Jaǵdaıdy qalypqa keltirý jumystary atqarylýda

Bul indet elimizge de ońaıǵa soǵyp jatqan joq. Ásirese halyq jıi sho­ǵyrlanǵan respýblıkalyq ortalyqtar­da. Jýyrda úshinshi qalada koronavırýs indetimen qatar juqpaly tumaýda as­qynyp ketti. Áp-sátte dene qyzýy kóterilip, tynys alýy qıyndaı tús­ken qanshama turǵyn shahardaǵy aýrý­ha­nalarǵa qaraı aǵyldy. Alaıda densaýlyq saqtaý mekemeleriniń naýqas qabyldaý syıymdylyǵy kórsetilgen shekten asyp ketti. Áý basta dárihanalarda dári-dár­mek tapshylyǵy baıqaldy. Turǵyndar na­razylyǵy kúsheıe tústi.

Osy ózekti másele Shymkentte ǵana emes, elimizdiń birneshe oblys, qala­lar­ynda da oryn aldy. Memleket basshysy shuǵyl keńes ótkizip, epıdemııalyq jaǵdaıdy retteýde salǵyrttyq tanytqan birqatar laýazymdy tulǵalarǵa, bas­shylarǵa sógis, eskertý berildi. Solardyń qatarynda dert órship turǵan óńir – Shymkent qalasynyń ákimi Murat Áı­tenovke de sógis jarııalandy.

Prezıdent ótkizgen jıyndaǵy tap­syr­­malardan naqty nátıje shyǵarý úshin qa­la bıligi barlyq resýrstardy iske qo­syp, aldyn alý sharalaryn bastap ketti.

Prezıdent synynan nátıje shyǵaryldy

Shymkent qalasynda elimizdegi epıdemııalyq jaǵdaıdy qalypqa keltirý barysyndaǵy Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaevtyń tapsyrmalary der kezinde oryndalýda. Shymkent qalasynda respýblıka boıynsha alǵash ret 51 kúndizgi stasıonar ashyldy. Nátıjesinde, qalada ınfeksııalyq dertke shaldyqqan naýqastarǵa medısınalyq kómek kórsetý eki esege kúsheıdi. Bul týraly emdik jumystaryn arttyrý jóninde Shymkent qalasynyń ákimi Murat Áıte­nov aqparattyq-kommýnıkasııalyq orta­lyqta ótken brıfıngte aıtqan bolatyn. Atalǵan tapsyrma der kezinde oryndalyp, qaladaǵy epıdemııalyq jaǵdaı retke keldi.

Maýsym aıynyń sońynda qalada juqpaly aýrýmen aýyrǵan naýqastar sany kúrt ósti. Pnevmonııamen aýyrǵandar 5,8 esege, al JRVI-men aýyrǵan naýqastar sany 2 esege artty. Osy jaǵdaıǵa baılanysty jedel járdem qyzmetine qońyraý shalatyn turǵyndar sany 5 esege kóbeıdi. Orta eseppen bir kúnde 2100-den asa shaqyrtý túse bastady. Bul shaqyrtýlarǵa dál ýaqytynda qyzmet kórsetý úshin Shym­kent qalasynyń ákimi Murat Dúı­sen­­bek­ulynyń tapsyrmasymen jedel túrde provızorly oryndar ashyldy. Bú­ginde qalada barlyq medısınalyq qu­ral-jab­dyqtarmen qamtylǵan 2870 tó­sek-oryn bar. Onyń 650-i juqpaly ­aý­rýha­­nalarǵa, 2220-sy provızorly oryn­ǵa arnalǵan. Iаǵnı, ınfeksııalyq aý­rýǵa shaldyqqan naýqastar úshin oryn jet­kilikti. Degenmen jaǵdaı qalypqa kelse de, rezervtik provızorly oryndar daıyn­­dalýda. Keshe jeńil atletıkalyq sport kesheninen 150 oryn daıyndaldy. Bul oryndar 1 shilde kúni 450 orynǵa jetkizildi.

