Aımaqtar • 19 Maýsym, 2019

«Kókmaısa» – týrıstik áleýetti kóteredi

Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev Qazaqstan Respýblıkasynyń Prezıdenti qyzmetine resmı kirisý rásimindegi sóılegen sózinde «Rýhanı jańǵyrý» qundylyqtary bizdiń basty rýhanı baǵdarymyz bolyp qala beretinine erekshe mańyz berdi. «Tarıhqa qurmetpen qaraý, Otanǵa adal bolý, ǵylym-bilimge degen umtylys – munyń barlyǵy bizdiń halqymyzdyń boıyndaǵy asyl qasıetter. Bul qasıetter bizdiń halqymyzdyń birligin jáne ultymyzdyń jasampazdyǵyn nyǵaıtady, básekege qabiletti el bolýǵa jol ashady», degen bolatyn jańadan saılanǵan el Prezıdenti.

Qaırat Ábilda

Qaraǵandy oblysyndaǵy Ulytaý aýdanynda «Rýhanı jańǵyrý» baǵdarlamasy aıasynda uıymdastyrylǵan «Kókmaısa» etnofestıvaliniń Memleket basshysynyń joǵaryda aıtqan sózin tolyqtaı qýattaǵan sharapatty sharanyń biri bolǵany sózsiz. Ulttyń uıasy atanǵan ólkede osymen ekinshi márte jalaý kótergen bul mádenı merekege elimizdiń barlyq óńirlerinen delegattar jáne alys-jaqyn shetelderden qonaqtar kelip qatysty.

«Rýhanı jańǵyrý» baǵdarlamasy aıasynda uıymdastyrylǵan festıval Ulytaý aýdandyq mádenıet úıinde ótken «Edige taýy – eski jurt eskertkishi» atty ǵylymı-tájirıbelik konferensııamen bastaldy. Alqaly jıyndy aýdan ákimi Ánýar Omar ashyp, júrgizip otyrdy. Konferensııa jumysyna qatysqan tarıh ǵylymdarynyń doktory, professor Jambyl Artyqbaev, tarıh ǵylymdarynyń doktory, professor Tilegen Sadyqov, jazýshy-ólketanýshy Kámel Júnistegi, jazýshy-etnogrof Tórehan Maıbas jáne basqalar Altyn Ordanyń ataǵy alysqa ketken ámiri Er Edigeniń aqıqat pen ańyzǵa toly ómirtarıhy týraly tyń derekterdi alǵa tartyp, kóne tarıhtyń kómbesinen sýyrtpaqtap syr tartty.

Jıynnan soń qonaqtar qasıet qonǵan Edige taýyna baryp, qatparyna tarıh turǵan kıeli mekenmen jaqynyraq tanysý múmkindigine ıe boldy.

Tús aýa dástúrli jáne bard ánder baıqaýynyń irikteý kezeńinde ónerpazdar baq synasty. Kesh túse jastar úshin «Altybaqan ánderi» merekesi uıymdastyrylyp, altybaqan tepken jastar shyrqaǵan qazaqtyń halyq ánder juldyzy jymyńdaǵan Ulytaý aspanynda qalyqtady.

«Kókmaısa» etnofestıvaliniń ekinshi kúni qonaqtar teatrlandyrylǵan kórinisterdiń kýási boldy. Munan soń qoldanbaly óner boıynsha sheberlik dáristeri uıymdastyryldy. Keshke qaraı án baıqaýynyń sheshýshi saıysyna joldama alǵan oryndaýshylar óner kórsetip, kórermen qaýymnyń qulaq quryshyn qandyrdy. Saıys sońynda jeńimpazdar men júldegerler jınalǵan qaýym qurmetine gala-konsert qoıyp, Ulytaýdyń dalasyn ánge bóledi.

