О́ńir basshysy bıylǵy 10 aıdyń qorytyndysy boıynsha is júzinde óńirdiń barlyq negizgi makroekonomıkalyq kórsetkishteri oń serpin kórsetkenin atap ótti. О́nerkásip ósimi – 15,3, qurylys jumystary – 3,5, turǵyn úılerdi paıdalanýǵa berý – 15,9, bólshek saýda – 3,6 %-ǵa ósti. О́ńir ekonomıkasyna 226,4 mlrd teńge ınvestısııa tartylyp, ósimi 3,9 %-dy qurady. Syrtqy ınvestısııa 10,7%-ǵa ulǵaıdy. Aýyl sharýashylyǵynda mal sharýashylyǵy óniminiń óndirisi 2,1%-ǵa ulǵaıdy.
10 aıda oblystyń ónerkásiptik kásiporyndary 978,4 mlrd teńgeniń ónimin óndirdi, al tutas 2018 jyldyń ishinde bul kórsetkish 883,4 mlrd teńge bolǵan edi. Jyl qorytyndysy boıynsha oblysta ónerkásip óndirisiniń kólemi alǵashqy ret 1 trln teńgeden asty.
A.Muhambetovtyń aıtýynsha, avtomobıl qurastyrý jaqsy qarqynmen damyp, óndiris kólemi 2 esege ósti. Esepti kezeńde 19,6 myń avtomobıl qurastyryldy, bul ótken jylǵy osy merzim kórsetkishinen 2 ese artyq. Jyl sońyna deıin 25 myń avtomobıl qurastyrý kózdelýde. Oblysta bıyl «Lovol», «Kıroves» traktorlary qurastyryla bastady. «AgromashHoldıng kz» AQ, «KamAZ» kompanııasymen birlesip iske asyratyn avtobólshek óndirisine qatysty jobalar júzege asyrylýda.
Aımaq basshysy oblystyń aýylsharýashylyq salasy týraly da baıandady. Bul sektordyń jalpy óńirlik ónimdegi úlesi 11,2 %-ǵa teń. Salada 125 myńnan astam adam jumys isteıdi. Bul – jumyspen qamtylǵan halyqtyń jalpy sanynyń 26%-y.
Bıyl oblysta 3 mln tonna astyq bastyryldy, ortasha ónim gektaryna 7,6 sentnerden aınaldy. Jınalǵan astyq kólemi sharýashylyqtarǵa birinshi kezektegi qajettilikterdi jabýǵa, mal qystatýǵa, egis jumystaryna daıyndalýǵa múmkindik beredi. Bıdaı qunynyń ósýine baılanysty jergilikti bıýdjetten áleýmettik nannyń baǵasyn turaqtandyrý úshin 300 mln teńge bólindi. Aýyl sharýashylyǵy janýarlarynyń barlyq túrleriniń sany jáne ónimniń barlyq túrleriniń óndirisi artty.
– Bıyl kólik ınfraqurylymyn damytýǵa 37,3 mlrd teńge bólindi. Bul 550 km-den astam avtojoldy qaıta jańartýǵa jáne jóndeýge múmkindik berdi. Jaqsy jáne qanaǵattanarlyq jaǵdaıdaǵy oblystyq jáne aýdandyq mańyzy bar avtomobıl joldarynyń úlesi 2018 jylǵy 66%-dan 68%-ǵa deıin ósti, – dedi ákim.
Jyl basynan beri aımaqta 281,6 myń sharshy metr turǵyn úı paıdalanýǵa berildi. Turǵyn úı qurylysyna 24,8 mlrd teńge ınvestısııa salyndy. Jyl sońyna deıin qurylys qarqynyn 330 myń sharshy metrge jetkizý josparlanyp otyr, bul byltyrǵy mejeden 10%-ǵa joǵary. Halyqtyń áleýmettik osal toptary úshin jalǵa beriletin turǵyn úı qoryn qurý maqsatynda 2019 jyly 8 nysandy iske asyrýǵa 3,1 mlrd teńge bólindi.
Bilim berý salasyn qarjylandyrý da artyp keledi. Sońǵy 3 jylda oblystyń bilim berý bıýdjeti 1,5 esege derlik ósti. Qostanaıda árqaısysy 900 oryndyq birneshe mektep pen gımnazııa paıdalanylýǵa berilip, úsh aýysymda oqytý problemasy eńserildi. Qostanaıdyń «Iýbıleınyı» shaǵyn aýdanynda jáne Áýlıekól aýdanynyń Amanqaraǵaı kentinde mektep salynyp jatyr. Munyń syrtynda 21 oqytý nysanyn kúrdeli jóndeýge 2,7 mlrd teńge berildi. Bilim berý mekemeleri keń jolaqty ınternetpen 100% qamtamasyz etildi.
10 aıdyń ishinde 15 myńnan astam jumys orny, onyń ishinde memlekettik jáne salalyq baǵdarlamalar sheńberinde iske asyrylatyn jobalarda 8 myńnan astam jumys orny ashyldy. Is-sharalarǵa 25 myńnan astam adam tartyldy. Onyń ishinde 18 myń adam turaqty jáne ýaqytsha jumysqa ornalasty, 4,5 myńnan astam adam suranysqa ıe mamandyqtar boıynsha jáne bıznesti júrgizý negizderin oqýǵa jiberildi. Baǵdarlama qatysýshylaryna bıznesti júrgizýge 3 mlrd teńgeden astam shaǵyn kredıtter berildi.
Ákim jýrnalıster saýalyna da keńinen jaýap berdi. Máselen, Arqalyq pen Shubarkól arasynda temir jol bolǵanymen, Arqalyq qalasynyń turǵyndary áli kúnge kómirdiń qyzyǵyn kóre almaı otyr. Sebebi qaladaǵy jylý ortalyǵy mazýt jaǵady. Mazýt kómirden birneshe ese qymbat. Arqalyqty kómirmen jylytý máselesi qashan sheshimin tappaq?
Bizdiń osy suraǵymyzǵa jaýap bergen oblys ákimi sońǵy jyldary mazýttyń 1 tonnasy 50 myń teńgeden 116 myń teńgege qymbattap ketkendigin aıtty. Osyǵan oraı Arqalyq turǵyndary Memleket basshysy Q.Toqaev barǵanda osy máseleni kótergen. Qazir bul problema sheshimin tabýda. Arqalyq jylý energetıkalyq ortalyǵyn mazýttan kómirge kóshirý úshin Úkimet 3 mlrd teńge qarjy bóldi. Bul qarjyǵa kómirmen janatyn qazandyqtar salynýda. Bul másele Prezıdent baqylaýynda tur.