Aıta keteıik, Shymkent qalasynda ha­lyq­tyń densaýlyǵyn nyǵaıtý maq­sa­tynda kúndizgi stasıonar qyzmetkerleri demalyssyz qyzmet kórsetýde. Al barlyq aýrýhanalar men emhanalarǵa dári-dármek úzilissiz jetkizilýde.

Qosymsha mamandarmen tolyqtyrylýda

Kún saıyn naýqastar sanynyń artýy­na baılanysty Shymkent qalasyndaǵy medısına uı̆ymdaryna qosymsha medısına qyzmetkerlerin qabyldaý qajettiligi týyndady.

Sebebi indetke shaldyqqan naýqas­tarǵa qajetti em-dom jasaıtyn dárigerler sany shekteýli edi. Osy ózekti máseleni der kezinde nazarǵa alǵan jergilikti bılik salalyq irgeli oqý oryndarynyń rezıdentterin jumysqa ala bastady.

«Shymkent qalasy ákimi M.Áı̆te­nov­tiń tapsyrmasyna sáı̆kes, qaladaǵy medı­sınalyq uı̆ymdardy qosymsha dáriger­lermen, medbıkelermen qamtamasyz etý jóninde jumysshy top qurylyp, jumys isteýde. Búginde Shymkent qalasyndaǵy medısına akademııasynan 84 rezıdent tartylýda», deıdi qala ákiminiń birinshi orynbasary Erbol Sadyr.

Qazirgi tańda, jumysqa tartylǵan re­zıdentterdiń: jalpy tájirbelik dárigeri – 31, ınfeksıonıst – 8, pedıatr – 4, kardıolog – 3, hırýrg – 9, nevropatolog – 7, terapevt maman – 7.

Sonymen qatar, qaladaǵy 4 medısı­nalyq kolledjden 116 medbıke jańadan ashylyp jatqan provızorlyq jáne kún­dizgi stasıonarlarǵa qabyldandy.

Farmkompanııalar tapsyrysy 5 esege artty

О́tken aptada indettiń asqynýyna oraı úı jaǵdaıynda em qabyldaýshylar úshin dári-dármektiń tapshylyǵy qatty baıqaldy. Dárihana kire berisinde turatyn askorbınka sekildi arzan vıtamınniń ózi tabylmaı qaldy. Barynyń ózi qalta qa­ǵarlyq.

Qala ákimi oryn alyp jatqan jaǵdaıdy zerttep-zerdeleı kele jergilikti dári-dármek óndiretin kompanııalardyń qyz­metin jandandyrýdy qolǵa aldy.

Qala ákimi Murat Áıtenov dári-dármek shyǵaratyn óndiris ornynda bolyp, qalany dárimen qamtý múmkindigin baǵamdap kórdi. Birinshi bolyp «SANTO» dári-dármek zaýytyna barǵan ákim óndiris sehtaryn aralap kórdi. Munda ıneksııalyq eritindiler men ınfýzııalar, qatty peroraldi dárilik zattar (tab­letkalar, sashe, túıirshikter), antıbıotık untaqtary, sterıldi emes eritindiler shyǵarylady.

«830 qyzmetker táýlik boıy tórt aýysymda jumys isteýde. О́nimniń 70 paıy­zy kóterme, 30 paıyzy bólshek baǵa­da satylýda», dedi kompanııanyń óndi­ris jónindegi dırektory Svetlana Maıorskaıa.

Shahar basshysy odan soń eki iri «Aq­nıet», «Zerde» dárilik zattar qoıma­syna bardy. Olar qaladaǵy júz shaqty dári­hanaǵa eki mezgil dári jetkizip otyrǵanyn aıtty. Dıstrıbıýterler qoımalarǵa kúnine 2-3 kólik dári-dármek ákelinetinin jetkizdi.