Etnofestıvalde uıymdastyrylǵan sadaq atý, meshkeıler saıysy, qatyn kúres syndy saıystar jurtshylyqtyń erekshe qyzyǵýshylyǵyn týdyrǵany ras. Sonymen qatar aıtýly merekedegi qyzyqtyń kórigin qyzdyrǵan aýdaryspaq, asaý úıretý, teńge alý, qyz qýý syndy ulttyq sport oıyndarynyń da óte joǵary deńgeıde uıymdastyrylǵanyn da aıta ketken lázim. Sonan soń, osy oıyndarda top jarǵan órenderdiń bir de bireýi qur qol qaıtpady. Jeńimpazdar men júldegerlerdiń bári aqshalaı syılyqpen marapattaldy.

Al kókpar men alaman báıge degende jurttyń delebesi tipti qozdy. Kókpar dodasynda jańaarqalyq Erden Jamanov jetekshilik etken «Aqjol» jáne «Aqtúbek» komandalary bas júldeni ózara sarapqa saldy. Jeńimpaz atanǵan «Aqjol» ujymynyń palýandary 300 myń teńge júldeni taqymǵa basty.

Al alaman báıgeniń 24 shaqyrymdyq synyna 18 sáıgúlik túsken edi. Bul dodada Shet aýdanyndaǵy «Aqoı» aýylynyń atynan qosylǵan júırik aldyna qara salmady. At ıesi Álken Jyltyrkózovke bas júldege dep tigilgen 500 myń teńge osylaısha buıyrdy.

Festıvaldyń sońǵy kúninde qonaqtar men qatysýshylar qasıetti Ulytaý taýlaryna atpen saıahat jasap, tarıh tunǵan ólkeniń tumsa tabıǵatyn tamashalap, janǵa shıpa aýasymen tynystady.

Ult uıasyna at arytyp jetken jurttyń kóńilinen shyqqan «Kókmaısa» etnofestıvaliniń joǵary deńgeıde ótýine eńbek sińirgen Ulytaý aýdanynyń ákimi Ánýar Omarovtyń atalǵan dýmandy shara men óńirdegi týrızmdi damytýdy ózara baılanystyryp, osy baǵytta jasalyp jatqan júıeli jumystar týraly aıtqany jandy semirtti.

– Bul etnofestıvaldyń basty maqsatynyń biri – alys-jaqyn shetelderden keletin týrısterdi Ulytaýdyń taǵylymdy tarıhy men qundy eskertkish-jádigerlerine qyzyqtyrý. Osy arqyly aýdanda týrızmdi keshendi túrde damytýǵa bolatynyna degen senim mol. Bul degenińiz – týrızmmen birge órken jaıatyn ınfraqurylymnyń ıgiligin jergilikti jurt kórip, jańa jumys oryndary ashylady degen sóz. Jalpy, bul ıgilikti istiń Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaevtyń Prezıdentti ulyqtaý rásiminde sóılegen sózinde jańa jumys oryndaryn ashýdy jáne halyqty laıyqty jalaqymen qamtýdy aldaǵy ýaqytta erekshe nazarda ustaıtyn baǵyttyń biri retinde ataǵanymen astasyp jatqany kóńilge dem beredi, – dedi aýdan ákimi Á.Omarov.

Rasynda da, syrttan kelgen meımandardyń rıza kóńil, ystyq yqylasty lebizderine qarap, bul «Kókmaısa» etnofestıvali syndy rýhanı turǵydaǵy sharapaty mol sharany sheteldik qonaqtardy qazaq halqynyń tasqa basylǵan tarıhymen jáne álemdik órkenıetke ólsheýsiz úles qosqan uly mádenıetimen tanystyrýdyń óte utymdy jáne asa tıimdi múmkindigi dep aıtýǵa tolyq negiz bar.

Qaraǵandy oblysy, Ulytaý aýdany

Kúnniń mańyzdy jáne ózekti jańalyqtaryn «Egemen Qazaqstan» telegram kanalynan oqyńyz