Jetim buryshtaǵy jeti nota

Sol qysastan keıin álgi jármeńkege eshkim án baptamady. Jaǵasyna qara qundyz ustartqan oqaly shapandar mýndırlerge aýysty, sándi páýeskeler pýshkalarǵa aınaldy.

Joq, án salynbaı qalǵan joq, tek sándi sahnalar dabyra dańǵazalarǵa toldy. Dombyrany dorba-dorba aqsha yǵystyrdy. Jansyz daýystar jurttyń aldyn kes-kestedi.

Álemge áıgili amerıkalyq rok-mýzykant Ronnı Djeıms Dıo bir suhbatynda fonogrammamen án aıtatyn «jasandy juldyzdarǵa» yza bolyp: «Za penıe pod fonogrammý nýjno platıt kserokopııamı deneg», depti. Dıonyń oıyn odaǵaılap, ádeıi orys tilinde berdik. Qazekem de dál taýyp aıtady ǵoı: «Erinbegen etikshi, uıalmaǵan ánshi bolady».

Doıyr qamshy doǵarǵan án endigi jerde Arqany ánmen qyrǵan sal-serilerdiń kómeıinen emes, «jasandy juldyzdardyń» jarq-jurq etken albomdarynan estilip jatty.

Álbette bir parasy jerasty joldarynda, bazarlardyń qaqpalarynda býlyǵyp turatyn...

Gıtara

Jerasty jol­da­ryndaǵy qaınaǵan ómir jıyrma tórt saǵat boıy eshqa­shan úzilmes edi. Qal­jy­raǵan qala qaıtse de qalǵyp ketýi múm­kin, alaıda jerasty joldarynda tirshilik keship jatqan ha­lyq­tyń kóz ilgenin kórmeısiz.

Esh jerde jazylmaǵan zańdardy izdeseńiz de, eshqaıda shyrqalmaǵan ánderdi esińizge alsańyz da, muqtaj jandarǵa sozylǵan meıirimdi qoldardy qysqyńyz kelse de, adal eńbektiń mańdaıynan aqqan ter men bir-birine pana qoǵamdy kórgińiz kelse de sol jerasty joldaryna baǵyt alar edińiz.

Jerasty joldarynda bári bar: joǵalǵan tilder, aınalymnan baıaǵyda shyǵyp qalǵan eski aqshalar, áldeqashan sánnen alynyp tastalǵan jupar átirler, eń ǵajaıyp gúlder, eń qymbat kitaptar, eń izgi ánder, eń tátti toqash­tar, tipti eń arzan shulyqtar.

Seńdeı soǵylysqan sol nópirdiń arasynda ketip bara jatqan ol áneý buryshta alty shekti gıtarasyn asynyp alyp, qazaqtyń qońyr ánin qoıý keshke aralastyra shyrqap turǵan jas ánshige jalt buryldy!

Kólikterden shyqqan shýly daýystardyń arasymen, teledıdarlardan estilip jatatyn arzan ázilderdiń ústimen, áleýmettik jelilerden jeldeı esken ashy sózderdiń jelkesin sharpı kóterilgen jańa daýysqa, ózgeshe órnekke, bólek maqamǵa moıyn burmaı ótý múmkin emes edi.

Tyńdaýshynyń kózinen ystyq jas yrshyp ketti. Býlyqqan yza men kekti eseniń kóz jasy betin jýdy. Talant pen taǵdyrǵa degen týys kóz jasy kókireginen aqtaryldy. Qazaqsha án aıtpaq túgili, qazaqsha sóıleýge uıalatyn záýlim-záýlim sándi keńseler men qalyń áleýmet sapyrylysqan kóshelerde jetimsiregen ana tiliniń ógeıden tartqan azabyn arqalaǵan kóz jasy lyqsydy.

Jas ónerpaz «Jaılaýkól keshterin» shyrqap tur. Altygeninen (gıtarasynan) keńistikke shashyraǵan shýaq júregińizdi qapsyra qushaqtaǵandaı jyp-jyly seziledi... Kirispesi ǵashyq túısikpen ornyqqan daýys qaıyrmasyn sondaı muńdy túsirdi.

Ánshiniń aldynda aıqara ashyq jatqan gıtara qorabyna ótken-ketken júrginshilerdiń iltıpattary, yqylastary, lebizderi, qoshemetteri syldyr-syldyr etedi...

Sodan keıin jas ánshini eshkim kórgen joq. Bir dosy ony «qý tirlikke baǵynbaı, gıtarasynyń alty sheginen qazaq úshin shýaq aýlap basqa jaqqa ketti» deıdi, bir dosy ony «kostıým-shalbarly sheneýnik qoǵam» búıirinen solq etkizip irep tastady deıdi...

Ol áli de biz kórgen jerasty jolynda «Jaılaýkól keshterin» shyrqap turǵandaı.

Akkordeon

Eski bazardyń shy­ǵys qaqpasynan shyqqan erekshe áýen­ge álbette jaqyn óter edińiz. Syrly syr­­naıdan tógilgen ánniń qasynan beı­ǵam ótip ketý tipti múmkin emes. Iá, qaltańyzda qalǵan soń­ǵy tıyndy zaǵıp akkordeonshynyń temir qalbyryna qań­ǵalaqtata laqtyrasyz. Sizdiń sulý ándi qanshalyqty baǵalaǵanyńyzdy álbette ol tıyn-teben ólshemeıtini belgili. Ondaıda ǵarip ónerpaz da sizge rızashylyǵyn bildirgen keıippen birqalypty oınap turǵan ánin jul­qyp kep qalady. Onysy sizdiń álgi «meıirimdi» mone­talaryńyzǵa bildirgen maestronyń mezireti.

Soqyr akkordeonshyǵa aqyn jazǵan óleń óńeshińizge tyǵylady.

«О́tedi júrginshi jurt tıyn tastap, Butyna qysyp alar qalbyryna» (Serik Saǵyntaı).

Alaıda akkordeonshy sol jigit eki myńynshy jyl­dardyń basynan keshege deıingi qanshama jas urpaqty esti ánderimen tárbıelep kelgenin eshqandaı kabınetter bilgen emes. Zaǵıp talanttyń áni qazaqtyń beınet basqan qabaǵyn búginge deıin baǵyp kelgenin eshkim túsingen emes.

Tipti, onyń sergek te qyraǵy ánderi bizdi qazir de qalt jibermeı qadaǵalap, baıqatpaı syrtymyzdan kúzetip turǵandaı.