«Tórtinshi kategorııadaǵy vırýsqa qarsy dárilerge suranys joǵarylady. Sondyqtan kompanııalardyń tapsyrysyn 5 esege arttyrdyq. Qazirgi tańda 15 kólik, 5 vagon dári-dármek jolda kele jatyr. Parasetamoldyń 50-ge tarta analogtik túri dárihanalarda bar. Kórshi aımaqtardan, máselen Taraz, Qyzylorda, Túrkistan oblystarynan suranys kóptep túsýde. Eń birinshi Shymkent qalasyn to­ly­ǵymen qamtyp bolǵan soń ǵana ózge qala­larǵa jiberiletin bolady», dedi «Zer­de-Fıto» NPO JShS-niń dırektory.

Mamandardyń aıtýynsha, dári taýsylyp qalady degen qorqynyshpen shamadan tys kóp dári alyp, úıde saqtaı berýdiń qajeti joq. Dári jetkilikti. Árbir dáriniń saqtaý merzimi men sharttary bar. Ony qoldanbasa adam organızmine keri áserin beredi.

Barlyq jaǵdaımen tanys bolǵan Mu­rat Dúısenbekuly dárilerdiń jetki­zi­lýin­de eshbir kedergiler oryn almaýyn tap­syrdy.

«О́rttiń» oshaǵynda júr

Murat Dúısenbekuly ınfeksııalyq gos­pıtalge baryp, provızorly, kúndizgi sta­sıonarlardy aralady. Juqpaly aýrý­lar ortalyǵynyń jumysymen tanysý barysynda shahar basshysyna qala­lyq densaýlyq saqtaý basqarmasy basshy­synyń mindetin atqarýshy Rýstam Albaev gospıtaldegi qazirgi jaǵdaı­dy baıandady. Onyń aıtýynsha, búgin­de ınfeksııalyq gospıtalde 77 palata jáne 2 reanımasııalyq zal bar. Otte­gi jetkilikti. Munda covid-19 jáne pnev­mo­nııaǵa shaldyǵyp, densaýlyǵy aýyr jaǵdaıǵa dýshar bolǵan naýqastar túsýde.

«Gospıtaldiń jansaqtaý bólimine túsip, keıin densaýlyǵy ońalyp turaq­talǵan, alaıda birneshe kún boıy dári­gerdiń baqylaýynda bolýy tıis naý­qas­tardy provızorlyq ortalyqtarǵa aýys­tyryp, aýyr jaǵdaıdaǵy naýqastarǵa oryn daıyndaý jaǵyn qarap, sheshińizder. Jedel járdem qyzmetkerleri ary-beri sandalmaýy kerek», degen tapsyrma ber­di qala ákimi.

Munan keıin M.Áıtenov Qazyǵurt shaǵyn aýdanyndaǵy №86 mektepte daıyndalyp jatqan kúndizgi stasıonarǵa bardy. Ǵımaratta júzden astam naýqasty qabyldaýǵa múmkindik bar. Taǵy oryn qajettiligi týyndasa, nysannyń ekinshi qa­batyn da qoldanýǵa bolady. Bul kún­dizgi stasıonarǵa dári jetkizý máselesi de sheshilgen. Dál osyndaı stasıonarlar Sáýle, Aqjar shaǵyn aýdandarynda da daıyn­dalýda eken.

Sonymen qatar ákim pnevmonııaǵa shal­dyqqandardy qabyldap jatqan provı­zorlyq ortalyqqa bardy. 100 oryn­dyq Ardagerler úıinde qazir 25 naý­qas em qabyldaýda. Bul jóninde №2 emha­nasy bas dárigeriniń orynbasary E.Er­mekbaeva aıtty.

