetinin atap ótipti.

«Uly dala áýeni» odasyna Qur­manǵazynyń, Tilep, Abaı, Shákárim, Nurǵısa shyǵarma­­la­­­ry­men qatar, «Dýdar-aı» áni en­gen. Áýeli jaımashýaq, syzdyq­tata bastalǵanymen, birazdan soń Abaı ánderiniń tereń tolǵaqty únimen shıryqtyryp baryp, ári qaraı Qurmanǵazy kúılerine ulasqanda sharyqtaǵan áýen tánti etedi. Bul halyqtyń yqy­lasynan da aıqyn baıqalyp otyrdy. Bir saǵattan astam ýaqytqa jalǵasqan týyndy bo­ıyna ulttyq jáne klassıka­lyq mýzykany úılestirgen. Ult ónerindegi shoqtyqty mýzyka­lyq shyǵarmalardy jańasha ásire­lep usyna bilgen shyǵarmashy­lyq toptyń eńbegin atap ótken jón. Hor ujymdary, orkestrler, vırtýoz aspapshylar, opera jáne halyq ánshileri, skrıpkashy, dı­rıjer (Abzal Muhıtdın), taǵy basqalardan quralǵan 1000 adamdy osylaı bir týyndyǵa jumyldyrý da eren eńbek.

Mádenıet pen óner – eldiń ja­ny men aryn áıgilep qana qoı­maı, ulttyń atyn shyǵaratyn da sala. Maıtalman jáne jas óner­pazdar birlesip, ónersú­ıer qaýymǵa qazaq kúıi hám án-áýen­deri men klassıkalyq mýzy­ka­nyń ǵajaıyp úılesimin tartý ete aldy. Bul shyǵarma qa­zaqtyń klassıkalyq týyndylaryn zamanaýı ınterpretasııamen tartymdy jáne aýqymdy formatta oryndaǵanymen este qalsa kerek.

Mádenıet jáne óner qyz­­­met­kerleri kúni qarsańynda bir ­­apta boıy búkil elimizde konsert­­­ter, kórmeler, dóńgelek ústel­der jáne basqalaryn qosqanda bar­lyǵy 100-den astam is-shara ótipti. 300 mádenıet qyzmet­keri «Mádenıet salasynyń úz­digi» tósbelgisimen, 2000-y Qur­­met gramotasymen jáne Alǵys­hatpen marapattalǵan. Al my­na konsert osy úlkendi-kishi­li merekelik dúnıelerdiń bar­ly­ǵynyń qorytyndysyndaı ­boldy.

Konserttik baǵdarlama aıaq­talǵannan keıin A.Ora­lov sahnada óner kórsetken ártis­ter men shyǵarmashylyq ujym­dardyń jetekshilerine Alǵyshat tabys­tady.

«Mádenıet jáne óner qyzmet­ker­leri kúnine arnalǵan is-sha­ralar aptalyǵyn laıyqty túr­­de aıaqtadyq dep oılaımyn. Bizdiń bastamamyzdy qolda­ǵan­dar­dyń barlyǵyna jáne Memlekettik opera jáne balet teatrynyń sah­nasynda óner kór­setýge shaqy­rýdy qabyldaǵan shy­ǵarma­shy­lyq ujymdarǵa rahmet aıt­qym keledi. Osy jobaǵa qol­daý bildirip, qatysqany úshin Marat Beısenǵalıevke erekshe alǵys. Mınıstrligimiz máde­nıet pen óner salasyn damytý jáne qol­daý baǵytyndaǵy jumysty jal­ǵastyrady. Aldaǵy ýaqytta bel­gilengen naqty tapsyrmalar­dy sizdermen birge oryndaı ala­ty­nymyzǵa kúmánim joq», dedi  Mádenıet jáne sport mı­nıstri A.Oralov.