«Jedel járdemmen jetkizilgen naý­qas­tarǵa alǵashqy medısınalyq kó­mek kórsetilýde. Eger de aýrýhanaǵa jat­qy­zylý kerek jaǵdaı bolsa, bos oryn­dar bar. Eki aýysymda 20 dáriger jumys is­teý­de. Naýqastardyń jaǵdaıy turaq­ty»,  deıdi ol.

Sondaı-aq jeńil atletıka manejinde kúndizgi stasıonar retinde bes júzge jýyq tósek-oryn daıyndalýda. Qala áki­mi sport kesheninde bolyp, ondaǵy ju­mys­ty úılestirý jáne qajetti jabdyq­tar­men qamtý máselesi boıynsha naqty tapsyrmalar berdi.

«Munda kelýshi naýqastar esh qıyn­dyq­syz emdelýi kerek jáne halyqty kúttir­meńder. Basty maqsat – árbir adam­nyń em alýy qoljetimdi bolýy tıis», dedi Murat Dúısenbekuly.

Munan ózge qala basshysy aýyr jaǵ­daıdaǵy naýqastar ǵana emes, jeńil formadaǵy aýrýlar úshin de barlyq jaǵdaıdyń daıyn bolýyna naqty tapsyrmalar berdi. Sonymen qatar kásipkerlik nysandardaǵy karantındik talaptardyń saqtalýymen tanysty.

Qosymsha 3 PTR zerthanasy ashyldy

Búginde turǵyndardy indettiń bel­gilerinen buryn úreı qatty sastyrdy. Basy aýyryp, dene qyzýy kóterilse qaıda bararyn bilmeı álek boldy. Endi osy áýre-sarsańdy boldyrmas úshin qalada qosymsha 3 PTR zerthanasy ashyldy. Zertteý sany táýligine 800 testke deıin jetkizildi. Búginde «OLIMP» zerthanasynyń PTR ınstalıasııasy júrgizilýde, bul testileý kólemin kúnine 1 600-ge deıin arttyrýǵa múmkindik berip otyr. Aıta keterligi, sáýir-maýsym aılarynda barlyǵy 71 548 synama alyndy.

Sońǵy kezde vırýstyń beleń alýyna baılanysty qalalyq juqpaly aýrýlar aýrýhanasyn qajetti medısınalyq jabdyqtarmen qamtamasyz etý úshin jer­gilikti bıýdjetten 502 mln teńge bó­lindi. Infeksııalyq jáne provızorlyq stasıonarlar úshin 21 ókpeni jasandy jeldetý (О́JJ) apparattary qosymsha satyp alyndy. Sondaı-aq 10 kúnniń ishin­de 40 О́JJ apparat jetkizililedi dep kútilýde.

Demeýshiler tarapynan 200 Bobrov apparaty satyp alyndy, qosymsha kom­pıýterlik tomograftardyń jetkizilýi kútilýde. Koronavırýstyń jeńil formasymen aýyryp jatqan naýqastardy baqylaý úshin mobıldik toptar quryldy. Barlyq mobıldi toptar kóliktermen qam­tamasyz etilip, medısınalyq personal basqa fýnksıonaldyq mindetterden bosatylǵan.

Dári provızorlyq jáne kúndizgi stasıonarǵa jetkizildi

Infeksııalyq dertke shaldyqqan naýqastarǵa der kezinde kómek kórsetý úshin medısınalyq uıymdarǵa qosymsha dá­ri-dármek jetkizildi. Birinshi kezekte dárilik zattar naýqastar emdelip jat­qan provızorlyq jáne karantındik stasıo­narǵa jetkizilip, aq halattylar naý­qastarǵa medısınalyq kómek kórsetýde.

Medısınalyq preparattarmen qam­tamasyz etý úshin Biryńǵaı dıstrıbıýtormen 852 dárilik zat pen medısınalyq buıymdar pozısııasy boıynsha 1,8 mlrd teńge somasyna kelisimsharttar jasaldy. Buǵan qosa epıdemııalyq jaǵdaıdyń shıelenisýine jáne JRVI men pnevmonııa kórsetkishiniń kúrt ósýine baılanysty medısınalyq uıymdar kómek kórsetý úshin 207,1 mln teńge somaǵa Biryńǵaı dıstrıbıýtor arqyly dárilik zattar men medısınalyq buıymdarǵa qosymsha ótinimder rásimdeldi.

Búgingi tańda Biryńǵaı dıstrıbıýtor qosymsha ótinimder boıynsha 76,8 mln teńge somaǵa dárilik zattar men medısınalyq buıymdardy tıep-jóneltýde. Shymkenttegi aýrýhanalar men dárihanalar demalysqa qaramastan dári-dármekpen qamtylýda.

Kúndizgi stasıonarda medısına mamandary demalys kúnderine qaramastan, aptasyna jeti kún, tańǵy saǵat 08:00-den bastap 20:00-ge deıin jumys isteýde. Al olarǵa qajetti dáriler óz ýaqytynda jet­kizilip otyr.

Pnevmonııa jáne JRVI dertine shal­dyq­qan naýqastar emhanalarda em qabyl­dap jatqandyqtan, qaladaǵy dárihanalar men aýrýhanalar da dári-dármekpen qam­tylýda.

Aıta keteıik, halyq densaýlyǵyn ny­­­ǵaıtý maqsatynda pnevmonııa JRVI dertine shaldyqqan naýqastardy emdeý úshin memlekettik 26 emhanada 314 tósek oryn­­dyq kúndizgi stasıonar ashyldy. Bir tósek-oryn kúnine keminde 5 adamǵa qyz­met kórsetýge múmkindigi bar. Iаǵnı 1570 turǵyndy em-dom sharalarymen qamtıdy. Ol úshin 39 dáriger, 57 medbıke qyzmet kórsetýde.

350 oryndyq provızorlyq stasıonar ashyldy

Shymkentte provızorlyq stasıo­nar­lardyń sany taǵy bir nysanmen tolyqty. Bul týraly qala ákiminiń birinshi orynbasary Erbol Sadyr áleýmettik jelidegi paraqshasynda habarlady.

«Burynǵy stýdentterge arnalǵan Nur­sát jáne Gıperhaýs saýda ortalyǵynyń janyndaǵy jataqhanada 350 tósek-oryn provızorlyq stasıonar ashyldy.

Bir táýliktiń ishinde qajetti kıslo­rod­tyq jastyqtar, О́JJ apparaty, rent­gen apparatpen jáne ózge de qajetti medısınalyq quraldarmen jabdyqtaldy. Jáne medısına mamandary tartyldy»,  dedi E.Sadyr.

Qazir provızorlyq stasıonarda ha­lyq­qa jedel járdem kórsetilýde. Me­dı­sı­nalyq uıymdarda kúndizgi stasıo­nardyń jumysy kúsheıtildi. Pnevmo­nııa jáne JRVI dertine shaldyq­qan naýqastar endi emhanada em qabyl­daı alady. Bul úshin medısınalyq uıym­darda kúndizgi stasıonardyń tósek qory keńeıtildi. Pnevmonııa jáne JRVI dertine shaldyqqan naýqastardy emdeý úshin 14 memlekettik emhanada jáne 26 jekemenshik medısına ortalyǵynda 623 tósek-oryn daıyndaldy. Mundaǵy mamandar dárigerdiń taǵaıyndaýy boıynsha naýqastarǵa tamyrdan jáne jambas­tan ekpe salý syndy emdeý sharalaryn júrgizedi. Kúndizgi stansıonarda tósek-oryn men dárilik zattar jetkilikti.

Aıta keterligi, naýqastar tirkelgen emhanasy boıynsha stansıonarda tegin medısınalyq kómektiń kepildik berilgen kólemi sheńberinde emdele alady.

ShYMKENT